Chemia - Matura Czerwiec 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 31.
Wykonano doświadczenie, w którym do dwóch probówek z tym samym odczynnikiem wprowadzono wodne roztwory kwasów. Do probówki I wprowadzono wodny roztwór kwasu propanowego, a do probówki II – wodny roztwór kwasu 2-hydroksypropanowego. W warunkach doświadczenia obydwa wodne roztwory kwasów były bezbarwnymi cieczami.
Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg pozwoli na potwierdzenie, że roztwór kwasu propanowego wprowadzono do probówki I, a roztwór kwasu 2-hydroksypropanowego – do probówki II, przy założeniu, że przemiana zachodząca podczas doświadczenia nie prowadzi do zerwania wiązania węgiel–węgiel w cząsteczce kwasu.
31.1.(0-1)
Uzupełnij poniższy schemat doświadczenia. Wpisz wzór lub nazwę odczynnika, który – po dodaniu do niego roztworów kwasów, wymieszaniu i ogrzaniu zawartości probówek – umożliwi zaobserwowanie różnic w przebiegu doświadczenia z udziałem kwasu propanowego i kwasu 2-hydroksypropanowego. Odczynnik wybierz spośród następujących:
- zawiesina Cu(OH)2
- KMnO4 (aq) z dodatkiem H2SO4
- NaOH (aq)
Schemat doświadczenia:
31.2.(0-1)
Opisz zmiany możliwe do zaobserwowania w czasie doświadczenia, pozwalające na potwierdzenie, że do probówki I wprowadzono roztwór kwasu propanowego, a do probówki II – roztwór kwasu 2-hydroksypropanowego.
Probówka I:
Probówka II:
31.3.(0-1)
Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, schemat reakcji, która była podstawą eksperymentu.
Rozwiązanie
31.1.(0-1)
za wybór odczynnika: KMnO4 (aq) z dodatkiem H2SO4
lub (wodny roztwór) manganianu(VII) potasu z dodatkiem kwasu
siarkowego(VI)
lub (wodny roztwór) manganianu(VII) potasu z dodatkiem H2SO4
lub KMnO4 (aq) z dodatkiem kwasu siarkowego(VI)
31.2.(0-1)
za zapis obserwacji dla probówki I i II:
Probówka I: Fioletowe zabarwienie zawartość probówki.
lub
Brak objawów reakcji.
lub
Brak zmian.
Probówka II: Nastąpił zanik (fioletowego) zabarwienia.
lub
W probówce widoczna jest żółtawa ciecz.
lub
Brak barwy zawartości probówki.
31.3.(0-1)
za zapis schematu reakcji:
CH3CH(OH)COOH (KMnO4 (aq), H+) CH3COCOOH