Biologia - Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 18.

Kategoria: Dziedziczenie Typ: Podaj/wymień

Allele genu warunkującego barwę sierści u większości szczepów myszy wykazują dominację zupełną: dominujący allel B warunkuje umaszczenie czarne, a recesywny allel b – umaszczenie brązowe. Recesywny allel d innego niesprzężonego genu hamuje w układzie homozygotycznym ekspresję alleli B i b, co powoduje, że nie dochodzi do syntezy barwnika i sierść jest wtedy biała.

18.1. (0–1)

Zapisz wszystkie możliwe genotypy myszy o sierści czarnej, uwzględniając oba geny odpowiadające za umaszczenie myszy.

18.2. (0–2)

Określ stosunek liczbowy możliwych fenotypów wśród potomstwa podwójnie heterozygotycznej samicy i samca będącego podwójną homozygotą recesywną. Zapisz genotypy osobników rodzicielskich oraz odpowiednią krzyżówkę genetyczną (szachownicę Punnetta).

Genotyp samicy:
Genotyp samca:

Krzyżówka:

 

 

 

Fenotypy potomstwa i ich stosunek liczbowy:

Rozwiązanie

18.1. (0–1)

Zasady oceniania
1 p. – za zapisanie wszystkich czterech poprawnych genotypów myszy o czarnej sierści.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
BBDD, BBDd, BbDD, BbDd

18.2. (0–2)

Zasady oceniania
2 p. – za podanie poprawnych genotypów osobników rodzicielskich i określenie fenotypów potomstwa oraz ich stosunku liczbowego na podstawie poprawnie wykonanej krzyżówki genetycznej.
1 p – za podanie poprawnych genotypów osobników rodzicielskich i wykonanie krzyżówki genetycznej, przy jednoczesnym błędnym określeniu stosunku liczbowego i rodzajów fenotypów potomstwa.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
Genotyp samicy: BbDd
Genotyp samca: bbdd

Krzyżówka:

krzyżówka genetyczna barwa sierści

Przykładowe rozwiązania
Fenotypy potomstwa i ich stosunek liczbowy:

  • czarne, brązowe i białe w stosunku 1:1:2
  • 25% czarnych, 25% brązowych, 50% białych
  • 1⁄4 czarnych : 1⁄4 brązowych : 1⁄2 białych

Uwagi:

  • Uznaje się odpowiedzi, w których podano fenotypy potomstwa i ich stosunek liczbowy, mimo braku opisania fenotypów w krzyżówce.
  • Uznaje się odpowiedzi, w których krzyżówka genetyczna została zapisana w formie grafu, a nie – szachownicy Punnetta.