Przedstawiony niżej schemat dotyczy dziedziczenia dwóch cech sprzężonych, których allele
mają swoje loci na tym samym chromosomie (w tym przypadku nie występuje crossing over).
Dziedziczenie dotyczy alleli warunkujących barwę i kształt nasion kukurydzy :
AB – zielone, gładkie, ab – żółte, pomarszczone.
a)
Wpisz w odpowiednie miejsca schematu genotypy gamet rodziców i genotypy potomstwa powstałego na skutek krzyżowania osobników o genotypie pokazanym na schemacie.
b)
Na podstawie wpisanych genotypów potomstwa podaj ich fenotypy i ustal występujący w tym przypadku stosunek fenotypów.
U motyla krępaka brzozowego obserwuje się melanizm przemysłowy przejawiający się
częstszym występowaniem ciemnych mutantów na terenach uprzemysłowionych. Pierwotne
formy motyla są jasno ubarwione.
Określ, jaki mechanizm ewolucji spowodował melanizm przemysłowy?
Niektóre cechy gatunku ludzkiego wykazują zróżnicowanie międzypopulacyjne i mają
określone znaczenie adaptacyjne. W tabeli przedstawiono kilka przykładów takich cech oraz
ich znaczenie.
Cecha
Znaczenie adaptacyjne cechy
A.
Mały względny ciężar ciała i smukła budowa kończyn
Zwiększa stosunek powierzchni do objętości, co ułatwia wymianę ciepła między organizmem a otoczeniem.
B.
Wąski nos
Ułatwia nagrzewanie i nawilżanie wdychanego powietrza.
C.
Płaska twarz i obfita podściółka tłuszczowa skóry twarzy
Zmniejsza wystawanie nosa, chroni przed wyziębieniem zatoki szczękowej.
D.
Sprawne kończyny dolne
Lepsza zdolność do przemieszczania się w czasie polowań.
E.
Włosy fil-fil (w postaci kępek silnie skręconych ze sobą włosów)
Przez nagie, nieosłonięte włosami, pola skóry następuje utrata ciepła.
Wypisz, stosując oznaczenia literowe, po dwie cechy adaptacyjne do życia w środowisku
a)
o wysokich temperaturach otoczenia (klimat gorący)
b)
o niskich temperaturach otoczenia (klimat chłodny)
U roślin kwiatowych kluczowym genem inicjującym powstawanie kwiatów jest gen LEAFY.
Badacze wprowadzili do komórek osiki kopię tego genu wyizolowanego z rzodkiewnika.
Uzyskali rośliny, które kwitły i owocowały w wieku kilku miesięcy i przy wysokości kilku
centymetrów. Dla porównania – w normalnych warunkach drzewo to zakwita w wieku 18–20
lat, kiedy osiągnie wysokość około 10 m.
Podaj jeden przykład praktycznego wykorzystania wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem opisanej techniki inżynierii genetycznej.
Po dziesięciu latach badań w jednym z ośrodków akademickich w Polsce udało się uzyskać
metodą inżynierii genetycznej transgeniczny len, którego włókna i olej posiadają unikatowe
własności. Z tak uzyskanego surowca można otrzymać między innymi niespotykane
w świecie opatrunki nowej generacji przyspieszające leczenie trudno gojących się ran.
Skuteczność metody potwierdziły badania kliniczne. Można też otrzymać polimer, który
dzięki posiadanym właściwościom może być używany np. do produkcji opakowań.
W odróżnieniu od dotychczas stosowanych syntetyków polimer ten jest całkowicie
biodegradowalny.
Na podstawie informacji z tekstu, sformułuj po jednym argumencie uzasadniającym potrzebę prowadzenia prac badawczych i wdrożeniowych nad transgenicznym lnem z punktu widzenia:
Liście tego samego gatunku roślin okrytonasiennych zebrano podczas suchego dnia w trzech
miejscach o różnym zapyleniu powietrza: w pobliżu zakładu przemysłowego, przy ulicy
i w parku. Następnie na górne powierzchnie liści przyklejono przezroczystą taśmę
samoprzylepną. Taśmy samoprzylepne (z zebranym pyłem) zdjęto osobno z każdego liścia
i naklejono na biały karton. Przebieg i wyniki obserwacji przedstawiono w uproszczeniu
na rysunku.
a)
Określ cel przeprowadzonej obserwacji.
b)
Sformułuj wniosek na podstawie wyników tej obserwacji.
