Zadania maturalne z biologii

1621

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 15. (2 pkt)

Informacja do zadań 14. i 15.
U człowieka występują zęby mleczne i zęby stałe. W obu łukach zębowych znajdują się te same rodzaje zębów. Zęby zróżnicowane są na przednie (siekacze i kły) oraz tylne (przedtrzonowe i trzonowe). Poniżej przedstawiono zapis wzorów zębowych uzębienia mlecznego (A) i uzębienia stałego (B) człowieka.

A. 2.1.0.2
B. 2.1.2.3

Podaj funkcje zębów przednich oraz zębów tylnych w procesie pobierania i obróbki pokarmu w jamie ustnej.

Zęby przednie
Zęby tylne

1622

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 15. (1 pkt)

Choroby człowieka Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Miażdżyca jest chorobą zwyrodnieniową naczyń krwionośnych spowodowaną gromadzeniem się tłuszczów, głównie cholesterolu, wzdłuż ścian tętnic. Czynnikami, które sprzyjają rozwojowi tej choroby, są m.in. zaburzenia gospodarki węglowodanowej i gospodarki tłuszczowej, a także otyłość. W profilaktyce miażdżycy zaleca się codzienną aktywność fizyczną.

Wyjaśnij, w jaki sposób aktywność fizyczna może ograniczać rozwój miażdżycy.

1623

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16. (2 pkt)

Tkanki roślinne Podaj/wymień

Na rysunkach przedstawiono trzy przykłady tkanki okrywającej, występującej na różnych organach roślinnych.

a)	Do każdego przykładu tkanki (A–C) przyporządkuj wszystkie najbardziej prawdopodobne miejsca jej występowania w roślinie. Wybierz ich numery z poniższych.

korzenie
łodygi
liście
kwiaty

A.
B.
C.

b)	Podaj, jaką rolę w procesie transportu wody w roślinie spełniają włośniki i aparaty szparkowe.

1624

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Ryby Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Przeprowadzono doświadczenia na karasiach i stwierdzono, że obniżenie temperatury wody z 25^oC do 15^oC spowodowało zmniejszenie ilości pokarmu pobieranego przez te ryby o połowę.

Wyjaśnij, dlaczego wraz z obniżeniem temperatury wody nastąpił spadek ilości pokarmu pobieranego przez karasie.

1625

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Bezczaszkowce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono budowę wewnętrzną strunowca.

Elementom budowy strunowca oznaczonym na schemacie literami A, B i C przyporządkuj ich nazwy wybrane z poniższych.

przewód pokarmowy
serce
cewka nerwowa
szkielet osiowy

A.
B.
C.

1626

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Informacje do zadań 15. i 16.
Wapń przez cały okres życia człowieka należy do niezbędnych składników mineralnych pożywienia. Ponad 99% tego pierwiastka w organizmie człowieka jest zmagazynowane w kościach, a pozostałe 1% odgrywa ważną rolę w licznych procesach fizjologicznych. W tabeli przedstawiono normy zalecanego spożycia wapnia w różnych przedziałach wiekowych.

Przedział wiekowy	Zalecane spożycie wapnia (mg/dzień)
1–3 lat	500
4–10 lat	800
11–18 lat	1200
19–30 lat	1300
31–60 lat	800
Powyżej 60 lat	1500

S. Silbernagl, A. Desposulos, Kieszonkowy Atlas Fizjologii, PZWL, Warszawa 1994

Wyjaśnij, dlaczego zapotrzebowanie na wapń osób z przedziału wiekowego 19–30 lat jest większe niż osób z przedziału 31–60 lat.

1627

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schemacie I i II przedstawiono skład dwóch diet dorosłych osób prowadzących umiarkowanie aktywny tryb życia.

Podaj numer schematu przedstawiającego właściwy skład diety dla tych osób i uzasadnij wybór.

1628

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (3 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

U człowieka występują cztery grupy krwi: A, B, AB i 0.
Na schemacie przedstawiono jedną z grup krwi, oznaczając odpowiednią literą obecność antygenów w błonach erytrocytów oraz rodzaje przeciwciał znajdujących się w osoczu tej krwi.

a)	Ustal, którą grupę krwi przedstawiono na schemacie.

b)	Uzupełnij poniższy schemat tak, aby przedstawiał krew grupy 0.

c)	Czy osobie z grupą krwi AB można przetoczyć krew grupy A? Odpowiedź uzasadnij.

1629

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (3 pkt)

Tkanki roślinne Podaj/wymień

Na schemacie przedstawiono przekrój poprzeczny jednego z organów rośliny okrytonasiennej.

a)	Podaj nazwę przedstawionego organu roślinnego i określ, czy jego budowa jest charakterystyczna dla roślin jednoliściennych, czy dwuliściennych.

b)	Podaj nazwę elementu oznaczonego na schemacie literą D i określ jego funkcję.

c)	Wybierz ze schematu i zapisz literę tkanki, która

transportuje wodę
kontroluje parowanie wody

1630

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (1 pkt)

Metody badawcze i doświadczenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na wykresie przedstawiono wyniki badań zużycia tlenu przez papużkę falistą w zależności od prędkości lotu.

Wykres zużycia tlenu w zależności od prędkości lotu

Podaj optymalną, pod względem kosztów energetycznych, prędkość lotu badanego ptaka. Odpowiedź uzasadnij.