Zadania maturalne z biologii

Znalezionych zadań - 97

Strony

51

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 5. (2 pkt)

Metody badawcze i doświadczenia Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W celu ustalenia grupy krwi pacjenta dodano próbki jego krwi do surowicy krwi grupy A oraz do surowicy krwi grupy B. W obydwu zestawach zaszła aglutynacja krwinek.

Określ, jaką grupę krwi miał pacjent. Wyjaśnij wynik badania, uwzględniając obecność przeciwciał w zastosowanych surowicach.

Grupa krwi pacjenta

Wyjaśnienie

52

Matura Maj 2014, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 11. (2 pkt)

Układ krążenia Układ oddechowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Warunki wysokogórskie, charakteryzujące się szczególnie niskim ciśnieniem atmosferycznym i obniżonym ciśnieniem parcjalnym tlenu, są przyczyną występowania tzw. „górskiego typu adaptacyjnego” u ludzi stale mieszkających na tych obszarach. Występują u tych osób charakterystyczne cechy morfologiczno-fizjologiczne, których przykłady zamieszczono poniżej. Cechy adaptacyjne ludzi żyjących w warunkach wysokogórskich w porównaniu z cechami ludzi mieszkających na nizinach to:

  1. większy udział szpiku czerwonego w kościach,
  2. większe stężenie hemoglobiny w erytrocytach,
  3. zwiększona częstotliwość oddechów,
  4. większa pojemność płuc,
  5. szybsze tętno.
Na podstawie: Biologia. Podręcznik dla studentów medycyny, pod red. W. N. Jarygina, Warszawa 1991.

Spośród wymienionych cech (A–E) wybierz jedną związaną z funkcjonowaniem układu krwionośnego i jedną związaną z funkcjonowaniem układu oddechowego. Uzasadnij znaczenie adaptacyjne każdej z tych cech do życia ludzi w warunkach wysokogórskich.

53

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 15. (1 pkt)

Układ krążenia Układ wydalniczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Funkcjonowanie organizmu człowieka jest możliwe dzięki współdziałaniu układów i narządów, czego przykładem może być współpraca układu krwionośnego i wydalniczego. Krew dostarcza do nerek tlen i składniki odżywcze niezbędne do uzyskania energii, koniecznej dla zachodzących tam procesów, natomiast w nerkach wytwarzany jest hormon erytropoetyna, którego wydzielanie się zwiększa, gdy we krwi znajduje się zbyt mało tlenu.

Uzasadnij, podając inny niż w tekście argument, że układ krwionośny i wydalniczy współdziałają w organizmie człowieka.

54

Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 19. (2 pkt)

Układ krążenia Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Tłuszcze, które są nierozpuszczalne w wodzie, krążą we krwi człowieka w postaci związanej z białkami jako lipoproteiny. Do najważniejszych lipoprotein biorących udział w transporcie cholesterolu w naszym organizmie należą lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL), określane mianem „dobrego cholesterolu”, i lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL), zwane „złym cholesterolem”.
Na schemacie przedstawiono dwa modele (X i Y) lipoprotein transportujących cholesterol w obwodowych naczyniach krwionośnych.

Funkcje lipoprotein
a)Określ, który z przedstawionych na schemacie modeli lipoprotein (X czy Y), jest ilustracją HDL. Odpowiedź uzasadnij.
b)Podaj przykład zalecenia dotyczącego sposobu odżywiania się dla osoby, u której stwierdzono podwyższony poziom LDL i zbyt niski poziom HDL we krwi.
55
56

Matura Maj 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 7. (3 pkt)

Układ krążenia Podaj/wymień

Na rysunku przedstawiono przekrój podłużny serca człowieka w jednej z faz jego pracy.

Budowa serca

Na podstawie rysunku wykonaj poniższe polecenia.

a)Określ, które struktury przedstawionego serca są w skurczu (wpisz S), a które w rozkurczu (wpisz R).

Przedsionki serca     Komory serca

b)Określ, które zastawki w sercu są otwarte (wpisz O), a które – zamknięte (wpisz Z).

Zastawki przedsionkowo-komorowe
Zastawki półksiężycowate

c)Zaznacz nazwę naczynia krwionośnego oznaczonego na rysunku literą X.
  1. żyła główna
  2. żyła płucna
  3. tętnica płucna
  4. aorta
57

Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 8. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono dane dotyczące czasu trwania faz pracy komór serca człowieka przy normalnym oraz przyspieszonym tętnie.

Tętno Czas skurczu komór (s) Czas rozkurczu komór
70 0,28 0,58
150 0,25 0,15
Na podstawie: A. Michajlik, W. Ramotowski, Anatomia i fizjologia człowieka, Warszawa 2006.

Na podstawie danych z tabeli określ, na czym polega zmiana w pracy komór serca, gdy tętno jest przyspieszone.

58

Matura Maj 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 8. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W leczeniu chorób serca coraz częściej przeprowadza się zabiegi wprowadzania stentów do naczyń wieńcowych. Stent to niewielka „sprężynka”, którą umieszcza się wewnątrz naczynia krwionośnego za pomocą cewnika zakończonego niewielkim balonem. W miejscu docelowym balon rozpręża się, powodując rozszerzenie zygzakowatych drucików stentu.
Na schemacie, w sposób uproszczony, przedstawiono przekrój tętnicy człowieka, u którego stwierdzono miażdżycę, oraz przekrój tego naczynia z wprowadzonym stentem.

Angioplastyka

Wyjaśnij, dlaczego wprowadzenie stentu do tętnicy wieńcowej sprawia, że ryzyko martwicy mięśnia serca się zmniejsza.

59

Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 9. (2 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Serce, wyizolowane z organizmu człowieka, np. przeznaczone do transplantacji, nadal kurczy się rytmicznie, jeżeli zostanie umieszczone w odpowiednich warunkach. Odpowiada za to układ bodźcowo-przewodzący, zbudowany ze zmodyfikowanych włókien mięśniowych serca. Na schemacie przedstawiającym budowę serca opisano elementy układu bodźcowo-przewodzącego.

Układ bodźcoprzewodzący serca
a)Zaznacz, który z elementów opisanych na rysunku pełni funkcję nadrzędną w układzie bodźcowo-przewodzącym serca.
  1. węzeł zatokowo-przedsionkowy
  2. węzeł przedsionkowo-komorowy
  3. pęczek przedsionkowo-komorowy
b)Wyjaśnij, dlaczego działanie układu bodźcowo-przewodzącego zapewnia pracę serca umieszczonego poza organizmem człowieka.
60

Matura Maj 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 11. (1 pkt)

Układ krążenia Pozostałe

Podczas spoczynku przez naczynia krwionośne skóry przepływa około 250–500 cm3 krwi na minutę. Podczas wysiłku fizycznego ta wartość wzrasta nawet do ponad 5000 cm3 na minutę.

Wykaż związek między zwiększonym przepływem krwi przez naczynia krwionośne skóry podczas wysiłku fizycznego a utrzymywaniem temperatury ciała właściwej dla organizmu.

Strony