Chemia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 175.
Aminokwas treonina ulega w roztworze wodnym przemianom zgodnie z przedstawionym schematem:
175.1 (0-1)
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
O kierunku przemian zgodnie z podanym schematem decyduje
- stężenie treoniny w roztworze.
- pH roztworu.
- obecność katalizatora w roztworze.
- obecność wody jako rozpuszczalnika.
175.2 (0-2)
Napisz wzór soli, jaką tworzy treonina w wyniku działania na nią wodnego roztworu wodorotlenku sodu i określ, jakie właściwości (kwasowe czy zasadowe) aminokwas ten wykazuje w opisanej reakcji.
Wzór soli:
Właściwości treoniny:
Rozwiązanie
175.1 (0-1)
Odp. B
175.2 (0-2)
Wzór soli: CH3–CH(OH)–CH(NH2)–COONa lub CH3–CH(OH)–CH(NH2)–COO−Na+
lub
Treonina wykazuje właściwości kwasowe.
Wskazówki
175.1 (0-1)
Aminokwasy zawierają 2 grupy funkcyjne: grupę karboksylową –COOH i grupę aminową – NH2. W roztworze wodnym mogą występować w postaci kationu, anionu lub jonu obojnaczego. Jon obojnaczy występuje w roztworze, w którym pH jest równe punktowi izoelektrycznemu pI aminokwasu. W zależności od środowiska równowaga przedstawionej w informacji wprowadzającej reakcji może być przesunięta w stronę powstawania kationu lub anionu. O kierunku zmian równowagi decyduje pH roztworu. W środowisku kwasowym aminokwas zachowuje się jak zasada, a w środowisku zasadowym jak kwas. Poprawna jest zatem odpowiedź B.
175.2 (0-2)
W wodnym roztworze wodorotlenku sodu obecne są jony OH–, które reagują zarówno z grupą karboksylową cząsteczki treoniny, jak i grupą –NH+3, łącząc się z kationami wodorowymi H+. W wyniku tych reakcji, w których treonina wykazuje właściwości kwasowe, powstaje sól o wzorze: CH3CH(OH)–CH(NH2)–COONa.