Na poniższym wykresie przedstawiono zależność pewnej makroskopowej wielkości
charakteryzującej pierwiastki chemiczne w funkcji ich liczby atomowej Z.
a)
Opisz oś pionową wykresu, podając nazwę tej wielkości oraz jednostkę, w jakiej jest ona wyrażana.
Opis osi pionowej:
Pierwsza energia jonizacji E1 to najmniejsza energia potrzebna do oddzielenia pierwszego
(o najwyższej energii) elektronu od atomu. Poniższy wykres przedstawia zależność pierwszej
energii jonizacji atomów pierwiastków z czterech pierwszych okresów układu okresowego
od liczby atomowej Z tych pierwiastków.
Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997
b)
Uzupełnij zdanie. Wybierz i podkreśl numer grupy pierwiastków spośród podanych w nawiasie.
W danym okresie układu okresowego największą wartość pierwszej energii jonizacji E1 mają
pierwiastki (pierwszej / trzeciej / siedemnastej / osiemnastej) grupy.
Do trwałych izotopów siarki i argonu należą izotopy, których liczba masowa A wynosi 36.
a)
Uzupełnij poniższe schematy, wpisując symbole opisanych izotopów siarki i argonu z uwzględnieniem ich liczby atomowej Z i liczby masowej A.
b)
Podaj symbol i napisz konfigurację elektronową atomu w stanie podstawowym tego pierwiastka (siarki albo argonu), którego jądro atomowe zawiera więcej protonów.
Podczas prażenia mieszaniny tlenku ołowiu(II) i siarczku ołowiu(II) bez dostępu powietrza
zachodzi reakcja zgodnie ze schematem:
PbO + PbS → Pb + SO2
a)
Uzgodnij współczynniki w równaniu reakcji chemicznej zachodzącej podczas prażenia mieszaniny PbO i PbS bez dostępu powietrza. Zastosuj metodę bilansu elektronowego.
Radioaktywny izotop galu o liczbie masowej równej 67 jest stosowany w medycynie
nuklearnej. Otrzymuje się go w reakcji zachodzącej podczas bombardowania protonami jąder
izotopu cynku o liczbie masowej równej 68.
W stanie podstawowym atom galu ma jeden niesparowany elektron.
Uzupełnij zdania. Wybierz i podkreśl symbol typu podpowłoki oraz wartość głównej
i pobocznej liczby kwantowej spośród podanych w nawiasach.
Niesparowany elektron atomu galu w stanie podstawowym należy do podpowłoki typu
(s / p / d). Główna liczba kwantowa n opisująca stan tego elektronu wynosi (2 / 3 / 4),
a poboczna liczba kwantowa l jest równa (0 / 1 / 2 / 3).
Cyna nie ulega działaniu słabych kwasów i zasad, dzięki czemu jest stosowana do
pokrywania blachy stalowej w celu jej ochrony przed korozją. Z blachy tej wykonuje się
puszki na konserwy. Aby odzyskać cynę z odpadów, działa się na nią chlorem i przekształca
w chlorek cyny(IV). Mocne kwasy i zasady atakują cynę energicznie. W reakcji ze stężonym
kwasem solnym cyna tworzy chlorek cyny(II), który jest solą dobrze rozpuszczalną w wodzie.
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.
Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji cyny z chlorem.
Gal jest metalem, który roztwarza się w mocnych kwasach oraz mocnych zasadach.
W reakcjach tych tworzy sole, przechodząc na stopień utlenienia III. Drugi produkt tych
reakcji jest taki sam jak w reakcjach glinu z mocnymi kwasami i zasadami. Poniżej
przedstawiono schemat reakcji galu z mocnymi kwasami i zasadami.
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.
Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji oznaczonych numerami 1 i 2.
Cyna nie ulega działaniu słabych kwasów i zasad, dzięki czemu jest stosowana do
pokrywania blachy stalowej w celu jej ochrony przed korozją. Z blachy tej wykonuje się
puszki na konserwy. Aby odzyskać cynę z odpadów, działa się na nią chlorem i przekształca
w chlorek cyny(IV). Mocne kwasy i zasady atakują cynę energicznie. W reakcji ze stężonym
kwasem solnym cyna tworzy chlorek cyny(II), który jest solą dobrze rozpuszczalną w wodzie.
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.
Napisz w formie jonowej równanie reakcji cyny z kwasem solnym.
