Biologia - Matura Czerwiec 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 19.

Kategoria: Układ krążenia Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Hemoglobina (Hb), czerwony barwnik krwi zawarty w erytrocytach ssaków, może trwale lub nietrwale łączyć się z różnymi gazami oddechowymi.

a)Uzupełnij poniższe reakcje, podając pełną nazwę chemiczną związku powstałego z połączenia hemoglobiny z określonym gazem oraz określ typ powstałego połączenia (trwałe / nietrwałe).
  1. Hb + O2 =     połączenie nietrwałe
  2. Hb + CO2 = karbaminohemoglobina     połączenie
  3. Hb + CO =     połączenie
b)Podaj, do którego z wyżej wymienionych gazów (O2, CO czy CO2) hemoglobina wykazuje największe powinowactwo, i wyjaśnij konsekwencje tej właściwości dla organizmu człowieka.

Rozwiązanie

a)
(0-1)

Poprawna odpowiedź:

1 – oksyhemoglobina     połączenie nietrwałe
2 – karbaminohemoglobina     połączenie nietrwałe
3 – karboksyhemoglobina     połączenie trwałe

Za poprawne podanie obu nazw powstałych związków chemicznych oraz obu typów połączeń – 1 pkt

b)
(0-1)

Poprawna odpowiedź:

CO / tlenek węgla – tworzy z hemoglobiną trwałe połączenie i blokując hemoglobinę uniemożliwia przyłączenie tlenu, co może powodować zatrucia a nawet śmierć organizmu.

Za wskazanie największego powinowactwa hemoglobiny do CO (tlenku węgla) wraz z poprawnym wyjaśnieniem – 1 pkt