Zadania maturalne z biologii

1631

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Informacje do zadań 15. i 16.
Wapń przez cały okres życia człowieka należy do niezbędnych składników mineralnych pożywienia. Ponad 99% tego pierwiastka w organizmie człowieka jest zmagazynowane w kościach, a pozostałe 1% odgrywa ważną rolę w licznych procesach fizjologicznych. W tabeli przedstawiono normy zalecanego spożycia wapnia w różnych przedziałach wiekowych.

Przedział wiekowy	Zalecane spożycie wapnia (mg/dzień)
1–3 lat	500
4–10 lat	800
11–18 lat	1200
19–30 lat	1300
31–60 lat	800
Powyżej 60 lat	1500

S. Silbernagl, A. Desposulos, Kieszonkowy Atlas Fizjologii, PZWL, Warszawa 1994

Wyjaśnij, dlaczego zapotrzebowanie na wapń osób z przedziału wiekowego 19–30 lat jest większe niż osób z przedziału 31–60 lat.

1632

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schemacie I i II przedstawiono skład dwóch diet dorosłych osób prowadzących umiarkowanie aktywny tryb życia.

Podaj numer schematu przedstawiającego właściwy skład diety dla tych osób i uzasadnij wybór.

1633

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (3 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

U człowieka występują cztery grupy krwi: A, B, AB i 0.
Na schemacie przedstawiono jedną z grup krwi, oznaczając odpowiednią literą obecność antygenów w błonach erytrocytów oraz rodzaje przeciwciał znajdujących się w osoczu tej krwi.

a)	Ustal, którą grupę krwi przedstawiono na schemacie.

b)	Uzupełnij poniższy schemat tak, aby przedstawiał krew grupy 0.

c)	Czy osobie z grupą krwi AB można przetoczyć krew grupy A? Odpowiedź uzasadnij.

1634

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (3 pkt)

Tkanki roślinne Podaj/wymień

Na schemacie przedstawiono przekrój poprzeczny jednego z organów rośliny okrytonasiennej.

a)	Podaj nazwę przedstawionego organu roślinnego i określ, czy jego budowa jest charakterystyczna dla roślin jednoliściennych, czy dwuliściennych.

b)	Podaj nazwę elementu oznaczonego na schemacie literą D i określ jego funkcję.

c)	Wybierz ze schematu i zapisz literę tkanki, która

transportuje wodę
kontroluje parowanie wody

1635

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (1 pkt)

Metody badawcze i doświadczenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na wykresie przedstawiono wyniki badań zużycia tlenu przez papużkę falistą w zależności od prędkości lotu.

Wykres zużycia tlenu w zależności od prędkości lotu

Podaj optymalną, pod względem kosztów energetycznych, prędkość lotu badanego ptaka. Odpowiedź uzasadnij.

1636

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (1 pkt)

Ssaki Podaj/wymień

Na wykresie przedstawiono zależność między masą ciała (wielkością) a zużyciem tlenu u różnych ssaków.

Określ zależność przedstawioną na wykresie.

1637

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Uporządkuj we właściwej kolejności etapy obróbki pokarmu w przewodzie pokarmowym człowieka. Numery kolejnych etapów (1–5) wpisz w odpowiednie miejsca tabeli.

Charakterystyka etapu	Numer etapu
Trawienie białek, tłuszczy i węglowodanów w środowisku zasadowym
Intensywnie wchłanianie produktów trawienia do krwi
Odzyskiwanie wody z resztek pokarmowych
Rozdrabnianie, miażdżenie, nawilżanie pokarmu
Trawienie białek w środowisku kwasowym

1638

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (3 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

W racjonalnym odżywianiu zaleca się stosowanie zasady 4 x 4 x 4, czyli cztery posiłki dziennie, spożywane co cztery godziny i zawierające cztery rodzaje składników pokarmowych.

a)	Podaj nazwy czterech rodzajów składników pokarmowych, które powinna zawierać prawidłowa dieta człowieka.

b)	Określ miejsce/miejsca trawienia jednego wybranego składnika pokarmowego.

1639

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (2 pkt)

Układ wydalniczy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na proces tworzenia moczu ostatecznego w nerkach składają się filtracja, resorpcja zwrotna i sekrecja kanalikowa.

Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wpisz w odpowiednim miejscu tabeli literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeżeli zdanie jest fałszywe.

		P/F
1.	Filtracja polega na przenikaniu wody i innych substancji, np. białek z krwi naczyń włosowatych kłębuszka nefronu do kanalika zbiorczego.
2.	Sekrecja polega na biernym lub aktywnym przenikaniu zbędnych substancji, np. metabolitów leków z krwi do światła kanalików.
3.	Resorpcja zwrotna polega na biernym lub aktywnym wchłanianiu z moczu pierwotnego do krwi składników przydatnych organizmowi, np. glukozy.
4.	Mocz ostateczny zawiera więcej wody w stosunku do moczu pierwotnego powstałego w czasie filtracji.

1640

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 18. (2 pkt)

Paprotniki Podaj/wymień

Na schemacie przedstawiono proces przemiany pokoleń u paproci.

a)	Podaj nazwę i sposób rozmnażania się roślin (pokoleń) oznaczonych na schemacie numerami I i II.

I
II

b)	Zaznacz na schemacie literą R strukturę, w której zachodzą podziały mejotyczne.