1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z chemii
  3. Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)

Chemia - Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 14.

Kategoria: Roztwory i reakcje w roztworach wodnych - ogólne Związki kompleksowe Typ: Napisz równanie reakcji Zaprojektuj doświadczenie Podaj/zinterpretuj przebieg reakcji

Kwas szczawiowy (etanodiowy) to najprostszy kwas dikarboksylowy o wzorze sumarycznym H2C2O4. Szczawian magnezu MgC2O4 jest bezbarwnym krystalicznym ciałem stałym, które trudno rozpuszcza się w wodzie. Kationy magnezu mają zdolność tworzenia z anionami szczawianowymi jonów kompleksowych o wzorze [Mg(C2O4)2]2–. Sole zawierające ten jon są rozpuszczalne w wodzie.
W poniższej tabeli przedstawiono informacje o rozpuszczalności w wodzie szczawianów wybranych metali w temperaturze pokojowej.

CaC2O4 Na2C2O4 K2C2O4 BaC2O4
praktycznie nierozpuszczalny rozpuszczalny rozpuszczalny praktycznie nierozpuszczalny

Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa, Warszawa 2001 oraz W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997.

14.1. (0-1)

Sformułuj hipotezę na temat zachowania szczawianu magnezu w kontakcie z roztworem zawierającym jony szczawianowe. Uwzględnij wytrącanie lub roztwarzanie związków magnezu.

14.2. (0-1)

Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg potwierdzi sformułowaną hipotezę. Uzupełnij poniższy schemat − wpisz wzory soli wybranych spośród następujących:

  • CaC2O4
  • K2C2O4
  • MgCl2
  • MgCO3

14.3. (0-1)

Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji zachodzących w czasie doświadczenia.

Rozwiązanie

14.1. (0-1)

Schemat punktowania
1 p. – za poprawne sformułowanie hipotezy.
0 p. – za błędne sformułowanie hipotezy albo brak odpowiedzi.

Przykładowa odpowiedź
Osad szczawianu magnezu roztworzy się lub rozpuści się w roztworze zawierającym jony szczawianowe.

14.2. (0-1)

Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie całego schematu doświadczenia.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź

Dodawanie odczynników w odwrotnej kolejności należy uznać za poprawne.

14.3. (0-1)

Schemat punktowania:
1 p. – za poprawne napisanie obu równań reakcji w formie jonowej skróconej przy poprawnym wyborze odczynników w zadaniu 14.2.
0 p. – za błędne napisanie co najmniej jednego równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) lub błędny wybór odczynników w zadaniu 14.2. albo brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź
Mg2+ + C2O2−4 → MgC2O4
MgC2O4 + C2O2−4 → [Mg(C2O4)2]2−