Chemia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 161.
W celu rozróżnienia wodnych roztworów kwasu metanowego (mrówkowego) i kwasu
etanowego (octowego) do probówek z roztworami tych kwasów dodano kilka kropli wodnego
roztworu kwasu siarkowego(VI) i wprowadzono odczynnik X wybrany spośród
następujących: wodny roztwór wodorotlenku sodu, wodny roztwór manganianu(VII) potasu,
wodny roztwór dichromianu(VI) potasu.
Przebieg doświadczenia ilustruje poniższy schemat.
Zaobserwowano, że w probówkach I i II roztwory zabarwiły się na fioletowo. Pod wpływem ogrzewania otrzymany w probówce II roztwór odbarwił się, a mieszanina pieniła się. Stwierdzono, że wydzielał się gaz. Podczas ogrzewania roztworu otrzymanego w probówce I nie zaobserwowano zmian.
161.1 (0-1)
Podaj nazwę procesu, któremu ulega kwas B podczas opisanego doświadczenia oraz określ, jaką funkcję pełni ten kwas w zachodzącej reakcji.
161.2 (0-1)
Napisz wzory drobin powstałych w wyniku przemiany, której uległ kwas B i odczynnik X.
Rozwiązanie
161.1 (0-1)
Nazwa procesu: utlenianie
Funkcja, jaką pełni kwas B: reduktor
161.2 (0-1)
Mn2+ , CO2, H2O
Wskazówki
161.1 (0-1)
Należy wnikliwie przeanalizować opis objawów reakcji zachodzącej w probówce II – pod wpływem ogrzewania otrzymany roztwór odbarwił się, mieszanina pieniła się i wydzielał się gaz. Zauważ, że zaszła reakcja, w wyniku której powstała sól manganu(II), a więc manganian(VII) potasu zredukował się. Należy więc wywnioskować, że kwas, powodując odbarwienie fioletowego roztworu, musiał się utlenić – pełni więc funkcję reduktora.
161.2 (0-1)
Z opisu objawów reakcji zachodzącej w probówce II możesz wywnioskować, że zaszła reakcja utleniania i redukcji i powstała sól MnSO4, która w roztworze wodnym ulega dysocjacji elektrolitycznej – pojawiły się więc jony Mn2+ . Wnioskujemy również, że kwas utlenił się i powstał bezbarwny gaz – jest to CO2. Powstały również cząsteczki wody.
