Biologia - Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 2.
Na rysunkach I−III przedstawiono zjawisko zachodzące w komórce roślinnej umieszczonej w roztworze sacharozy.
| a) | Zaznacz strzałką na rysunku III błonę komórkową i ją podpisz. |
| b) | Podaj nazwę zjawiska biologicznego przedstawionego na rysunkach. |
| c) | Określ, jaki powinien być roztwór względem komórki (soku komórkowego), aby wywołać zjawisko przedstawione na rysunkach. Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając proces fizyczny warunkujący to zjawisko. |
- roztwór hipotoniczny
- roztwór izotoniczny
- roztwór hipertoniczny
Uzasadnienie:
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne zaznaczenie i podpisanie błony komórkowej na rysunku III.
0 p. − za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Schemat punktowania
1 p. – za podanie poprawnej nazwy zjawiska przedstawionego na rysunkach.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
plazmoliza
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne zaznaczenie rodzaju roztworu, który należy zastosować, aby wywołać
zjawisko plazmolizy wraz z uzasadnieniem uwzględniającym: osmotyczny wypływ
wody z komórki i zmiany w komórce.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Poprawne odpowiedzi
C / roztwór hipertoniczny, czyli o wyższym stężeniu niż sok komórkowy, co spowoduje
osmotyczny wypływ wody z komórki zgodnie z gradientem potencjału wody obu roztworów
i w efekcie oddzielenie błony komórkowej od ściany komórkowej/obkurczanie się protoplastu
/ utratę wody z komórki, przez co komórka traci turgor.
C. – powoduje osmotyczny wypływ wody z komórki zgodnie z gradientem stężeń obu
roztworów, co wywołuje odstawanie protoplastu od ściany komórkowej.
