Chemia - Matura Maj 2024, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 2.
Znanych jest kilkadziesiąt izotopów galu, które powstają w różnych reakcjach jądrowych, ale tylko nieliczne z nich są trwałe. Promieniotwórcze izotopy galu zwykle ulegają rozpadowi 𝛽–, jeżeli mają nadmiar neutronów, lub innym przemianom – przy niedomiarze neutronów.
2.1. (0–1)
Izotop galu o liczbie masowej równej 72 ulega rozpadowi 𝛽–.
Uzupełnij poniższy schemat. Wpisz symbol pierwiastka, którego izotop powstaje w wyniku opisanej przemiany, oraz liczbę masową tego izotopu.
2.2. (0–1)
Izotop 67Ga otrzymuje się w wyniku bombardowania izotopu cynku 68Zn pewnymi cząstkami. W reakcji jednego jądra 68Zn z jedną taką cząstką powstają dwa neutrony i jedno jądro 67Ga.
Napisz równanie opisanej przemiany, której ulega jądro izotopu 68Zn. Uzupełnij wszystkie pola w poniższym schemacie.
Rozwiązanie
2.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne uzupełnienie schematu.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
72Ge
2.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne napisanie równania opisanej przemiany jądrowej – poprawne uzupełnienie
schematu.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
6830Zn + 11p → 2 10n + 6731Ga
ALBO
6830Zn + 11H → 2 10n + 6731Ga