Zadania maturalne z biologii

Znalezionych zadań - 171

Strony

161
162

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 28. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Przykładem współżycia opartego na obustronnej korzyści jest symbioza niektórych gatunków akacji i żyjących na nich mrówek. Akacje mają duże, wypełnione miękką tkanką ciernie, w których mrówki drążą komory mieszkalne. Dla mrówek podstawowym źródłem białka i tłuszczu są specjalne ciałka wyrastające na zakończeniach pierzastych liści akacji, a źródłem cukru – wydzielina powstająca u nasady jej ogonków liściowych. Mrówki patrolują liście oraz gałęzie akacji i atakują każdego roślinożercę próbującego zjadać liście lub korę drzewa, niszczą również każdą obcą roślinę dotykającą drzewa akacjowego, oczyszczają też z roślinności powierzchnię ziemi wokół drzewa, na którym żyją.

Na podstawie informacji z tekstu wymień dwie korzyści odnoszone przez populację mrówek w opisanej symbiozie.

163

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 29. (3 pkt)

Ekologia Podaj/wymień Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Przedział między najwyższą i najniższą wartością czynnika środowiska, w którym organizm jest w stanie funkcjonować, nazywa się zakresem tolerancji ekologicznej. Organizmy wskaźnikowe charakteryzują się wąskim zakresem tolerancji na określony czynnik środowiska i są wykorzystywane w praktyce do określania stanu środowiska ze względu na ten czynnik.
Poniżej schematycznie przedstawiono zakresy tolerancji na zasolenie i temperaturę organizmów czterech gatunków oznaczonych numerami I, II, III, IV.

a)Wybierz dwa gatunki spośród I–IV, które mogą być wykorzystane jako organizmy wskaźnikowe do oceny stanu środowiska ze względu na określony czynnik. Każdemu gatunkowi przyporządkuj nazwę odpowiedniego czynnika.

Organizmy gatunku ,         czynnik środowiska .
Organizmy gatunku ,         czynnik środowiska .

b)Wybierz gatunek, który na pewno nie może być wykorzystany do oceny stanu środowiska. Odpowiedź uzasadnij.
164

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 30. (1 pkt)

Ekologia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie

Na wykresie przedstawiono wyniki doświadczenia mającego ustalić zależność między zagęszczeniem populacji kijanek żaby Rana tigrina a tempem ich wzrostu. Kijanki hodowano po 5, 40, 60 i 160 osobników w naczyniach jednakowej wielkości wypełnionych taką samą ilością wody. W czasie doświadczenia utrzymywano takie same dla wszystkich kijanek warunki dotyczące temperatury, oświetlenia, rodzaju i ilości pokarmu.

Sformułuj wniosek dotyczący zależności między zagęszczeniem populacji kijanek żaby Rana tigrina a tempem ich wzrostu.

165

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 31. (1 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Na wykresie przedstawiono wyniki doświadczenia mającego ustalić zależność między zagęszczeniem populacji kijanek żaby Rana tigrina a tempem ich wzrostu.
Kijanki hodowano po 5, 40, 60 i 160 osobników w naczyniach jednakowej wielkości wypełnionych taką samą ilością wody. W czasie doświadczenia utrzymywano takie same dla wszystkich kijanek warunki dotyczące temperatury, oświetlenia, rodzaju i ilości pokarmu.

Na podstawie przedstawionych informacji podaj nazwę oddziaływania (interakcji) między osobnikami populacji kijanek, które zależy od ich zagęszczenia.

166

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 32. (1 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Poniżej przedstawiono łańcuchy troficzne występujące w środowisku wodnym.

  1. sinica → widłonóg → sardynka → makrela → dorsz → delfin
  2. fitoplankton → tołpyga → człowiek
  3. zielenice → dafnia → płoć → szczupak
  4. fitoplankton → zooplankton → drapieżne larwy owadów → pstrąg → człowiek

Spośród przedstawionych wyżej łańcuchów troficznych wybierz ten, w którym występuje największa różnica (procentowa) między energią przyswojoną przez pierwsze i ostatnie ogniwo łańcucha. Uzasadnij wybór.

167

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 32. (1 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Poszczególne krainy zoogeograficzne charakteryzują się określonym składem gatunkowym zwierząt. W tabeli przedstawiono liczby rodzin ptaków występujących na terenie wymienionych krain z uwzględnieniem liczby rodzin endemicznych.

Nazwa krainy zoogeograficznej Liczba rodzin ptaków Liczba rodzin endemicznych
Holarktyczna 80 5
Neotropikalna 98 33
Etiopska 91 16
Orientalna 78 1
Australijska 86 18

Na podstawie danych w tabeli podaj nazwę krainy, którą cechuje największa swoistość fauny ptasiej. Wybór krainy uzasadnij.

168

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 32. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Na wykresie przedstawiono trzy podstawowe typy krzywych przeżywania.

  1. dotyczy populacji gatunków, u których śmiertelność jest stała niezależnie od wieku
  2. charakteryzuje populacje gatunków, których śmiertelność jest najwyższa wśród osobników najmłodszych, zaś w starszych klasach wiekowych jest niewielka.
  3. charakteryzuje populacje gatunków, w których śmiertelność osobników jest niewielka przez większą część życia, a wzrasta wśród najstarszych osobników.
a)Do krzywych przeżywania typu I–III, przyporządkuj ich właściwe opisy, wybierając spośród A–C.

I         II         III

b)Określ, która z krzywych przeżywania (I–III) jest charakterystyczna dla gatunku śledzia.
169

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 33. (3 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Ekosystem heterotroficzny jest niesamowystarczalny, pozbawiony producentów, w którym musi nastąpić zasilanie materią z zewnątrz. Życie heterotrofów możliwe jest dzięki materii pochodzącej z odchodów zwierząt, i naniesionej martwej materii organicznej. Materią tą żywią się detrytusofagi, a nimi – występujące w danym ekosystemie drapieżniki. Związki mineralne wytworzone przez destruentów w takim ekosystemie są bezużyteczne i mogą być wykorzystane tylko wtedy, gdy zostaną przeniesione do ekosystemu autotroficznego.

a)Określ, od obecności jakiego czynnika środowiska zależy typ ekosystemów lądowych (heterotroficzny i autotroficzny).
b)Podkreśl poniżej rodzaj łańcuchów pokarmowych, które występują w ekosystemach heterotroficznych.
  1. łańcuchy spasania
  2. łańcuchy detrytusowe
c)Wyjaśnij, dlaczego ekosystem autotroficzny jest ekosystemem samowystarczalnym.
170

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 33. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Organizmy charakteryzują się różnym zakresem tolerancji na czynniki środowiska. Na schemacie przedstawiono zakresy tolerancji pięciu gatunków żyjących w środowisku wodnym (A, B, C, D oraz E) na dwa czynniki środowiska – temperaturę oraz zasolenie.

Określ, wpisując oznaczenia literowe, który gatunek jest

a)stenobiontem pod względem obydwu czynników
b)eurybiontem pod względem obydwu czynników

Strony