Do doświadczenia użyto sadzonek rośliny tego samego gatunku i o jednakowej powierzchni
transpiracji. Każdą sadzonkę umieszczono w osobnym, dobrze uszczelnionym naczyniu,
wypełnionym do jednakowego poziomu wodą. Oprócz tego przygotowano takie same
naczynia z wodą bez sadzonek. Wszystkie naczynia pozostawiono na dwa dni w miejscach
o różnych temperaturach (15°C i 25°C). Pozostałe warunki były takie same. Przebieg
i wyniki doświadczenia zilustrowano uproszczonymi rysunkami, uwzględniając pojedyncze
sadzonki.
Sformułuj:
a)
problem badawczy do tego doświadczenia;
b)
hipotezę, której słuszność potwierdzają wyniki doświadczenia.
Przygotowano sok z liści czerwonej kapusty. Miał on barwę ciemnoniebieską spowodowaną
występowaniem barwników – antocyjanów. Antocyjany w środowisku kwasowym zmieniają
barwę z niebieskiej na czerwoną i dlatego mogą być stosowane jako wskaźnik kwasowości.
Do dwóch probówek, oznaczonych A i B, wlano po 100 ml przygotowanego soku z kapusty.
Do probówki A nie dodano nic, a do probówki B dodano trochę drożdży i trochę cukru.
Obydwie probówki szczelnie oklejono folią. Po godzinie sprawdzono wyniki:
w probówce A nic się nie zmieniło,
w probówce B zaobserwowano zmianę zabarwienia soku z niebieskiego na czerwone.
a)
Podaj nazwę (lub wzór chemiczny) substancji, powstającej w opisanym doświadczeniu, która po rozpuszczeniu się w wodzie spowodowała zmianę zabarwienia soku w probówce B.
b)
Wyjaśnij, jaki proces chemiczny spowodował zmianę barwy soku.
Auksyny to hormony roślinne syntetyzowane m.in. w stożkach wzrostu pędu i korzenia.
Poniższy schemat przedstawia przebieg doświadczenia z użyciem roztworu auksyny
umieszczonego w bloczku agarowym (rys. B) oraz z usunięciem pąka głównego (rys. C).
W tabeli przedstawiono średnie wyniki doświadczenia, w którym badano wpływ temperatury
na intensywność fotosyntezy u pewnego gatunku rośliny. Za pomocą specjalnego urządzenia
mierzono objętość CO2 asymilowanego w jednostce czasu przez badane rośliny przy tym
samym natężeniu światła, ale w różnych temperaturach.
Temperatura (°C)
Wiązanie CO2 (jednostki umowne)
5
8
10
12
15
16
20
22
25
30
30
38
Na podstawie danych z tabeli narysuj wykres ilustrujący wpływ temperatury na intensywność fotosyntezy u badanego gatunku rośliny.
Badano zmienność długości orzeszków turzycy piaskowej (Carex arenaria). W tym celu
zmierzono, z dokładnością do 0,1 mm, długość 2200 orzeszków tej rośliny. Wyniki pomiarów
przedstawiono w tabeli poniżej.
Długość orzeszków (w mm)
1,4
1,5
1,6
1,7
1,8
1,9
2,0
2,1
2,2
Liczba orzeszków (w szt.)
15
73
379
637
612
355
111
17
1
Na podstawie przedstawionych danych sformułuj wniosek dotyczący zmienności tej cechy.
Uczniowie przygotowali zestawy doświadczalne do zbadania wpływu temperatury
na intensywność transpiracji u trzykrotki. Sześć jednakowej długości gałązek trzykrotki,
mających po pięć listków, umieścili w takich samych cylindrach z podziałką napełnionych
wodą, tak aby zanurzone były dolne końce gałązek. Na cylindrach zaznaczyli początkowy
poziom wody jednakowy we wszystkich naczyniach. Wszystkie zestawy doświadczalne
postawili w słoneczny dzień na parapetach okien, przy czym
trzy zestawy na parapecie okna od strony północnej w temperaturze 20°C
trzy zestawy na parapecie okna od strony południowej w temperaturze 25°C.
Po dwóch godzinach porównali poziom wody w cylindrach.
Podaj jeden przykład błędu popełnionego w opisanym doświadczeniu i skoryguj plan tego doświadczenia.
Liście tego samego gatunku roślin okrytonasiennych zebrano podczas suchego dnia w trzech
miejscach o różnym zapyleniu powietrza: w pobliżu zakładu przemysłowego, przy ulicy
i w parku. Następnie na górne powierzchnie liści przyklejono przezroczystą taśmę
samoprzylepną. Taśmy samoprzylepne (z zebranym pyłem) zdjęto osobno z każdego liścia
i naklejono na biały karton. Przebieg i wyniki obserwacji przedstawiono w uproszczeniu
na rysunku.
a)
Określ cel przeprowadzonej obserwacji.
b)
Sformułuj wniosek na podstawie wyników tej obserwacji.
Na schemacie przedstawiono wpływ temperatury i wilgotności ziarna na wzrost populacji
wołka ryżowego – uciążliwego szkodnika magazynowego.
Na podstawie danych przedstawionych na wykresie sformułuj jeden wniosek dotyczący wpływu temperatury i wilgotności przechowywanego ziarna na ograniczenie szkód spowodowanych przez wołka.
