Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 61.

Kategoria: Gady Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na rysunkach A i B przedstawiono w uproszczeniu zasadę funkcjonowania układu wydalniczego zwierząt należących do dwóch gromad kręgowców lądowych.

Na podstawie: W. Lewiński, Anatomia i fizjologia człowieka (z elementami fizjologii zwierząt), Reda 1996, s. 115.
a)Podaj, na którym rysunku – A czy B – przedstawiono funkcjonowanie układu wydalniczego gadów. Odpowiedź uzasadnij.
b)Określ, na czym polega proces zachodzący w nefronie w miejscu oznaczonym na rysunku literą X.
c)Uzasadnij na podstawie powyższych informacji, że oba kręgowce są przystosowane do lądowego trybu życia.

Rozwiązanie

Przykłady poprawnych odpowiedzi

a)
(0-1)

B, ponieważ u gadów:

  • występuje kloaka (mocz jest odprowadzany do jelita),
  • brak pętli Henlego,
  • resorpcja zachodzi w kloace (i moczowodzie).

b)
(0-1)

Proces X polega na filtrowaniu krwi (w wyniku czego powstaje mocz pierwotny).

c)
(0-1)

Następuje wchłanianie zwrotne wody z moczu (zagęszczanie moczu).

Wskazówki

a)
Realizacja polecenia wymaga wiedzy na temat budowy i funkcjonowania układów wydalniczych kręgowców lądowych oraz ich adaptacji do środowiska lądowego w tym zakresie. Należy wybrać ten z rysunków, na którym przedstawiono układ wydalniczy gadów żyjących na lądzie, u których występuje odprowadzenie moczu do jelita, czyli występuje kloaka.

b)
Realizacja polecenia wymaga znajomości procesów zachodzących w nefronie, z których 2 są opisane na rysunkach, ale żaden z opisów nie dotyczy filtracji krwi. Należy też określić, na czym ten proces polega.

c)
Możesz skorzystać z rysunków, na których zaznaczono proces resorpcji, który należy zinterpretować w kontekście adaptacji do środowiska lądowego. Resorpcja polega na wchłanianiu zwrotnym substancji przydatnych organizmowi, w tym wody, dzięki czemu organizm nie traci jej, czyli oszczędza wodę, o którą trudniej w warunkach środowiska lądowego.