Zadania maturalne z biologii

Znalezionych zadań - 1946

Strony

1571

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 30. (2 pkt)

Dziedziczenie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Stwierdzono, że pewien organizm jest heterozygotą Aa względem jednej z cech, a drugą cechę warunkowaną przez allel B posiada w formie dominującej. Nie wiadomo jednak, czy pod względem tej cechy jest homozygotą, czy heterozygotą. Obie cechy dziedziczą się jednogenowo i niezależnie.

a)Zapisz wszystkie możliwe genotypy opisanego organizmu.
b)Zaznacz takie zestawienie genotypów obojga rodziców, których całe potomstwo będzie miało cechy organizmu opisanego w tekście. Uzasadnij odpowiedź, rozwiązując odpowiednią krzyżówkę genetyczną.

Genotypy rodziców

  1. aaBb, aaBb
  2. aaBb, AaBB
  3. aabb, AAbb
  4. aaBb, AABB

 
Krzyżówka:

 

 

1572

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 30. (2 pkt)

Genetyka - pozostałe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Chromosom Y u człowieka zawiera niewiele, bo zaledwie kilkadziesiąt genów. Jeden z nich, tzw. gen SRY, jest umieszczony na krótszym ramieniu chromosomu. O istotnej roli tego genu świadczą następujące fakty:

I – U osób o genotypie XX, u których na jednym z chromosomów X występuje fragment krótszego ramienia chromosomu Y z genem SRY (na skutek translokacji), obserwuje się wykształcenie jąder i innych cech charakterystycznych dla płci męskiej.
II – Znane są też przypadki osób o genotypie XY z delecją fragmentu chromosomu Y z genem SRY – fenotypowo są to kobiety.

Natomiast, na dłuższym ramieniu chromosomu Y znajdują się geny, których produkty odgrywają istotną rolę w spermatogenezie.

a)Określ rolę genu SRY w rozwoju zarodkowym człowieka.
b)Podaj, czy osoby opisane w przypadku I są płodne, czy bezpłodne. Odpowiedź uzasadnij.
1573
1574

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 31. (1 pkt)

Inżynieria i badania genetyczne Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Komórki pluripotentne to komórki, które mogą dać początek każdemu typowi komórek dorosłego organizmu. W 2006 r. otrzymano indukowane komórki macierzyste (iPSC) myszy. Dokonano tego w następujący sposób: do komórek somatycznych myszy wprowadzono cztery geny, które są aktywne tylko w zarodku. W wyniku eksperymentu uzyskano komórki reprogramowane o właściwościach komórek macierzystych, które wprowadzone do organizmu myszy mogą różnicować się na wiele różnych typów komórek.
Na podstawie: K. Hochedlinger, Lekarstwo z wnętrza ciała, Świat nauki nr 6, 2010.

Na podstawie tekstu oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących możliwości zastosowania pluripotentnych komórek reprogramowanych w medycynie. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli literę P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli stwierdzenie jest fałszywe.

P/F
1. Uzyskane w ten sposób komórki reprogramowane (iPSC) myszy mogą być wykorzystane w przeszczepach u chorego człowieka.
2. Hodowla iPSC pacjenta i przekształcenie ich w uszkodzony rodzaj tkanki pozwoli na badanie w tych komórkach rozwoju choroby i reakcji na stosowane lekarstwa.
3. Uzyskane iPSC od chorego pacjenta mogą być przekształcone w zdrowe komórki, które można wszczepić do jego organizmu, by otrzymać prawidłowo rozwijające się tkanki.
1575

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 32. (2 pkt)

Dziedziczenie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Myszy o genotypie ByB mają sierść żółtą, a myszy o genotypie BB – sierść czarną. Allel By wpływa jednocześnie na przeżywalność zarodków i w układzie homozygotycznym ByBy jest letalny (myszy o tym genotypie giną przed urodzeniem). Uznaje się, że zależnie od cechy fenotypowej, na którą wpływa, allel By może wykazywać właściwości dominujące lub recesywne w stosunku do allelu B.

Na podstawie: P.C. Winter, G.I. Hickey, H.L. Fletcher, Krótkie wykłady. Genetyka, PWN, Warszawa 2006.
a)Podaj stosunek liczbowy żywych myszy żółtych i czarnych w potomstwie krzyżówki myszy żółtych.

myszy żółte : myszy czarne – :

b)Określ, ze względu na którą cechę allel By jest recesywny. Odpowiedź uzasadnij.
1576

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 32. (2 pkt)

Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W latach 90. ubiegłego wieku oznaczono sekwencję ponad 10 000 par zasad DNA pseudogenu hemoglobiny (niefunkcyjny odcinek DNA będący duplikatem genu hemoglobiny), który wcześnie pojawił się w ewolucji naczelnych.
W tabeli przedstawiono różnice (w %) miedzy sekwencjami nukleotydowymi pseudogenu hemoglobiny orangutana (Pongo), goryla (Gorilla), szympansa (Pan) i człowieka (Homo).

Hominidy Gorilla Pan Homo
Orangutan (Pongo) 3,39 3,42 3,30
Goryl (Gorilla) 1,82 1,69
Szympans (Pan) 1,56

Ustal, który z rodzajów hominidów jest najbliżej spokrewniony z szympansem (Pan), a który z nim spokrewniony jest najdalej, i uzupełnij zdanie poniżej. Odpowiedź uzasadnij.

Najbliżej spokrewniony z szympansem (Pan)) jest , a najdalej z nim spokrewniony jest .

Uzasadnienie

1577
1578

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 33. (3 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj/wymień

Przy ocenie stanu zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami stosuje się następujące normy:

  • Za wody zanieczyszczone uznaje się wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi powyżej 50 mg NO3-/ dm3 .
  • Za wody zagrożone zanieczyszczeniem uznaje się wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi 40 – 50 mg NO3-/ dm3 i wykazuje tendencję wzrostową.

Na wykresie przedstawiono zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami w trzech wybranych punktach krajowej sieci monitoringu w latach 1999-2004.

Wykres zanieczyszczenia wód podziemnych
a)Korzystając z danych przedstawionych na wykresie, podaj:
  1. numer stanowiska, na którym woda podziemna była zanieczyszczona azotanami przez cały okres prowadzenia monitoringu

  2. numer stanowiska, w którym w latach 2002-2003 nie wystąpiło ani zanieczyszczenie, ani nawet zagrożenie zanieczyszczeniem azotanami.

b)Podaj przykład możliwego źródła zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami i zaproponuj odpowiednie działanie, które ograniczyłoby to zanieczyszczenie wód.
1579

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 34. (2 pkt)

Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W wielu hodowlach do celów gospodarczych i laboratoryjnych stosuje się krzyżowanie zwierząt blisko ze sobą spokrewnionych, czyli tzw. chów wsobny. O ile przynosi ono korzyści hodowcom, o tyle w warunkach naturalnych jest to zjawisko niekorzystne dla zwierząt.

a)Przedstaw zaletę kojarzenia krewniaczego w hodowli zwierząt.
b)Uzasadnij, że w warunkach naturalnych krzyżowanie się osobników blisko spokrewnionych jest zjawiskiem niekorzystnym wśród zwierząt.
1580

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 34. (2 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Spośród poniższych stwierdzeń zaznacz dwa, które są prawdziwe.

  1. Granice tolerancji organizmu są stałe bez względu na etap jego rozwoju.
  2. Zakres tolerancji i optimum rozwoju organizmów należących do tego samego gatunku są niezależne od ich rozmieszczenia geograficznego.
  3. Tolerancja względem określonego czynnika może ulec zmianie w wyniku zmiany natężenia pozostałych czynników ekologicznych.
  4. Efekt jednoczesnego działania na organizm kilku czynników może być silniejszy niż suma efektów tych czynników działających na organizm osobno.
  5. Brak jest jakichkolwiek różnic tolerancji względem tego samego czynnika u osobników odmiennej płci.

Strony