1. Strona główna
  2. Olimpiada Biologiczna

Olimpiada Biologiczna 2014/2015 - podsumowanie

Jako, że zbliża się etap okręgowy Olimpiady Biologicznej, a dysponuję chwilą czasu, postanowiłem przyjrzeć się zeszłorocznej edycji olimpiady. Poniżej przedstawiam zestawienie dotyczące tematów i pytań jakie się pojawiły na etapie okręgowym i centralnym, a także parę refleksji, które być może wskażą, na co warto zwrócić uwagę przygotowując się do testu.

Parę słów o progach

Tym razem będzie krótko, ale mam nadzieję treściwie. Do pisania testu etapu okręgowego przystąpiło 644 uczniów. Próg do etapu centralnego wyniósł 64 pkt (na 100 możliwych do uzyskania). Jest to poziom niewiele niższy niż w edycji 2013/2014, kiedy to 69 pkt gwarantowało wejście do eliminacji centralnych. Wtedy też startowało nieco mniej uczniów (627). Co ciekawe w obu edycjach najwyższy wynik to 86 pkt i za każdym razem pochodził on z okręgu białostockiego.

Zestawienie tematów pytań

Poniżej prezentuję wykresy przedstawiające liczbę punktów jaką można było uzyskać rozwiązując zadania dotyczące poszczególnych działów. Podobne zestawienie przygotowałem również dla edycji 2013/2014. Znajduje się tam również opis struktury testów po zmianie regulaminu olimpiady.

Etap okręgowy - wykres
Etap centralny - wykres

Uwagi i spostrzeżenia

Zacznę może od spostrzeżeń ogólnych jakie poczyniłem przeglądając otrzymane wyniki. Moją uwagę zwróciły pewne zależności, które powtórzyły się również w edycji 2013/2014. Otóż na etapie centralnym, w porównaniu z okręgowym, wzrasta liczba punktów przyznawanych za pytania dotyczące metod badawczych i doświadczeń. Chodzi tutaj głównie o takie techniki jak PCR, westernblot itp., a także interpretację wyników badań. Wzrasta również liczba punktów za pytania związane z roślinami. Wyjątkiem tu są pytania z części C arkusza z etapu centralnego, gdzie wśród gatunków do rozpoznania ze zdjęć dominują zwierzęta. Pozostałe proporcje pomiędzy pytaniami w poszczególnych etapach jak na moje oko również znacząco się nie zmieniły w tych dwóch latach.

Analizując testy olimpiady w czasie sporządzania przedstawionego wyżej zestawienia, pewne zagadnienia poruszane w pytaniach szczególnie zwróciły moją uwagę i myślę, że warto się nad nimi pochylić przygotowując się do olimpiady. Przedstawiam je poniżej wraz z uwagami.

  • Gatunki introdukowane/inwazyjne w Polsce - przykłady
  • Interferencja RNA - pytania o to zagadnienie powtórzyły się na etapie okręgowym i centralnym
  • Hormony regulujące dojrzewanie i przeobrażenie u owadów - spotkałem się z tym zagadnieniem w poprzednich edycjach
  • Przyporządkowanie chorób do czynnika etiologicznego - występuje praktycznie na każdym teście od czasu zmiany regulaminu
  • Operon laktozowy - równie często pojawiający się temat, często w ujęciu szczegółowym
  • Antybiotyki - na ten temat było do tej pory przynajmniej jedno pytanie chyba na każdym teście olimpiady
  • Fotooddychanie - pojawiło się analizowanej przeze mnie edycji w dość szczegółowych pytaniach, zarówno na etapie okręgowym, jak i centralnym
  • Inhibicja enzymów - również często pojawiające się zagadnienie, zarówno na etapie okręgowym jak i centralnym
  • Odra - pytanie pojawiło się etapie centralnym, myślę że w związku ze wzrostem zachorowań w wyniku działalności ruchów antyszczepionkowych. Warto śledzić różne newsy związane ze zdrowiem publicznym czy ogólnie biologią, ponieważ bywają one inspiracją do pytań na testach. Podobnie było z wirusem świńskiej grypy.
  • Pasożyty - pytania o tą grupę dominowały w tej edycji na etapie centralnym
  • Typy kwiatów, wzory kwiatowe - pytania pojawiały się w dwóch ostatnich edycjach, w omawianej edycji głównie na etapie centralnym (4 pytania, w tym 2 o wzory kwiatowe)
  • Efekt skurczu przepony - co ciekawe podobne pytanie pojawiło się na etapie okręgowym i centralnym. Przypuszczam, że mogło ono być problematyczne na etapie okręgowym i stąd jego powtórzenie na etapie centralnym. To tylko moja koncepcja, niemniej jednak polecam przejrzeć test z etapu okręgowego przygotowując się do eliminacji centralnych, bo to nie jedyne zagadnienie, które powtórzyło się tych dwóch etapach w jednym roku.

Są to moje luźne spostrzeżenia, być może przeglądając testy zauważycie coś więcej. Polecam zapoznać się również z moimi uwagami przedstawionymi w artykułach dotyczących wcześniejszych tego typu zestawień. W kwestii zaś wykresów, mają one raczej charakter orientacyjny. Niektóre pytania ciężko zakwalifikować do jednego konkretnego działu, stąd kwalifikowałem je tam, gdzie najłatwiej można by znaleźć na nie odpowiedź. Życzę owocnych przygotowań!