Chemia - Matura Maj 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 23.
Alkiny o wzorze ogólnym R−C≡CH (tzw. alkiny terminalne) reagują z amidkiem sodu (NaNH2), w wyniku czego tworzą acetylenki sodu (R−C≡CNa) zgodnie z równaniem:
R−C≡CH + NaNH2 → R−C≡C−Na+ + NH3
Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2005.
Jeden z izomerycznych alkinów o wzorze sumarycznym C4H6, który umownie nazwano związkiem I, reaguje z amidkiem sodu. Drugi z izomerycznych alkinów, który umownie nazwano związkiem II, takiej reakcji nie ulega.
Uzupełnij poniższą tabelę. Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) substancji, która jest organicznym produktem reakcji związku I z amidkiem sodu, oraz wzór półstrukturalny (grupowy) związku II.
| Wzór organicznego produktu reakcji związku I z amidkiem sodu |
Wzór związku II |
|---|---|
| |
|
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie tabeli.
0 p. – za odpowiedź błędną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
| Wzór organicznego produktu reakcji związku I z amidkiem sodu | Wzór związku II |
|---|---|
| CH3−CH2−C≡C–Na+ lub CH3−CH2−C≡CNa | CH3−C≡C−CH3 |
