Zadania maturalne z biologii

1811

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (1 pkt)

Metabolizm - pozostałe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Uzupełnij poniższe zdanie, wstawiając w odpowiednie miejsca wyrazy „wyższą” lub „niższą”, aby uzyskać poprawną informację dotyczącą reakcji zachodzących w układach żywych.

Reakcje egzoergiczne uwalniają energię swobodną, zatem produkty reakcji mają energię niż substraty, natomiast w reakcjach endoergicznych, w których energia jest pobierana, produkty reakcji mają energię niż substraty.

1812

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (2 pkt)

Metabolizm - pozostałe Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na poniższym schemacie przedstawiono w uproszczeniu wzajemne powiązania procesu fotosyntezy i procesu oddychania u autotrofów fotosyntetyzujących.

a)	Uzupełnij opis schematu, wpisując w wyznaczone miejsca nazwy odpowiednich rodzajów energii.

b)	Uzasadnij stwierdzenie, że z punktu widzenia energetycznego oddychanie i fotosynteza stanowią dwa przeciwstawne procesy.

1813

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (1 pkt)

Układ nerwowy i narządy zmysłów Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Rozmieszczenie fotoreceptorów – czopków i pręcików na obszarze siatkówki jest nierównomierne. Wyróżnia się na niej dwa charakterystyczne obszary: plamkę, zwaną też plamką żółtą, będącą obszarem najlepszego widzenia, oraz tarczę nerwu wzrokowego, na której obraz nie powstaje.

Oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących fotoreceptorów, wpisując w odpowiednich miejscach tabeli literę P (prawda) lub F (fałsz).

		P/F
1.	Czopki odpowiadają za widzenie barwne i ostre, a pręciki za czarno-białe i nieostre.
2.	Na siatkówce znajduje się znacznie więcej czopków niż pręcików.
3.	Plamka żółta to miejsce, w którym pręciki występują w największym zagęszczeniu.
4.	W obszarze tarczy nerwu wzrokowego nie występują ani czopki, ani pręciki.

1814

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 6. (2 pkt)

Oddychanie komórkowe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących fizjologii oddychania są prawdziwe, a które fałszywe? Wstaw literę P obok informacji prawdziwych lub literę F obok informacji fałszywych.

		P/F
A.	Oddychanie to proces, w którym organizm uzyskuje energię do przeprowadzania procesów życiowych.
B.	W komórkach organizmu człowieka może zachodzić oddychanie tlenowe i beztlenowe.
C.	Jedynym substratem oddychania wewnątrzkomórkowego jest glukoza.
D.	Ostatecznymi produktami zarówno oddychania tlenowego, jak i beztlenowego są zawsze ATP, H₂O i CO₂.

1815

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 6. (1 pkt)

Układ oddechowy Podaj/wymień

Objętość powietrza, które dostaje się do płuc przy spokojnym wdechu lub zostaje usunięte podczas spokojnego wydechu, to ok. 500 ml powietrza określanego jako pojemność oddechowa. Dodatkowa objętość powietrza, którą można jeszcze pobrać wykonując głęboki wdech, wypełnia pojemność zapasową wdechową wynoszącą ok. 2500 ml, a wykonując głęboki wydech można jeszcze usunąć ok. 1000 ml z pojemności rezerwowej wydechowej. Powietrze, które nie daje się usunąć z płuc po wykonaniu najgłębszego wydechu, to tzw. powietrze zalegające (ok. 1200 ml). Wszystkie te pojemności tworzą razem pojemność całkowitą płuc. Pojemność życiowa płuc nie obejmuje powietrza zalegającego.

Podaj, jaką rolę pełni powietrze zalegające w płucach.

1816

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 7. (1 pkt)

Enzymy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Obrane surowe ziemniaki ciemnieją w kontakcie z powietrzem. Proces ten związany jest z działaniem obecnej w bulwach ziemniaka oksydazy polifenolowej – enzymu, który katalizuje reakcje utleniania zawartych w bulwach związków polifenolowych.

Wyjaśnij, dlaczego ugotowane ziemniaki nie ciemnieją w kontakcie z powietrzem.

1817

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 7. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

U organizmów wielokomórkowych apoptoza to precyzyjnie zaprogramowane zmiany biochemiczne i morfologiczne prowadzące do śmierci komórki. Na schemacie zilustrowano etapy apoptozy.

Posługując się oznaczeniami literowymi (A–D), uporządkuj nazwy poniższych etapów apoptozy, tak aby odzwierciedlały kolejność przedstawioną na schemacie.

Etapy apoptozy:

A. rozpad jądra, B. fragmentacja chromatyny (DNA), C. tworzenie ciał apoptotycznych, D. kondensacja chromatyny.

1818

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 7. (1 pkt)

Metody badawcze i doświadczenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Gonadotropina (HCG) jest hormonem produkowanym podczas ciąży i przedostającym się do moczu. Popularne testy ciążowe zawierają trzy typy przeciwciał:

wolne przeciwciała A, wychwytujące cząsteczki gonadotropiny
przeciwciała B, zlokalizowane w okienku I, zatrzymujące i wiążące cząsteczki gonadotropiny
przeciwciała C, zlokalizowane w okienku II, wychwytujące i wiążące przeciwciała A.

Przeciwciała A mają przyłączoną mikroskopijną kulkę z czerwonego lateksu. W przypadku unieruchomienia przeciwciał, kulki lateksu tworzą w obrębie okienek czerwony pasek widoczny gołym okiem. W przypadku testu pozytywnego (ciąża), widoczne są dwa paski, po jednym w okienku I i II.

Na podstawie analizy powyższych informacji wyjaśnij, dlaczego w przypadku negatywnego wyniku testu ciążowego, w okienku I nie pojawia się czerwony pasek.