1. Strona główna

Zadania maturalne z biologii

Informacje o zbiorze zadań i wyszukiwarce Arkusze i materiały maturalne w formacie PDF
Znalezionych zadań - 177

Strony

Co chcesz wydrukować?
Zadania do wydrukowania
Numeracja zadań
Jak zapisać do PDF?
Liczba zadań do wylosowania spośród znalezionych
71

Matura Maj 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9. (3 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Podczas rozkładu materii organicznej w glebie tworzy się amoniak, który jest stosunkowo lotną substancją. Związek ten może pozostać w glebie związany w postaci soli amonowych, może także być utleniony w procesie nitryfikacji. Ten proces przeprowadzają (w dwóch etapach) chemoautotroficzne bakterie glebowe z rodzaju Nitrosomonas i Nitrobacter w obecności tlenu. Bakterie z obu rodzajów występują w glebie zawsze razem, w związku zwanym parabiozą. Dzięki temu w glebie nie nagromadzają się związki azotowe powstałe w pierwszym etapie nitryfikacji. Poniżej zapisano reakcje obu etapów tego procesu.

I etap przeprowadzany przez bakterie z rodzaju Nitrosomonas:

2NH+4 + 3O2 → 2NO-2 + 4H+ + 2H2O + energia

II etap przeprowadzany przez bakterie z rodzaju Nitrobacter:

2NO-2 + O2 → 2NO-3 + energia

a)Określ, jakie znaczenie ma ten proces dla bakterii nitryfikacyjnych, a jakie – dla roślin rosnących na glebach, w których te bakterie żyją.

Dla bakterii: Dla roślin:

b)Podaj, jaki poziom troficzny zajmują bakterie nitryfikacyjne w ekosystemie.
72

Matura Maj 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 18. (1 pkt)

Ekologia Metody badawcze i doświadczenia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie

U zachodnich wybrzeży Ameryki Północnej w biocenozach strefy pływów występuje rozgwiazda Pisaster ochraceus, żywiąca się małżami, głównie – omułkami z dominującego tam gatunku Mytilus californianus. Pisaster ochraceus nie występuje licznie w biocenozie, ale wywiera na nią duży wpływ. Przez 10 lat badano wpływ występowania tego drapieżnika na różnorodność gatunkową biocenozy. Eksperyment prowadzono równolegle na poletkach, gdzie występowała naturalnie rozgwiazda Pisaster ochraceus, oraz na takich, z których usuwano osobniki tego gatunku. Na poletkach bez udziału rozgwiazdy omułki opanowały skały i wyeliminowały inne bezkręgowce oraz glony.
Na wykresie zilustrowano wyniki eksperymentu.

Na podstawie analizy wyników eksperymentu, sformułuj wniosek dotyczący wpływu rozgwiazdy Pisaster ochraceus na bogactwo gatunkowe opisanej biocenozy. W odpowiedzi uwzględnij zależności międzygatunkowe pomiędzy organizmami tej biocenozy.

73

Matura Maj 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 19. (4 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Raflezje, czyli bukietnice, można spotkać tylko na terenach Azji południowo-wschodniej, w wilgotnych lasach równikowych, gdzie występują niezbędne dla ich rozwoju liany z rodzaju Tetrastigma. Przez raflezje wytwarzane są bezzieleniowe długie, nitkowate komórki (haustoria) przerastające tkanki lian – widoczne są jedynie ich duże kwiaty, wyrastające z ziemi u podnóża pni lian. Najbardziej znanym gatunkiem jest bukietnica Arnolda, wytwarzająca kwiaty, których średnica dochodzi prawie do 1 metra. Kwiaty te są rozdzielnopłciowe, mają pięć mięsistych płatków, o różnych odcieniach czerwieni, brązu i żółci, często pokrytych plamkami. Wyglądem przypominają gnijące mięso i wydzielają zapach towarzyszący jego rozkładowi. Cechy te powodują, że kwiatami interesują się muchy, ale w środku kwiatu owady te nie znajdują pokarmu, dlatego szybko go opuszczają, przenosząc pyłek na swoim ciele.
Obecnie bukietnica Arnolda, podobnie jak inne gatunki tego rodzaju, jest zagrożona wyginięciem.

Na podstawie: Tropikalne giganty, „Wiedza i Życie” nr 11, 2014.

19.1. (0–1)

Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania.

Zależność między raflezjami a lianami to

  1. konkurencja.
  2. pasożytnictwo.
  3. komensalizm.
  4. mutualizm.

19.2. (0–1)

Określ, czy zależność między raflezjami a muchami zapylającymi jej kwiaty jest przykładem mutualizmu. Odpowiedź uzasadnij.

19.3. (0–1)

Na podstawie tekstu wymień dwa przystosowania kwiatów raflezji do ich zapylania przez muchy.

19.4. (0–1)

Uzasadnij, że dla ochrony raflezji Arnolda konieczna jest ochrona także innych gatunków poprzez zachowanie całych ekosystemów lasów równikowych w południowo-wschodniej Azji.

74

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 21. (3 pkt)

Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Kozica tatrzańska to podgatunek kozicy występujący w Tatrach. Jest najdalej na północ wysuniętą populacją kozicy – gatunku ssaka parzystokopytnego, który występuje w piętrze alpejskim gór w całej Europie.
Kozice odżywiają się pokarmem roślinnym – latem są to rośliny zielne, pędy drzew i krzewów, zimą – mech, porosty i kora drzew. Dużym zagrożeniem dla dorosłych kozic jest wilk lub niedźwiedź, natomiast lisy i orły polują na koźlęta. Kozice zapadają także na różne choroby, np. wywołane przez nicienie.
Mimo, że jest to gatunek prawnie chroniony, dodatkowym zagrożeniem dla stosunkowo małej populacji kozic tatrzańskich może być nadmierna turystyka, zanieczyszczenie środowiska, anomalie klimatyczne oraz bliskie pokrewieństwo między zwierzętami w obrębie populacji.

Na podstawie: https://natura2000.gdos.gov.pl http://tpn.pl/poznaj/zwierzeta/endemity-i-relikty-w-faunie-tatr

21.1. (0–1)

Na podstawie tekstu uzupełnij tabelę: wpisz w każdym z jej wierszy nazwę zależności międzygatunkowych, które występują między organizmami wymienionymi w tabeli. Wybierz je z poniższych.

mutualizm       pasożytnictwo       konkurencja       drapieżnictwo

Zestawienie organizmów Zależności międzygatunkowe
wilk – niedźwiedź
lis – kozica
nicień – kozica

21.2. (0–1)

Zaznacz prawidłowe dokończenie poniższego zdania.

Kozica tatrzańska jest uważana za podgatunek reliktowy, ponieważ

  1. jej populacja liczy stosunkowo mało osobników.
  2. jest blisko spokrewniona z kozicą alpejską i karpacką.
  3. występuje tylko po polskiej i słowackiej stronie Tatr.
  4. jest zagrożona wymarciem i znajduje się pod ścisłą ochroną.
  5. w epoce lodowcowej kozice miały znacznie szerszy zasięg geograficzny.

21.3. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego stosunkowo niewielka liczebność populacji kozic tatrzańskich jest zagrożeniem dla tego gatunku. Uwzględnij podłoże genetyczne tego zjawiska.

75

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 22. (3 pkt)

Ekologia Podaj/wymień Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono sieć pokarmową pewnego ekosystemu pola uprawnego.

22.1. (0–1)

Zaznacz prawidłowe dokończenie poniższego zdania.

Na podstawie przedstawionej sieci pokarmowej można stwierdzić, że o zasoby pokarmu bezpośrednio konkurują

  1. myszy i lisy.
  2. gąsienice motyli i żaby.
  3. ptaki drapieżne i ślimaki.
  4. drapieżne chrząszcze i ptaki owadożerne.

22.2. (0–1)

Wypisz ze schematu wszystkie przykłady organizmów, które są zarówno konsumentami drugiego, jak i wyższych rzędów.

22.3. (0–1)

Określ, jak może się zmienić (zwiększyć czy zmniejszyć) liczebność ślimaków, jeżeli w środowisku wyginą wszystkie żaby. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do przedstawionego schematu sieci pokarmowej.

76

Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 27. (2 pkt)

Ekologia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Łąka jest bogatym ekosystemem, w którym żyją trawy i inne rośliny zielne, owady, np. motyle i chrząszcze żywiące się liśćmi. Z kręgowców można spotkać jaszczurki, ptaki, np. owadożerną pliszkę żółtą, do której są przyczepione kleszcze, drapieżnego błotniaka łąkowego budującego gniazdo na ziemi oraz liczne ssaki: np. gryzonie, a nawet lisy. W glebie rozwijają się niektóre gatunki grzybów i bakterie, z których część żyje w korzeniach koniczyny – rośliny z rodziny bobowatych.

Na podstawie przedstawionych informacji uzupełnij tabelę – wybierz z tekstu i wpisz przykład organizmu reprezentującego wskazany w tabeli poziom troficzny opisanego ekosystemu.

Poziom troficzny Przykład organizmu
producenci  
konsumenci I rzędu
konsumenci II rzędu
destruenci
77

Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 28. (2 pkt)

Ekologia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Łąka jest bogatym ekosystemem, w którym żyją trawy i inne rośliny zielne, owady, np. motyle i chrząszcze żywiące się liśćmi. Z kręgowców można spotkać jaszczurki, ptaki, np. owadożerną pliszkę żółtą, do której są przyczepione kleszcze, drapieżnego błotniaka łąkowego budującego gniazdo na ziemi oraz liczne ssaki: np. gryzonie, a nawet lisy. W glebie rozwijają się niektóre gatunki grzybów i bakterie, z których część żyje w korzeniach koniczyny – rośliny z rodziny bobowatych.

Określ relacje między organizmami żyjącymi na łące, wymienionymi w poniższej tabeli – wpisz w każdym wierszu nazwę rodzaju zależności międzygatunkowej.

Relacje między: Nazwa rodzaju zależności międzygatunkowej
1. lisem polującym na gryzonie lub jaszczurki a błotniakiem
2. lisem polującym na gryzonie a gryzoniami
3. bakteriami korzeniowymi a koniczynami
4. pliszką żółtą a kleszczami
78

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 28. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono następstwo wybranych stref klimatyczno-roślinnych pomiędzy równikiem a biegunem.

a)Podaj przykład klimatycznego czynnika abiotycznego, który wpływa na strefowe występowanie biomów.
b)Zaznacz prawidłowe dokończenie poniższego zdania. Biomem oznaczonym na schemacie literą X jest
  1. step.
  2. tajga.
  3. tundra.
  4. sawanna.
79

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 29. (1 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Zanzibar – afrykańska wyspa na Oceanie Indyjskim jest jedynym miejscem na świecie, gdzie występuje małpa wąskonosa: gereza czerwona (Piliocolobus kirkii), zagrożona wyginięciem. Populacja małp licząca obecnie 2 tys. osobników zamieszkuje na wyspie rezerwat Jozani Forest o powierzchni 36 km2. Gerezy żyją w grupach rodzinnych zawierających ok. 40 osobników, wśród których występują najczęściej cztery dorosłe samce.

Na podstawie: http://glow.pl/galerie/przyroda/jozani-forest-rezerwat

Spośród podanych cech populacji (A‒E) wybierz i zaznacz dwie, które można określić na podstawie informacji dotyczących populacji gerezy czerwonej, podanych w tekście.

  1. rozrodczość
  2. zagęszczenie
  3. struktura płciowa
  4. struktura wiekowa
  5. typ struktury przestrzennej
80

Strony

Liczba zadań do wylosowania spośród znalezionych