Zadania maturalne z biologii

1471

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 5. (1 pkt)

Układ powłokowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Skóra zabezpiecza organizm człowieka przed wnikaniem do jego wnętrza różnych czynników szkodliwych, np. drobnoustrojów, substancji chemicznych i innych ciał obcych.

Podaj cechę skóry, na przykładzie której uzasadnisz, że skóra może pełnić funkcję skutecznej bariery dla drobnoustrojów.

1472

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 5. (1 pkt)

Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Poniższy tekst zawiera informacje dotyczące rybosomów, z których część jest nieprawdziwa.

Dokonaj korekty przedstawionych informacji, wykreślając w każdej z nich określenie nieprawdziwe.

Rybosomy to organelle otoczone pojedynczą błoną śródkomórkową / nie otoczone błoną śródkomórkową.
Na rybosom składają się dwie podjednostki – mała i duża / dwie podjednostki jednakowej wielkości.
Podjednostki rybosomów nie rozdzielają się po procesie translacji / rozdzielają się po procesie translacji.
Podjednostki rybosomów nie łączą się w nowych konfiguracjach / łączą się w nowych konfiguracjach.

1473

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 6. (3 pkt)

Układ krążenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Osocze krwi jest płynem, który transportuje elementy morfotyczne krwi (krwinki) oraz niezbędne składniki odżywcze, a także białka i produkty przemiany materii.

a)	Zaznacz zestaw, który prawidłowo ilustruje udział procentowy osocza i elementów morfotycznych we krwi zdrowego człowieka.

ok. 80% i 20%
ok. 55% i 45%
ok. 30% i 70%
ok. 35% i 65%

b)	Spośród niżej wymienionych białek wybierz dwa, które są typowymi składnikami osocza krwi człowieka, oraz określ rolę każdego z nich.

fibrynogen, keratyna, albuminy, histony, immunoglobuliny

1474

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 6. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Jednym z badań laboratoryjnych krwi jest oznaczanie hematokrytu. Hematokryt – to stosunek objętości erytrocytów do objętości pełnej krwi. Wyrażany jest zwykle w procentach lub w postaci ułamka (tzw. frakcji objętości). Prawidłowe wartości poziomu hematokrytu dla osób dorosłych są następujące:

mężczyźni: 40 – 52%; (0,40 – 0,52),
kobiety: 36 – 48%; (0,36 – 0,48).

Zmiany poziomu hematokrytu mogą być spowodowane różnymi czynnikami, np. anemią, biegunką lub krwotokiem.

Spośród czynników wymienionych w tekście wybierz jeden, który wpływa na podwyższenie poziomu hematokrytu. Odpowiedź uzasadnij.

Czynnik

Uzasadnienie

1475

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (2 pkt)

Enzymy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono katalityczne działanie pewnego enzymu.

a)	Spośród wymienionych właściwości enzymu zaznacz dwie, które można określić wyłącznie na podstawie schematu.

Nie zużywa się w trakcie reakcji.
Nie wpływa na równowagę reakcji.
Wykazuje dużą aktywność katalityczną.
Przyśpiesza przebieg reakcji chemicznej.
Jest specyficzny względem substratu dzięki koenzymowi.

b)	Zaznacz rodzaj enzymu, który katalizuje przedstawioną na schemacie reakcję enzymatyczną.

Transferaza – enzym przenoszący grupy chemiczne z jednego związku na drugi.
Liaza – enzym powodujący niehydrolityczny rozpad cząsteczek substratu.
Ligaza – enzym katalizujący łączenie się dwóch cząsteczek.
Hydrolaza – enzym biorący udział w reakcjach hydrolizy.

1476

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Podaj/wymień

Wakuola komórek roślinnych to struktura otoczona błoną cytoplazmatyczną – tonoplastem, wypełniona sokiem komórkowym. W skład soku komórkowego wchodzą: woda, jony oraz rozpuszczalne i nierozpuszczalne związki mineralne i organiczne. Stwierdzono też obecność w nim różnych enzymów hydrolitycznych, np. peptydaz, glikozydaz.

Na podstawie tekstu podaj dwie funkcje wakuoli.

1477

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 7. (3 pkt)

Układ krążenia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Podaj/wymień

Tętno (puls) odpowiada częstotliwości skurczów serca. Obserwacja tętna jest ważna w ocenie funkcjonowania układu krążenia.

a)	Podaj, w którym miejscu ciała, i w jaki sposób można dokonać pomiaru własnego tętna.

Miejsce pomiaru

Sposób pomiaru

b)	Zaplanuj sposób przeprowadzenia obserwacji, która pozwoli wykazać, że wysiłek fizyczny ma wpływ na częstotliwość skurczów serca.

1478

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 7. (3 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono wyniki badań dotyczące przepływu krwi przez wybrane narządy człowieka w spoczynku i podczas wzmożonego wysiłku fizycznego.

a)	Narysuj diagram słupkowy przedstawiający porównanie przepływu krwi przez serce i nerki, w spoczynku i podczas wysiłku.

b)	Na podstawie danych w tabeli podaj, w którym narządzie najsilniej wzrasta przepływ krwi podczas wysiłku, i wyjaśnij tego przyczynę.

1479

Matura Maj 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 7. (2 pkt)

Enzymy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Stwierdzono, że pewna reakcja enzymatyczna zachodzi zawsze w temperaturze ok. 20 °C.

Określ i uzasadnij, jaki wpływ na przebieg tej reakcji będzie miało

podwyższenie temperatury do 70 °C
obniżenie temperatury do 5 °C.

1480

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 7. (2 pkt)