1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii
  3. Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)

Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 46.

Kategoria: Nasienne Tkanki roślinne Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na schematach przedstawiono w uproszczeniu budowę anatomiczną korzenia i łodygi rośliny okrytonasiennej.

Na podstawie: K. Grykiel, G. Halastra-Petryna, E. Mazurek, B. Potulska-Klein, Tablice biologiczne, Gdańsk 2007, s. 150, 132.
a)Podaj nazwy tkanek oznaczonych na schematach cyframi 1–4 i określ funkcję tkanki oznaczonej cyfrą 4.

b)Określ, czy roślina okrytonasienna, której organy przedstawiono na schematach, należy do roślin dwu-, czy jednoliściennych. Uzasadnij odpowiedź.
c)Określ, która z tkanek korzenia zaznaczonych na schemacie zabarwi się na czerwono, jeżeli korzeń rośliny, na kilka godzin przed wykonaniem preparatu, zostanie zanurzony w wodzie zawierającej czerwony barwnik.
d)Podaj nazwę strefy korzenia, z której pochodzi przedstawiony na schemacie przekrój poprzeczny. Uzasadnij odpowiedź.

Rozwiązanie

Przykłady poprawnych odpowiedzi

a)
(0-1)
  1. Skórka (ryzoderma – korzeń; epiderma – łodyga).
  2. Łyko (floem).
  3. Drewno (ksylem).
  4. Miazga (kambium).

Tkanka 4. (tkanka twórcza) występująca pomiędzy łykiem i drewnem (u roślin mających przyrost wtórny) warunkuje (wtórny) przyrost korzenia i łodygi na grubość. Podziały komórek kambium (tkanki 4.) prowadzą do powstania drewna wtórnego i łyka wtórnego.

b)
(0-1)

Jest to roślina dwuliścienna, gdyż na rysunku przekroju poprzecznego łodygi widać:

  • wiązki przewodzące ułożone koncentrycznie (w pierścień, w okręgu),
  • otwarte wiązki przewodzące (miedzy łykiem i drewnem występuje tkanka twórcza – miazga / kambium).

c)
(0-1)

Zaobserwujemy czerwone zabarwienie tkanki 3. (drewna / ksylemu).

d)
(0-1)

Przekrój poprzeczny korzenia zilustrowany na schemacie pochodzi ze strefie włośnikowej (strefy różnicowania korzenia), o czym świadczy obecność włośników widocznych na rysunku (obecność zróżnicowanych tkanek).

Wskazówki

a)
Posługując się wiedzą dotyczącą lokalizacji tkanek w korzeniu i łodydze, rozpoznaj wskazane na rysunku tkanki i podaj ich nazwy. Następnie podaj funkcję miazgi – wiedząc, że przyrost wtórny łodygi i korzenia na grubość jest możliwy dzięki podziałom komórek miazgi prowadzącym do odkładania drewna wtórnego (ku środkowi organu) i łyka wtórnego (ku obwodowi organu).

b)
Aby zrealizować polecenie, rozpoznaj cechy charakterystyczne roślin dwuliściennych widoczne na rysunku: koncentryczne (w postaci pierścienia) ułożenie wiązek i obecność tkanki twórczej – miazgi pomiędzy łykiem i drewnem.

c)
Posłuż się wiedzą dotyczącą funkcji tkanek i wybierz tę tkankę, która transportuje wodę i sole mineralne od korzenia do liści. Ponieważ tkanką tą jest drewno, to ono przybierze czerwony kolor.

d)
Analizując na rysunku, na przekroju poprzecznym, budowę anatomiczną korzenia, rozpoznasz, że preparat do obserwacji mikroskopowej pochodzi ze strefy włośnikowej (różnicowania) korzenia. Dowodem jest obecność włośników widocznych w budowie przedstawionego na rysunku fragmentu korzenia oraz obecność zaznaczonych na rysunku tkanek.