Biologia - Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 5.

Kategoria: Układ kostny i mięśniowy Typ: Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Na rysunku przedstawiono szkielet człowieka, na którym literami A–C oznaczono wybrane połączenia stawowe.

Uzupełnij tabelę, w której opiszesz połączenia stawowe wskazane na rysunku. Wpisz właściwe informacje w odpowiednie komórki tabeli.

Nazwa stawu Typ stawu
(zawiasowy / obrotowy / kulisty* / zawiasowo-obrotowy*)
Zakres ruchu
(w jednej płaszczyźnie / w wielu płaszczyznach)
A.
B.
C.

*Zmodyfikowano oryginalną treść zadania od CKE poprzez dodanie dwóch dodatkowych opcji dla kolumny "Typ stawu".

Rozwiązanie

Schemat punktowania

2 p. – za poprawne uzupełnienie trzech wierszy tabeli.
1 p. – za poprawne uzupełnienie dwóch wierszy tabeli.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Poprawne odpowiedzi

Nazwa stawu Typ stawu
(zawiasowy / obrotowy)
Zakres ruchu
(w jednej płaszczyźnie / w wielu płaszczyznach)
A. barkowy/ramienny obrotowy
kulisty
w wielu płaszczyznach
B. łokciowy zawiasowy
zawiasowo-obrotowy
w jednej płaszczyźnie
w wielu płaszczyznach
C. biodrowy obrotowy
kulisty
w wielu płaszczyznach

Uwagi od BiologHelp:
Powyżej poprawiłem błąd występujący w oryginalnej treści zadania i kluczu CKE. Treść zadania zmodyfikowana w stosunku do oryginału od CKE poprzez dodanie opcji do wyboru: "kulisty / zawiasowo-obrotowy", aby możliwe było udzielenie prawidłowej odpowiedzi. W kluczu CKE błędnie przypisano typy stawów, a co więcej konstrukcja zadania (narzucony wybór między zawiasowym a obrotowym typem stawu) uniemożliwiała udzielenie prawidłowej odpowiedzi.
Staw ramienny i biodrowy należą czynnościowo do stawów kulistych, a nie obrotowych. Staw łokciowy natomiast należy do stawów złożonych, składa się on z trzech stawów: stawu ramienno-łokciowego, stawu ramienno-promieniowego i promieniowo-łokciowego bliższego. Pod względem funkcjonalnym staw łokciowy można określić jako zawiasowo-obrotowy. W podręcznikach szkolnych spotykane jest jednak często uproszczenie, zgodnie z którym staw ten określany jest stawem zawiasowym, nie jest to jednak w mojej ocenie prawidłowe podejście. Stawem obrotowym są np. stawy promieniowo-łokciowy bliższy i dalszy - ruch w tych stawach występuje w jednej osi, zgodnej z osią długą kości (dwie równoległe do siebie kości długie obracają się w pewnym zakresie wokół siebie).