Chemia - Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 10.
Poniższy schemat ilustruje przemiany 1.–5., którym ulegają związki chromu(III).
Do probówki z wodnym roztworem siarczanu(VI) chromu(III) dodawano wodny roztwór wodorotlenku potasu. Opisane doświadczenie zilustrowano na poniższym rysunku.
Na podstawie zaobserwowanych efektów stwierdzono, że reakcja zachodzi w dwóch etapach:
- po dodaniu niewielkiej ilości roztworu wodorotlenku potasu do probówki z roztworem siarczanu(VI) chromu(III) (przemiana 4.)
- przy dalszym dodawaniu roztworu wodorotlenku potasu (przemiana 5.).
10.1. (0–1)
Napisz, co zaobserwowano w pierwszym etapie tego doświadczenia (przemiana 4.). Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która była przyczyną zaobserwowanej zmiany.
Obserwacja:
Równanie reakcji:
10.2. (0–1)
Napisz, co zaobserwowano w drugim etapie tego doświadczenia (przemiana 5.). Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która była przyczyną zaobserwowanej zmiany.
Obserwacja:
Równanie reakcji:
Rozwiązanie
10.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne opisanie pierwszego efektu doświadczenia i napisanie w formie jonowej
skróconej równania reakcji.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Obserwacja: wytrąca się (zielony ALBO szarozielony galaretowaty) osad.
Równanie reakcji: Cr3+ + 3OH−→ Cr(OH)3
Uwaga: Określenie barwy osadu nie jest wymagane, ale jeżeli jest podana, musi być określona poprawnie.
10.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne opisanie drugiego efektu doświadczenia i napisanie w formie jonowej
skróconej równania reakcji.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Obserwacja: osad zanika lub się rozpuszcza lub roztwarza (i powstaje zielony, klarowny
roztwór).
Równanie reakcji: Cr(OH)3 + OH− → [Cr(OH)4]− ALBO Cr(OH)3 + OH− → Cr(OH)−4
Uwaga: Określenie barwy roztworu nie jest wymagane, ale jeżeli jest podana, musi być określona poprawnie.
