Biologia - Matura Czerwiec 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 8.
Na uproszczonym schemacie przedstawiono współzależność dwóch procesów metabolicznych w komórce roślinnej.
a) | Uzupełnij powyższy schemat – wpisz w puste komórki nazwy lub wzory chemiczne substancji będących substratami lub produktami wymienionych procesów. |
b) | Określ, który kierunek przemian metabolicznych – I czy II – ma charakter anaboliczny. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do schematu. |
c) | Opisz, na czym polegają przekształcenia energii zachodzące podczas procesów metabolicznych przedstawionych na schemacie. W odpowiedzi wykaż ich współzależność. |
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie schematu we wszystkich czterech wyznaczonych miejscach.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Schemat punktowania
1 p – za wskazanie I kierunku przemian, jako kierunku przemian anabolicznych, i poprawne
uzasadnienie uwzględniające jedną cechę reakcji anabolicznej.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Kierunek I, ponieważ:
- z prostych substancji powstają substancje bardziej złożone.
- jest to reakcja syntezy / jest to fotosynteza.
- wymaga dostarczenia energii / pochłaniana jest energia słoneczna.
- poziom energetyczny substratów jest niższy niż produktów.
Schemat punktowania
1 p. – za poprawny opis przemian energetycznych uwzględniający energię świetlną
(słoneczną), energię chemiczną i energię cieplną.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
Energia słoneczna w procesie fotosyntezy przekształcona zostaje w energię chemiczną związków organicznych, która w procesie oddychania komórkowego jest przekształcana w inną formę energii tj. w energię wiązań wysokoenergetycznych ATP lub uwalniana w postaci ciepła.