Zadania maturalne z biologii

581

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (2 pkt)

Jądro komórkowe to struktura oddzielona od cytoplazmy otoczką złożoną z dwóch błon białkowo-lipidowych. W otoczce jądrowej znajdują się liczne pory – swoiste „furtki” umożliwiające transport dużych cząsteczek, takich jak np. białka enzymatyczne, które powstają w cytoplazmie, a katalizują reakcje zachodzące w jądrze komórkowym.

Podaj dwa inne przykłady cząsteczek, których transport pomiędzy jądrem a cytoplazmą jest możliwy dzięki obecności porów w otoczce jądrowej.

582

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 10. (2 pkt)

Metabolizm - pozostałe Podaj/wymień

Na schemacie przedstawiono przemiany zachodzące w organizmie człowieka podczas długotrwałego, intensywnego wysiłku fizycznego.

a)	Podaj nazwę przemiany, której ulega glukoza w mięśniach, oraz nazwę związku X.

nazwa przemiany
nazwa związku X

b)	Podaj nazwę związku Z i określ jego rolę w organizmie człowieka.

nazwa związku Z
rola związku Z w organizmie

583

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 15. (2 pkt)

Ssaki Podaj/wymień

Poza silnym rozwojem mózgu, ssaki różnią się od pozostałych kręgowców wieloma innymi cechami.

Spośród wymienionych cech kręgowców zapisz w wyznaczonym miejscu numery czterech cech, które są charakterystyczne wyłącznie dla ssaków.

1 – stałocieplność, 2 – pęcherzykowata budowa płuc, 3 – dwa obiegi krwi, 4 – podział serca na dwa przedsionki i dwie komory, 5 – obecność przepony, 6 – występowanie gruczołów potowych, 7 – obecność uzębienia, 8 – wykształcenie małżowiny usznej.

584

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 15. (1 pkt)

Ekspresja informacji genetycznej Podaj/wymień

Korzystając z tabeli kodu genetycznego, zapisz sekwencję aminokwasów, która powstanie w wyniku translacji fragmentu matrycowego RNA (mRNA) o sekwencji nukleotydów CCUUUCGUAAACGGA.

585

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16. (3 pkt)

Nasienne Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

U roślin okrytozalążkowych występuje podwójne zapłodnienie – zjawisko charakterystyczne tylko dla tej grupy roślin. Na poniższych schematach przedstawiono proces wnikania łagiewki pyłkowej i wprowadzania komórek plemnikowych do woreczka zalążkowego.

a)	Podaj nazwy elementów woreczka zalążkowego oznaczonych na schemacie A cyframi 1 i 2.

b)	Wyjaśnij, na czym polega podwójne zapłodnienie u roślin okrytozalążkowych.

c)	Podaj, co rozwija się z każdej z zapłodnionych komórek.

586

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16. (2 pkt)

Układ oddechowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Górne drogi oddechowe transportują powietrze do płuc w sposób zapobiegający zanieczyszczaniu, oziębianiu i wysuszaniu kolejnych odcinków dróg oddechowych.

a)	Wymień przynajmniej dwie cechy budowy jamy nosowej spełniające warunki podane w powyższym tekście.

b)	Na przykładzie jednej cechy budowy jamy nosowej wykaż słuszność stwierdzenia, że powinno się wdychać powietrze przez nos, a nie przez usta.

587

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Ekspresja informacji genetycznej Podaj/wymień

Zapisz sekwencję nukleotydów występującą we fragmencie nici DNA, na matrycy której powstał fragment mRNA o sekwencji CCUUUCGUAAACGGA.

588

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Skład organizmów Podaj/wymień

Cholesterol jest związkiem organicznym, który przez większość ludzi uważany jest za szkodliwy dla zdrowia. Jednak cholesterol pełni w organizmie ważne funkcje biologiczne i jego obecność w organizmie jest konieczna.

Podaj przykład pozytywnej roli cholesterolu w organizmie człowieka.

589

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

W uzębieniu stałym człowieka występują cztery rodzaje zębów.

Podaj nazwy rodzajów zębów przedstawionych na rysunkach.

A.
B.
C.
D.

590

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 18. (2 pkt)

Anatomia i fizjologia - pozostałe Podaj/wymień Pozostałe

W tabeli przedstawiono średni dzienny bilans wody w układzie pokarmowym człowieka.

Woda		Objętość [w litrach]
Przyjmowana z pokarmem		2,0
Wydzielana wewnętrznie	Gruczoły ślinowe	1,5
	Żołądek	2,5
	Żółć	0,5
	Trzustka	1,5
	Jelito	1,0
Wchłaniana	Jelito czcze	5,5
	Jelito kręte	2,0
	Okrężnica	1,0

Informacje z tabeli wykorzystaj do rozwiązania poleceń.

a)	Podaj nazwę części układu pokarmowego, która pełni najważniejszą rolę w procesie wchłaniania wody.

b)	Woda, która nie została wchłonięta w jelitach, jest zawarta w kale. Oblicz objętość tej wody, przy założeniu, że bilans wodny jest zrównoważony.