Chemia - Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 38.
Kwas askorbinowy ulega przemianie w kwas dehydroaskorbinowy zgodnie z poniższym schematem. Odszczepienie jednego protonu od cząsteczki witaminy C prowadzi do powstania anionu askorbinianowego (reakcja 1.). W wyniku oddania przez anion askorbinianowy elektronu i drugiego protonu powstaje rodnik askorbylowy (reakcja 2.). Wskutek utraty elektronu przez rodnik askorbylowy tworzy się kwas dehydroaskorbinowy (reakcja 3.).
Roztwór wodny kwasu dehydroaskorbinowego ma odczyn obojętny. Kwas ten ulega jednak działaniu wodnych roztworów wodorotlenków metali, w wyniku czego tworzą się sole. W tej reakcji rozerwaniu ulega wiązanie estrowe, co prowadzi do otwarcia pierścienia cząsteczki.
Uzupełnij podany niżej schemat opisanej reakcji – wpisz wzór półstrukturalny (grupowy) jej organicznego produktu.
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie schematu reakcji (wpisanie wzoru produktu).
0 p. – za odpowiedź błędną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Zdający może zapisać wzór produktu w formie liniowej, np.:
CH2(OH)–CH(OH)–CH(OH)–CO–CO–COO–Na+
Uwaga: Za wzór, w którym zdający zaznaczył kreską wiązanie między atomami tlenu i sodu, nie przyznaje się punktu.