Zadania maturalne z biologii

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 25. (2 pkt)

Fizjologia roślin Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Poniższe informacje wykorzystaj do rozwiązania zadania 25. i 26.
Azot i potas wywierają największy wpływ na wysokość i jakość plonów (zawartość sacharozy w korzeniach) buraków cukrowych. Badano wysokość plonów buraków cukrowych nawożonych dwoma różnymi dawkami azotu w zależności od odpowiednich dawek potasu.
Wyniki przedstawiono w tabeli.

Ilość potasu (w formie K₂O) w kg/ha	Plony buraków cukrowych w t/ha przy dawkach azotu
Ilość potasu (w formie K₂O) w kg/ha	120 kg/ha	180 kg/ha
bez potasu	50	51
80	53	55
160	56	58
240	58	60

Na podstawie: Buraki cukrowe, http://www.kali-gmbh.com.pl

Na podstawie powyższych danych narysuj diagram słupkowy, ilustrujący wpływ stosowanego nawożenia na wysokość plonów buraków cukrowych. Zastosuj jeden układ współrzędnych i poniższą legendę.

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 26. (1 pkt)

Fizjologia roślin Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Ilość potasu (w formie K₂O) w kg/ha	Plony buraków cukrowych w t/ha przy dawkach azotu
Ilość potasu (w formie K₂O) w kg/ha	120 kg/ha	180 kg/ha
bez potasu	50	51
80	53	55
160	56	58
240	58	60

Na podstawie: Buraki cukrowe, http://www.kali-gmbh.com.pl

Azot jest pierwiastkiem niezbędnym m.in. do wytwarzania chlorofilu u roślin.

Wykaż zależność między niedoborem azotu a niską zawartością sacharozy w korzeniach buraków cukrowych.

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 27. (2 pkt)

Metody badawcze i doświadczenia Fizjologia roślin Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Przeprowadzono doświadczenie, którego celem miało być sprawdzenie, czy podczas kiełkowania zachodzą w nasionach procesy metaboliczne. Termos napełniono kiełkującymi nasionami (ziarnami) pszenicy i szczelnie zamknięto korkiem. W korku umieszczono termometr w sposób umożliwiający odczyt temperatury. Pomiary temperatury rejestrowano co 3 godziny w ciągu 24 godzin trwania doświadczenia. Stwierdzono stopniowy wzrost temperatury w próbie badawczej.

a)	Podaj, jak powinna wyglądać próba kontrolna do tego doświadczenia.

b)	Zaznacz błędną interpretację wyników powyższego doświadczenia.

W czasie kiełkowania nasion wzrasta ilość wydzielanego ciepła.
W czasie kiełkowania nasion wzrasta intensywność reakcji oddychania.
W czasie kiełkowania nasion wzrasta intensywność przemian anabolicznych.

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 5. (2 pkt)

Metody badawcze i doświadczenia Fizjologia roślin Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunkach przedstawiono dwa zestawy doświadczalne, które przygotowali uczniowie w celu zbadania zjawiska osmozy. Dwa lejki napełnili 50% roztworem glukozy i szczelnie zamknęli celofanem. Dwie zlewki wypełnili zimną wodą. Do drugiej zlewki dodali dwie łyżki mąki ziemniaczanej (skrobi) i zawartość intensywne wymieszali. W zlewkach umieścili lejki z roztworem glukozy, zaznaczając poziom cieczy w rurkach. Po kilku minutach zaobserwowali, że w obydwu zestawach doświadczalnych poziom roztworu glukozy w rurkach lejków podnosił się w podobnym tempie.

a)	Sformułuj problem badawczy do przeprowadzonego doświadczenia.

b)	Na podstawie wyniku doświadczenia wyjaśnij, dlaczego rośliny magazynują skrobię, a nie glukozę.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (1 pkt)

Fizjologia roślin Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Poniżej opisano procesy zachodzące w komórkach szparkowych. W wyniku aktywnego transportu w komórkach szparkowych gromadzi się dużo jonów potasowych (K⁺). Wskutek rozkładu skrobi i przekształcania się glukozy w komórkach tych gromadzą się również ujemnie naładowane jony jabłczanowe. Wzrost stężenia obu wymienionych jonów powoduje obniżenie potencjału osmotycznego wody w komórkach szparkowych w porównaniu z komórkami sąsiednimi.

Wykreśl z poniższego zdania niewłaściwe określenia spośród wyróżnionych kursywą, tak aby zdanie to stanowiło poprawne dokończenie powyższego tekstu.

W wyniku opisanych procesów woda wnika do/wycieka z komórek szparkowych, co wpływa na zmniejszenie/zwiększenie turgoru komórki, a w konsekwencji otwieranie/zamykanie się szparek.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 14. (3 pkt)

Fizjologia roślin Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień

W tabeli przedstawiono dane dotyczące intensywności transpiracji badanego gatunku rośliny zależnie od szybkości wiatru.


Szybkość wiatru (m/sek)	1	2	3	4	5
Intensywność transpiracji (jednostki umowne)	15	32	42	48	52

a)	Narysuj wykres liniowy ilustrujący zależność intensywności transpiracji tej rośliny od szybkości wiatru.

b)	Podaj dwa czynniki, inne niż wymienione w zadaniu, które wpływają na intensywność transpiracji u roślin.

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 15. (2 pkt)

Fizjologia roślin Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Zaznacz poniżej dwa przykłady ruchów roślin, które są tropizmami.

Owijanie się wąsów czepnych fasoli wokół tyczki.
Zamykanie się liści pułapkowych u rosiczki.
Składanie się liści mimozy pod wpływem dotyku.
Wzrost łagiewki pyłkowej w kierunku zalążni.
Otwieranie się kwiatów, np. u krokusa czy tulipana.

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 15. (1 pkt)

Fizjologia roślin Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schemacie przedstawiono mechanizm geotropizmu. Zarówno kierunkowy wzrost pędu, jak i kierunkowy wzrost korzenia zależą od nagromadzenia się auksyn w dolnej części organów ułożonych poziomo.

Na podstawie schematu wyjaśnij, z czego wynikają odmienne reakcje geotropowe pędu i korzenia.

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 19. (1 pkt)

Fizjologia roślin Metody badawcze i doświadczenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Przeprowadzono eksperyment, w którym badano wpływ światła na indukcję kwitnienia pewnego gatunku rośliny. Przez kilka tygodni cztery grupy roślin, tego samego gatunku, poddawano różnym warunkom oświetlenia dobowego. Na poniższym schemacie przedstawiono sposób oświetlania poszczególnych grup roślin oraz wynik eksperymentu.

Na podstawie schematu zaznacz poprawne dokończenie zdania:

Czynnikiem warunkującym kwitnienie tego gatunku rośliny jest

ciągły okres ciemności trwający mniej niż 12 godzin.
ciągły okres ciemności trwający 12 i więcej godzin.
przewaga okresu ciemności, ale przerywanego krótkimi okresami oświetlania.
łączny okres oświetlenia trwający co najmniej 12 godzin.

100

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 23. (1 pkt)

Metody badawcze i doświadczenia Fizjologia roślin Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schematach I i II przedstawiono reakcję rośliny na działanie bodźca fotoperiodycznego. Jest to roślina dnia krótkiego, którą hodowano w warunkach dnia długiego, co powodowało, że roślina nie kwitła. W celu określenia miejsca percepcji bodźca fotoperiodycznego przeprowadzono doświadczenie, w którym okresowo zasłaniano liście (schemat I) lub wierzchołek pędu (schemat II) tej rośliny. Przebieg i wyniki doświadczenia zilustrowano na poniższych schematach.

Na podstawie wyników doświadczenia ustal, czy miejscem percepcji bodźca fotoperiodycznego są liście, czy wierzchołek pędu rośliny. Odpowiedź uzasadnij.