Chemia - Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 14.
O trzech metalach umownie oznaczonych symbolami A, X i Z wiadomo, że tworzą wyłącznie kationy o wzorach X+, A2+, Z3+. Stwierdzono, że właściwości utleniające kationów tych metali maleją w szeregu: X+, A2+, Z3+.
Przeprowadzono doświadczenie z udziałem metali Z i X oraz wodnych roztworów soli, w których były obecne jony X+ i A2+. Schemat doświadczenia przedstawiono poniżej.
14.1. (0–1)
Wskaż metal, który jest najsłabszym reduktorem, oraz metal, który jest najsilniejszym reduktorem. Użyj symboli A, X albo Z.
Najsłabszy reduktor:
Najsilniejszy reduktor:
14.2. (0–2)
W jednej probówce nie zaobserwowano objawów reakcji.
Napisz numer probówki, w której nie zaobserwowano objawów reakcji. Napisz w formie jonowej skróconej równania dwóch reakcji, które przebiegły podczas przeprowadzonego doświadczenia. Użyj symboli A, X, Z.
Numer probówki:
Równania reakcji:
Rozwiązanie
14.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne napisanie symbolu najsłabszego i najsilniejszego reduktora.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Najsłabszy reduktor: X Najsilniejszy reduktor: Z
Uwaga: Napisanie wzorów jonów X+ lub Z3+ zamiast symboli metali należy ocenić na 0 pkt.
14.2. (0–2)
Zasady oceniania
2 pkt – poprawne napisanie numeru probówki, w której reakcja nie zachodzi, i poprawne
napisanie w formie jonowej skróconej dwóch równań zachodzących przemian.
1 pkt – poprawne napisanie numeru probówki, w której reakcja nie zachodzi, i poprawne
napisanie w formie jonowej skróconej jednego równania przemiany.
ALBO
– poprawne napisanie w formie jonowej skróconej dwóch równań zachodzących reakcji
i brak numeru probówki ALBO błędny numer probówki, w której reakcja nie zachodzi.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Numer probówki: III
Równania reakcji:
(Probówka I:) 3X+ + Z → 3X + Z3+
(Probówka II:) 3A2+ + 2Z → 3A + 2Z3+
Uwaga: Brak numeru probówki powoduje utratę 1 pkt za rozwiązanie zadania. Kolejność równań reakcji jest dowolna.
