Zadania maturalne z biologii

Znalezionych zadań - 27

Strony

11

Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 14. (1 pkt)

Układ wydalniczy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Układ wydalniczy usuwa z organizmu zbędne i szkodliwe substancje, w tym – końcowe produkty przemiany materii.

Zaznacz poprawne dokończenie poniższego zdania.

Substancjami wydalanymi przez układ wydalniczy zdrowego człowieka są:

  1. kwas mlekowy, mocznik, hormony.
  2. mocznik, nadmiar soli, trucizny.
  3. dwucukry, mocznik, woda.
  4. białka, mocznik, liczne leki.
12

Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 21. (2 pkt)

Układ wydalniczy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień

Na rysunku przedstawiono nefron połączony z kanalikiem zbiorczym. W miejscach oznaczonych literami A–C badano odpowiednio stężenie: glukozy, białka, mocznika i kwasu moczowego.

a)Podaj nazwę części nefronu oznaczoną na rysunku literą X oraz określ jej funkcję w procesie powstawania moczu.

Nazwa:
Funkcja:

b)Uzupełnij tabelę ilustrującą zawartość badanych substancji w płynach występujących w miejscach oznaczonych na rysunku literami A, B i C – wpisz nazwy tych substancji.
Nazwa substancji A
osocze krwi
[g / 100 cm3]
B
mocz pierwotny
[g / 100 cm3]
C
mocz ostateczny
[g / 100 cm3]
1. .......................................... 0,10 0,10 0,00
2. .......................................... 0,004 0,004 0,05
3. .......................................... 0,03 0,03 2,00
4. .......................................... 8,00 0,00 0,00
13

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 12. (2 pkt)

Układ wydalniczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na poniższym schemacie przedstawiono budowę ciałka nerkowego, w którym filtrowana jest krew. Jego część stanowi torebka kłębuszka wraz z kłębuszkiem naczyniowym, który jest zbudowany z naczyń włosowatych.

12.1. (0–1)

Na podstawie schematu wyjaśnij, na czym polega mechanizm filtracji kłębuszkowej. W odpowiedzi uwzględnij budowę naczyń krwionośnych kłębuszka nerkowego oraz torebki kłębuszka.

12.2. (0–1)

Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby zawierało prawdziwe informacje dotyczące skutków wzrostu ciśnienia krwi w tętniczce doprowadzającej na proces filtracji krwi w kłębuszkach naczyniowych. Podkreśl właściwe określenie w każdym nawiasie.

Wzrost ciśnienia w tętniczce doprowadzającej przyczyni się do (spowolnienia / wzmożenia) procesu ultrafiltracji krwi w kłębuszkach naczyniowych, gdyż nastąpi (zmniejszenie / zwiększenie) różnicy ciśnienia hydrostatycznego pomiędzy naczyniami krwionośnymi kłębuszka naczyniowego a torebką kłębuszka.

14

Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 15. (2 pkt)

Układ wydalniczy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono budowę układu wydalniczego i rozrodczego mężczyzny.

a)Uzupełnij poniższy schemat ilustrujący drogę wody w układzie wydalniczym człowieka. Wpisz w wyznaczone miejsca określenia wybrane spośród wymienionych.

moczowód       nasieniowód       kanalik kręty I rzędu       kanalik zbiorczy

Torebka Bowmana → → pętla Henlego → kanalik kręty II rzędu →  → miedniczka nerkowa →  → pęcherz moczowy → cewka moczowa.

b)Oceń, czy poniższe informacje dotyczące wydalania moczu z organizmu człowieka są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. Mocz wytwarzany przez nerki stale spływa do pęcherza moczowego, a odpływa okresowo przez cewkę moczową. P F
2. Wnętrze pęcherza wyściela pofałdowana błona śluzowa, pod którą znajduje się warstwa mięśni gładkich, co umożliwia rozciąganie pęcherza. P F
3. Zwieracz cewki moczowej, zbudowany z mięśnia gładkiego, kontroluje wyrzut moczu na zewnątrz organizmu. P F
15

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 21. (3 pkt)

Układ hormonalny Układ wydalniczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Ściany kanalików zbiorczych nerki charakteryzują się zmienną przepuszczalnością dla wody. Przechodzenie wody z płynu kanalikowego przepływającego wzdłuż kanalika zbiorczego odbywa się przez specyficzne pory wodne zbudowane z białka akwaporyny 2 (AQP2). Jeśli komórki kanalika zbiorczego mają w błonach bardzo dużo cząsteczek akwaporyny 2, co jest wynikiem działania krążącej we krwi wazopresyny (ADH), to woda łatwiej opuszcza płyn kanalikowy.

Na podstawie: D.McLaughlin, J. Stamford, D. White, Krótkie wykłady. Fizjologia człowieka, Warszawa 2012.
a)Podaj nazwę etapu procesu tworzenia się moczu zachodzącego w nerce przy udziale akwaporyny 2.
b)Określ, w jaki sposób niedobór wazopresyny wpływa na objętość wydalanego moczu. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do informacji przedstawionych w tekście.
c)Podaj nazwę miejsca wytwarzania wazopresyny (ADH) w organizmie człowieka i nazwę miejsca jej uwalniania do krwi.

Miejsce wytwarzania ADH:
Miejsce uwalniania ADH:

16

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 11. (3 pkt)

Układ wydalniczy Układ pokarmowy i żywienie Ryby Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Amoniak, który jest związkiem toksycznym, powstaje jako produkt deaminacji w komórkach organizmu człowieka w niewielkich ilościach. Deaminacja zachodzi w różnych komórkach organizmu człowieka i polega na odłączeniu grupy aminowej z cząsteczki aminokwasu lub innego związku. Grupy aminowe, odłączane w tym procesie, przyłączane są do kwasu glutaminowego i powstaje glutamina (amid kwasu glutaminowego). W dalszym etapie glutamina jest uwalniana do krwi i wędruje do wątroby, gdzie odłączane są od niej reszty amidowe.

11.1. (0–1)

Podaj nazwę związku, który jest głównym produktem azotowej przemiany materii, wydalanym z organizmu człowieka.

11.2. (0–1)

Wyjaśnij, uwzględniając właściwości amoniaku i proces zachodzący w komórkach wątroby, dlaczego grupy amidowe są odłączane od glutaminy właśnie w tym, a nie innym narządzie.

11.3. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego u ryb słodkowodnych ostatecznym produktem azotowej przemiany materii jest amoniak, pomimo że związek ten jest toksyczny. W odpowiedzi uwzględnij procesy związane z osmoregulacją u tych ryb.

17

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 19. (2 pkt)

Układ wydalniczy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

W nefronie, w procesie filtracji kłębuszkowej, z krwi do torebki kłębuszka nerkowego (torebki Bowmana) przesączają się woda i rozpuszczone w niej substancje drobnocząsteczkowe. Z uzyskanego ultrafiltratu (moczu pierwotnego) w kanalikach nefronu powstaje mocz ostateczny.

Dokończ poniższe zdania – wpisz w wyznaczone miejsca nazwy właściwych procesów. Wybierz je spośród wymienionych.

dehydratacja       resorpcja       filtracja       sekrecja       endocytoza

Przekształcanie − w kanalikach nefronu – moczu pierwotnego w mocz ostateczny polega na przenikaniu różnych substancji:

  1. z wnętrza kanalika nefronu do płynów ustrojowych w procesie .
  2. z płynów ustrojowych do wnętrza kanalika nefronu w procesie .
18

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 19. (3 pkt)

Układ wydalniczy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunku przedstawiono ciałko nerkowe oraz nefron. W kłębuszku naczyniowym ciałka nerkowego zaznaczono strzałkami kierunki przepływu krwi.

a)Wskaż na rysunku strzałką pętlę nefronu (Henlego) i podaj znaczenie tej części kanalika nerkowego w tworzeniu moczu ostatecznego.

Znaczenie:

b)Podaj pełne nazwy naczyń krwionośnych A i B.

A.
B.

c)Wykaż związek między różnicą w średnicy naczyń A i B a procesem zachodzącym w ciałku nerkowym.
19

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 15. (1 pkt)

Układ krążenia Układ wydalniczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Funkcjonowanie organizmu człowieka jest możliwe dzięki współdziałaniu układów i narządów, czego przykładem może być współpraca układu krwionośnego i wydalniczego. Krew dostarcza do nerek tlen i składniki odżywcze niezbędne do uzyskania energii, koniecznej dla zachodzących tam procesów, natomiast w nerkach wytwarzany jest hormon erytropoetyna, którego wydzielanie się zwiększa, gdy we krwi znajduje się zbyt mało tlenu.

Uzasadnij, podając inny niż w tekście argument, że układ krwionośny i wydalniczy współdziałają w organizmie człowieka.

20

Matura Czerwiec 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 21. (1 pkt)

Układ wydalniczy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Powstawanie moczu u ssaków jest procesem wieloetapowym. Krew dopływająca do kłębuszków naczyniowych poddawana jest filtracji. Niektóre składniki powstającego przesączu – moczu pierwotnego, ulegają następnie w kanalikach nerkowych resorpcji zwrotnej (zwrotnemu wchłanianiu).

Podkreśl nazwy dwóch związków chemicznych, które u zdrowego człowieka ulegają zarówno procesowi filtracji, jak i resorpcji.

  1. woda
  2. glukoza
  3. kreatynina
  4. hemoglobina
  5. kwas moczowy

Strony