Zadania maturalne z chemii

Znalezionych zadań - 205

Strony

101

Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 23. (2 pkt)

Izomeria konstytucyjna Narysuj/zapisz wzór

W etanolowym roztworze wodorotlenku sodu halogenki alkilowe ulegają reakcji eliminacji halogenowodoru. Podczas tej reakcji z halogenków alkilowych o wzorze ogólnym R1–CH2–CHX–R2 (gdzie R1, R2 – grupy węglowodorowe, X = Cl, Br), oprócz soli nieorganicznej i wody, powstaje mieszanina nierozgałęzionych alkenów, które są względem siebie izomerami.

Na podstawie: R. Morrison, R. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 1997.

Narysuj wzory półstrukturalne (grupowe) i podaj nazwy systematyczne dwóch izomerów konstytucyjnych, które mogą powstać w reakcji eliminacji chlorowodoru z 2-chlorobutanu.

Wzór izomeru I:
                                                                
 
Wzór izomeru II:
                                                                
 
Nazwa:
 
 
Nazwa:
 
 
102
103

Matura Czerwiec 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 24. (1 pkt)

Izomeria konstytucyjna Narysuj/zapisz wzór

Przykładem dienu ze sprzężonym układem wiązań podwójnych jest but-1,3-dien o wzorze CH2=CH−CH=CH2 . Długość wiązania między drugim i trzecim atomem węgla w cząsteczce tego związku wskazuje, że ma ono częściowo charakter wiązania podwójnego. Jest to spowodowane delokalizacją elektronów wiązań π: każda para elektronowa tych wiązań jest przyciągana nie przez dwa, lecz przez cztery jądra atomowe. Można powiedzieć, że cząsteczka but-1,3-dienu jest hybrydą, czyli wypadkową (połączeniem w jedną całość) kilku struktur granicznych. Przykładem jednej z nich jest struktura o wzorze

Na podstawie: J.T. Morrison, R.N. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 2008.

Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) dwóch izomerów konstytucyjnych but-1,3-dienu, których całkowite uwodornienie prowadzi do n-butanu.

104

Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 25. (1 pkt)

Identyfikacja związków organicznych Narysuj/zapisz wzór

Poniżej przedstawiono ciąg przemian chemicznych:

O związkach organicznych I, II i III wiadomo, że:

  • związek I jest monobromopochodną alkanu
  • związek II jest alkoholem trzeciorzędowym
  • w cząsteczce związku III są cztery atomy węgla i osiem atomów wodoru.

Zidentyfikuj związki I, II i III i napisz ich wzory półstrukturalne (grupowe).

       Wzór związku I                Wzór związku II               Wzór związku III       
 
 
 
 
       
                               
105

Matura Czerwiec 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 25. (1 pkt)

Węglowodory alifatyczne Narysuj/zapisz wzór

Przykładem dienu ze sprzężonym układem wiązań podwójnych jest but-1,3-dien o wzorze CH2=CH−CH=CH2 . Długość wiązania między drugim i trzecim atomem węgla w cząsteczce tego związku wskazuje, że ma ono częściowo charakter wiązania podwójnego. Jest to spowodowane delokalizacją elektronów wiązań π: każda para elektronowa tych wiązań jest przyciągana nie przez dwa, lecz przez cztery jądra atomowe. Można powiedzieć, że cząsteczka but-1,3-dienu jest hybrydą, czyli wypadkową (połączeniem w jedną całość) kilku struktur granicznych. Przykładem jednej z nich jest struktura o wzorze

Na podstawie: J.T. Morrison, R.N. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 2008.

But-1,3-dien ulega reakcji polimeryzacji. Ponieważ ten związek może ulegać addycji zarówno w położeniu 1,2, jak i 1,4, możliwe są także różne produkty jego polimeryzacji. W wyniku polimeryzacji typu 1,2 powstaje polimer zawierający boczne grupy winylowe –CH=CH2.

Na podstawie: J. Pielichowski, A. Puszyński, Chemia polimerów, Warszawa 2012.

Uzupełnij poniższy schemat – wpisz wzór półstrukturalny (grupowy) fragmentu produktu polimeryzacji typu 1,2 but-1,3-dienu.

 

n H2C=CH−CH=CH2

106

Matura Czerwiec 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 25. (1 pkt)

Izomeria - ogólne Narysuj/zapisz wzór

W procesach technologicznej przeróbki fenolu otrzymuje się m.in. cykloheksanol i cykloheksanon, których uproszczone wzory przedstawiono poniżej. Literami a i b oznaczono wybrane atomy węgla.

Na podstawie: K.-H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii, Warszawa 2007.

Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) lub uproszczony jednego cyklicznego izomeru cykloheksanonu, który jest aldehydem.

107

Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 26. (1 pkt)

Izomeria geometryczna (cis-trans) Narysuj/zapisz wzór

W poniższej tabeli zestawiono informacje na temat cząsteczek trzech węglowodorów o prostych (nierozgałęzionych) łańcuchach węglowych.

Węglowodór Liczba atomów węgla o danej hybrydyzacji Dodatkowe informacje
sp sp2 sp3
A 0 4 0 brak
B 0 2 2 występuje w postaci izomerów cis i trans
C 2 0 2 dwa atomy węgla w cząsteczce nie są związane z atomami wodoru

Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) izomeru cis węglowodoru B.

 

 

 

 

108

Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 27. (1 pkt)

Hybrydyzacja orbitali i kształt cząsteczek Węglowodory alifatyczne Narysuj/zapisz wzór

W poniższej tabeli zestawiono informacje na temat cząsteczek trzech węglowodorów o prostych (nierozgałęzionych) łańcuchach węglowych.

Węglowodór Liczba atomów węgla o danej hybrydyzacji Dodatkowe informacje
sp sp2 sp3
A 0 4 0 brak
B 0 2 2 występuje w postaci izomerów cis i trans
C 2 0 2 dwa atomy węgla w cząsteczce nie są związane z atomami wodoru

Przeprowadzono reakcję węglowodoru C z wodą w stosunku molowym nwęglowodoru C : nH2O = 1:1.

Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) trwałego (dominującego) produktu reakcji, której substratami są węglowodór C i woda.

 

 

 

 

109

Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 29. (2 pkt)

Estry i tłuszcze Narysuj/zapisz wzór Podaj/wymień

Poniższy schemat ilustruje przemiany chemiczne, w wyniku których otrzymano ze związku X związki organiczne Y i Z.

Związki Y i Z w podwyższonej temperaturze i w obecności kwasu siarkowego(VI) tworzą ester o wzorze CH3COOCH2CH3 i wodę.

29.1. (1 pkt)

Zapisz wzór półstrukturalny (grupowy) związku X.

29.2. (1 pkt)

Podaj nazwę otrzymanego estru.

110

Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 30. (3 pkt)

Węglowodory aromatyczne Napisz równanie reakcji Narysuj/zapisz wzór Podaj/wymień

Poniżej przedstawiono ciąg przemian chemicznych, w wyniku których ze związku I otrzymano związek IV. Związek I to homolog benzenu. Jego cząsteczka zbudowana jest z siedmiu atomów węgla.

Związki II–IV są głównymi produktami organicznymi przemian opisanych schematem.

30.1. (0–1)

Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone związków I i II.

Wzór związku I Wzór związku II
 
 
 
 

30.2. (0–1)

Określ typ reakcji (addycja, eliminacja, substytucja) oraz mechanizm (elektrofilowy, nukleofilowy, rodnikowy) reakcji 2. i 3.

Typ reakcji Mechanizm reakcji
reakcja 2.
reakcja 3.

30.3. (0–1)

Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji 3. Związki organiczne przedstaw za pomocą wzorów półstrukturalnych (grupowych) lub uproszczonych.

Strony