Na schemacie przedstawiono wielokierunkowe działania białek osocza krwi człowieka
tworzących tzw. układ dopełniacza. Są to: opsonizacja (opłaszczanie) bakterii, które dzięki
temu mogą ulegać aglutynacji lub stają się podatne na fagocytozę przez fagocyty (np.
monocyty i neutrofile), pobudzanie fagocytów do przemieszczania się w miejsce infekcji
(chemotaksja), uszkadzanie (liza) ścian komórkowych bakterii i otoczek wirusowych.
Spośród nazw procesów podkreślonych w tekście wybierz i zapisz nazwy tych, które oznaczone są na schemacie literami A, B, C i D.
Terapię genową można stosować jako metodę leczenia chorych na nowotwory.
W zwalczaniu czerniaka próbuje się wykorzystać następującą metodę: przygotowuje się
genetycznie zmienione komórki nowotworu pacjenta, a następnie wprowadza się je do jego
organizmu.
a)
Wyjaśnij, dlaczego opisaną metodę można nazwać „szczepionką przeciwnowotworową”.
b)
Określ, czy taka „szczepionka przeciwnowotworowa” przygotowana dla konkretnego pacjenta będzie skuteczna w terapii innego pacjenta. Odpowiedź uzasadnij.
Interferony to substancje białkowe wytwarzane przez komórki zwierzęce, głównie leukocyty,
w odpowiedzi na infekcję wirusową. W swoim działaniu interferony nie wykazują swoistości
(gatunkowej) wobec wirusów.
W jaki sposób interferony zwalczają wirusy? Podaj dwa przykłady.
Osiągnięcia inżynierii genetycznej są coraz częściej stosowane w medycynie. Między innymi
metodami inżynierii genetycznej otrzymuje się znacznie bezpieczniejsze i tańsze
od tradycyjnych szczepionek, tak zwane szczepionki zrekombinowane, które nie zawierają
całych cząstek infekcyjnych, ale tylko wybrane polipeptydy, otrzymane z odpowiednio
genetycznie zmodyfikowanych bakterii lub drożdży.
Podaj dwa argumenty wyjaśniające, dlaczego szczepionki zrekombinowane są bezpieczniejsze od szczepionek tradycyjnych.
Główny układ zgodności tkankowej człowieka (HLA) to zespół białek, które są niezwykle
silnymi immunogennymi antygenami. Wprowadzone do organizmu komórki, z niezgodnym
układem HLA na ich powierzchni, mogą być natychmiast rozpoznane przez limfocyty jako
obce i niszczone.
Wyjaśnij, jakie działania muszą być podjęte w przypadku przygotowania pacjenta do przeszczepu narządu.
U pewnej pacjentki w czerwcu 2008 r. specjaliści z Barcelony zastąpili uszkodzony fragment
tchawicy jego sprawnym odpowiednikiem. Wszczepiony odcinek zrekonstruowano
w następujący sposób:
Z ciała martwego dawcy pobrano tchawicę. Następnie oczyszczono ją z komórek, pozostawiając jedynie kolagenowy szkielet.
Do ponownego obudowania szkieletu kolagenowego wykorzystano komórki macierzyste pobrane ze szpiku kostnego pacjentki, które umieszczono na szkielecie.
Tak przygotowany fragment na cztery dni umieszczono w bioreaktorze i po tym czasie przeszczepiono pacjentce. Komórki macierzyste zróżnicowały się na odpowiednie komórki tkanek budujących tchawicę.
Po czterech dniach od operacji wszczepiony fragment z trudnością można było odróżnić
od naturalnych tkanek, a po miesiącu rozwinął on własną sieć naczyń krwionośnych.
Pacjentka po operacji nie brała leków immunosupresyjnych, które przeciwdziałają odrzuceniu
przeszczepu.
Podaj dwa powody, dla których pacjentka nie musiała brać leków immunosupresyjnych.
