Biologia - Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 1.

Kategoria: Prokarionty Układ immunologiczny Choroby człowieka Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Na schemacie przedstawiono budowę typowej komórki bakterii.

1.1. (0–1)

Podanym strukturom bakterii przyporządkuj na podstawie schematu właściwe ich oznaczenia literowe (A–E).

plazmid
błona komórkowa
nukleoid

1.2. (0–1)

Określ lokalizację DNA w komórce bakterii oraz w komórce miękiszu asymilacyjnego. Jeżeli DNA jest zlokalizowane w różnych przedziałach komórki, podaj je wszystkie.

Komórka bakterii:
Komórka miękiszu asymilacyjnego:

1.3. (0–1)

Zaznacz poniżej dwie choroby układu pokarmowego (A–E), w których najczęstszym źródłem zakażenia jest pokarm, i które są wywołane działaniem bakterii chorobotwórczych.

  1. cholera
  2. kiła
  3. dur brzuszny
  4. tężec
  5. borelioza

1.4. (0–1)

Wybierz i zaznacz w tabeli odpowiedź (A lub B, która jest poprawnym dokończeniem poniższego zdania, oraz jej uzasadnienie spośród odpowiedzi 1.–3.

W wyniku szczepień ochronnych uzyskuje się odporność

A. swoistą, ponieważ 1. tego rodzaju odporność nabywa się w wyniku kontaktu naturalnego z antygenem, po przebyciu choroby.
2. odporność tą uzyskuje się po wprowadzeniu do ustroju gotowych przeciwciał wytworzonych do tego celu w innym organizmie.
B. nieswoistą,
3. odporność ta powstaje, gdy wytworzone zostają przeciwciała, jako odpowiedź na antygeny wprowadzone do organizmu.

Rozwiązanie

1.1 (0–1)

Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowe przyporządkowanie oznaczeń literowych do wszystkich trzech struktur.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
plazmid – C,
błona komórkowa – D,
nukleoid – E

1.2 (0–1)

Schemat punktowania
1 p. – za podanie prawidłowej lokalizacji całego genomu w komórce bakterii i w komórce miękiszu asymilacyjnego.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

  • komórka bakterii: cytoplazma / cytozol / nukleoid, (plazmid)
  • komórka miękiszu asymilacyjnego: jądro komórkowe, mitochondria, chloroplasty

Uwagi od BiologHelp:
Przy analogicznym pytaniu z tego samego roku (Zadanie 3, matura maj 2016, formuła 2007) CKE nie uznawało odpowiedzi "plazmid" (podobnie jak "genofor") jako lokalizacji DNA w komórce bakteryjnej. W gruncie rzeczy "plazmid" jest określeniem rodzaju DNA, nie może być użyte jako przedstawienie miejsca jego występowania. Dlatego też wykreśliłem taką opcję z oryginalnego klucza CKE do tego zadania.

1.3 (0–1)

Schemat punktowania:
1 p. – za prawidłowe zaznaczenie nazw dwóch chorób.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
A./ cholera
C./ dur brzuszny

1.4 (0–1)

Schemat punktowania:
1 p. – za zaznaczenie właściwej odpowiedzi (A) i prawidłowego jej uzasadnienia (3).
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
A 3