Przy ocenie stanu zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami stosuje się następujące
normy:
Za wody zanieczyszczone uznaje się wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi powyżej 50 mg NO3-/ dm3 .
Za wody zagrożone zanieczyszczeniem uznaje się wody podziemne, w których zawartość
azotanów wynosi 40 – 50 mg NO3-/ dm3 i wykazuje tendencję wzrostową.
Na wykresie przedstawiono zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami w trzech wybranych punktach krajowej sieci monitoringu w latach 1999-2004.
a)
Korzystając z danych przedstawionych na wykresie, podaj:
numer stanowiska, na którym woda podziemna była zanieczyszczona azotanami przez cały okres prowadzenia monitoringu
numer stanowiska, w którym w latach 2002-2003 nie wystąpiło ani zanieczyszczenie, ani nawet zagrożenie zanieczyszczeniem azotanami.
b)
Podaj przykład możliwego źródła zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami i zaproponuj odpowiednie działanie, które ograniczyłoby to zanieczyszczenie wód.
Jednym z największych problemów w walce z owadami szkodliwymi dla człowieka jest
nabywanie przez nie odporności na insektycydy. Jeżeli w obrębie dużej populacji takiego
gatunku owada, którą poddano działaniu pestycydów, znajdzie się pewna liczba genotypów
niezwykle odpornych, to odporność na działanie danego pestycydu w tej populacji
rozprzestrzenia się, szczególnie wtedy, gdy większość populacji poddano opryskom,
a stosowanie pestycydu regularnie powtarzano. Może również dojść do rozszerzenia
odporności tych owadów także na inne insektycydy, jeżeli ich sposób działania jest podobny.
Dlatego też coraz częściej stosuje się metody biologicznej walki z owadami szkodliwymi.
a)
Wyjaśnij, dlaczego w opisanej populacji szkodliwego owada odporność gwałtownie się rozprzestrzenia, mimo że opryski insektycydami obejmują prawie całą populację i są stosowane regularnie.
b)
Przedstaw dwa przykłady różnych metod biologicznej walki z owadami szkodliwymi dla człowieka.
Poniżej podano informacje na temat wpływu człowieka na ekosystem.
Zaznacz informację odnoszącą się do ekosystemu naturalnego.
Ekosystem ten jest eksploatowany przez człowieka, jest więc zmieniony w stosunku
do ekosystemu pierwotnego, ale wciąż przypomina go wyglądem i składem gatunkowym.
Ekosystem został wyraźnie zmieniony przez człowieka lub powstał w wyniku jego
działalności – został ukształtowany pod wpływem nowych warunków ekologicznych.
Ekosystem ten został utworzony przez człowieka, którego działalność bezpośrednio
wpływa zarówno na warunki środowiska, jak i na skład gatunkowy organizmów.
Warzucha polska (Cochlearia polonica) to roślina endemiczna, która w Polsce występowała
wyłącznie na obrzeżach Pustyni Błędowskiej w pobliżu źródeł z zimną wodą. Warzucha
wyginęła na tym obszarze, kiedy zanikły źródła wskutek obniżenia poziomu wód gruntowych
spowodowanego działalnością górniczą człowieka. Botanicy, dostrzegając zagrożenie,
przenieśli okazy warzuchy na obszar Jury Krakowsko-Częstochowskiej, dzięki czemu
zachowała się do dziś.
Na podstawie: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych – Natura 2000, www.gios.gov.pl
a)
Zaznacz rodzaj opisanej w tekście działalności człowieka, która spowodowała wyginięcie warzuchy polskiej.
Tępienie gatunków
Niszczenie naturalnych środowisk
Tworzenie nowych środowisk
b)
Podaj, jakie warunki powinny spełniać siedliska, na które należy przenieść okazy warzuchy polskiej, aby zachować ten gatunek.
Pobrano próbki wody z rzeki, do której przedostały się ścieki i zbadano w nich zawartość
rozpuszczonego tlenu. Wyniki przedstawiono w poniższej tabeli.
Odległość od miejsca ujścia ścieków [m]
Zawartość tlenu w wodzie [% nasycenia wody tlenem]
50
5
100
25
150
50
200
55
Wyjaśnij zależność pomiędzy odległością od miejsca ujścia ścieków a zawartością tlenu w wodzie.
Odpady organiczne stanowią 35–50% objętości odpadów w gospodarstwie domowym.
W wielu krajach Europy prowadzi się obowiązkową segregację odpadów z oddzieleniem
odpadów organicznych. W Polsce segregowanie nie jest obowiązkowe.
Podaj po jednej korzyści dla gospodarstwa domowego i dla środowiska wynikającej z segregowania odpadów.
Istnieją dwie podstawowe strategie ochrony zasobów genowych zarówno gatunków dziko
żyjących jak i odmian uprawnych. Ochrona ex situ oznacza zachowanie składników
różnorodności biologicznej poza ich naturalnym miejscem występowania. Ochrona in situ
oznacza zachowanie ekosystemów oraz naturalnych miejsc występowania i utrzymywanie
populacji gatunków w ich naturalnym otoczeniu. Poniżej przedstawiono różne formy
i metody, za pomocą których realizowane są obie strategie.
Przechowywanie nasion
Parki narodowe
Przechowywanie pyłku
Rezerwaty przyrody
Gospodarstwa rolne
Banki genów
Ogrody przydomowe
Korzystając z powyższych informacji, wybierz i zapisz poniżej litery oznaczające formy ochrony zasobów genowych, które dotyczą:
