Na schematach I i II przedstawiono reakcję rośliny na działanie bodźca fotoperiodycznego.
Jest to roślina dnia krótkiego, którą hodowano w warunkach dnia długiego, co powodowało,
że roślina nie kwitła. W celu określenia miejsca percepcji bodźca fotoperiodycznego
przeprowadzono doświadczenie, w którym okresowo zasłaniano liście (schemat I) lub
wierzchołek pędu (schemat II) tej rośliny. Przebieg i wyniki doświadczenia zilustrowano
na poniższych schematach.
Na podstawie wyników doświadczenia ustal, czy miejscem percepcji bodźca fotoperiodycznego są liście, czy wierzchołek pędu rośliny. Odpowiedź uzasadnij.
Hemofilia jest chorobą genetyczną, na którą najczęściej chorują mężczyźni, natomiast kobiety
są głównie nosicielkami allelu warunkującego wystąpienie tej choroby. Hemofilia jest
chorobą dziedziczną, sprzężoną z płcią.
a)
Wyjaśnij, co oznacza stwierdzenie, że hemofilia jest sprzężona z płcią.
b)
Na podstawie podanego opisu i własnej wiedzy podaj, czy allel warunkujący hemofilię jest recesywny, czy dominujący. Odpowiedź uzasadnij.
W tabeli przedstawiono stosunek stężenia osmotycznego moczu do osocza krwi u różnych
gatunków ssaków.
Gatunek ssaka
Stosunek stężenia osmotycznego moczu do osocza krwi
A
14,0 : 1
B
10,0 : 1
C
9,5 : 1
D
8,0 : 1
E
7,0 : 1
F
6,5 : 1
Na podstawie analizy danych przedstawionych w tabeli wskaż gatunek ssaka, który jest najlepiej przystosowany do życia w środowisku suchym i gorącym. Odpowiedź uzasadnij.
Mukowiscydoza jest jedną z najczęściej występujących chorób genetycznych u ludzi. Jej
przyczyną jest mutacja genu CFTR zlokalizowanego na 7 chromosomie, która powoduje,
że organizm chorej osoby wydziela nadmiernie gęsty śluz. Co dwudziesta piąta osoba jest
nosicielem nieprawidłowego allelu genu CFTR, jednakże większość ludzi nie ma o tym
pojęcia, ponieważ nosicielstwo nie daje żadnych objawów.
a)
Wybierz prawidłowe dokończenie zdania.
Z powyższego tekstu wynika, że mukowiscydoza jest chorobą
autosomalną recesywną.
autosomalną dominującą.
sprzężoną z płcią dominującą.
sprzężoną z płcią recesywną.
b)
Wyjaśnij, dlaczego wszystkie noworodki powinny być objęte testami na mukowiscydozę.
Na wykresie zilustrowano regułę ekogeograficzną sformułowaną przez niemieckiego badacza
Bergmana, która mówi o tym, że obserwuje się różnice w wielkości spokrewnionych ze sobą
zwierząt stałocieplnych żyjących w różnych strefach klimatycznych.
Wyjaśnij, dlaczego pingwiny pochodzące z obszarów ciepłych są mniejsze niż spokrewnione z nimi gatunki z obszarów chłodnych.
Geny odpowiedzialne za hemofilię, daltonizm i dystrofię mięśniową Duchenne`a są sprzężone
z płcią. Choroby te warunkowane są przez geny recesywne i ujawniają się u mężczyzn.
Wyjaśnij, dlaczego choroba wywołana allelami recesywnymi sprzężonymi z płcią zawsze ujawni się u mężczyzn.
Na chromosomie Y w rejonie określanym jako AZFc jest zlokalizowany gen, którego mutacja
objawia się oligospermią, czyli produkcją niewielkiej liczby plemników.
Podaj prawdopodobieństwo wystąpienia oligospermii u chłopca, którego ojciec posiada zmutowany allel tego genu. Odpowiedź uzasadnij.
Wyhodowano transgeniczne świnie z ludzkim genem kodującym enzym, który modyfikuje
łańcuchy cukrowe glikoprotein znajdujących się w błonach komórkowych. Tym samym
enzym ten upodobnia glikoproteiny komórek świni do glikoprotein znajdujących się
na powierzchni komórek ludzkich narządów – antygenów układu zgodności tkankowej
człowieka. Naukowcy potrafią też usunąć z genomu świni geny, które warunkują
powstawanie glikoprotein charakterystycznych dla błon komórkowych komórek świni.
Na podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, pod red. M. Maćkowiak, A. Michalak, PWN, Warszawa 2008
Podaj, jakie znaczenie w transplantacji narządów człowieka mogą mieć opisane badania.
