Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 57.

Kategoria: Płazińce Choroby człowieka Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na schematach przedstawiono cykle rozwojowe bruzdogłowca szerokiego (A) i tasiemca uzbrojonego

Na podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, praca zbiorowa, Warszawa 2008, s. 682–683.
a)Zaznacz w tabeli wiersz, w którym właściwie przyporządkowano żywicieli w cyklu rozwojowym bruzdogłowca szerokiego.
Żywiciel pośredni Żywiciel ostateczny
A. człowiek ryba
B. oczlik ryba
C. człowiek oczlik
D. ryba człowiek
b)Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania.

Larwa mająca postać wypełnionego płynem pęcherzyka, z wpukloną do środka główką, to

  1. onkosfera.
  2. wągier.
  3. koracidium.
  4. procerkoid.
c)Podaj dwie różnice między cyklem rozwojowym bruzdogłowca szerokiego i tasiemca uzbrojonego, uwzględniając liczbę żywicieli pośrednich oraz środowisko, w którym przebiega rozwój pasożyta.
d)Określ warunek niezbędny do przekształcenia się procerkoidu w następne stadium larwalne – plerocerkoid.
e)Na podstawie analizy schematu podaj sposób postępowania, dzięki któremu zostaje zmniejszone ryzyko zarażenia się człowieka tasiemcem uzbrojonym.

Rozwiązanie

a)
(0-1)

D

b)
(0-1)

B

c)
(0-1)

Przykład poprawnej odpowiedzi

  • W rozwoju tasiemca nieuzbrojonego [uzbrojonego] występuje 1 żywiciel pośredni, a w rozwoju bruzdogłowca szerokiego – 2 żywicieli pośrednich.
  • Cykl rozwojowy bruzdogłowca szerokiego jest uzależniony od środowiska wodnego, a w cyklu rozwojowym tasiemca nieuzbrojonego [uzbrojonego] nie występuje wolnopływające stadium larwalne (koracidium).

Uwagi od BiologHelp:
Poprawiono błąd występujący w oryginalnym kluczu do zadań od CKE - pytanie w treści zadania dotyczyło tasiemca uzbrojonego.

d)
(0-1)

Przykład poprawnej odpowiedzi
Zarażony oczlik musi zostać zjedzony przez rybę, w której procerkoid przekształci się w plerocerkoid.

e)
(0-1)

Przykłady poprawnych odpowiedzi

  • Unikanie spożywania surowego lub niedogotowanego mięsa.
  • Kontrola weterynaryjna mięsa z uboju.
  • Unikanie nawożenia pól uprawnych nawozem zanieczyszczonym odchodami ludzkimi.

Wskazówki

a)
Pamiętaj, że żywiciel ostateczny to organizm, w którym znajduje się dorosła postać pasożyta, natomiast żywicielami pośrednimi są organizmy, w których rozwijają się stadia larwalne pasożyta. Aby rozpoznać żywiciela pośredniego na schemacie rozwoju bruzdogłowca szerokiego (A), zwróć uwagę na organizmy, w których rozwijają się formy larwalne tego pasożyta. Aby rozpoznać żywiciela ostatecznego, odczytaj ze schematu A, w którym organizmie występuje postać dorosła pasożyta.

b)
Na schematach cykli rozwojowych obu pasożytów zwróć szczególną uwagę na cechy budowy odróżniające od siebie wymienione w odpowiedziach postacie larwalne oraz wybierz tę, w której widoczna jest główka pasożyta.

c)
Należy porównać oba schematy i zwrócić uwagę na liczbę żywicieli pośrednich w rozwoju tasiemca i bruzdogłowca, rodzaje form larwalnych oraz środowisko, w którym przebiega rozwój tych pasożytów.

d)
Na schemacie cyklu rozwojowego bruzdogłowca szerokiego (A) zwróć uwagę na 2 żywicieli – oczlika i rybę. Rozpoznaj, w którym z nich występuje procerkoid, a w którym plerocerkoid. W odpowiedzi napisz, w jaki sposób procerkoid może przedostać się do ciała tego żywiciela, w którym występuje plerocerkoid.

e)
Na schemacie cyklu rozwojowego tasiemca (B) zwróć uwagę na to, gdzie występują wągry tasiemca oraz w jaki sposób mogą się one dostać do organizmu człowieka. Następnie podaj sposób zapobiegania zarażeniu się wągrami lub przykład działania profilaktycznego zapobiegającego rozprzestrzenianiu się pasożyta.