Zadania maturalne z biologii

1811

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Cholesterol jest związkiem organicznym, który przez większość ludzi uważany jest za szkodliwy dla zdrowia. Jednak cholesterol pełni w organizmie ważne funkcje biologiczne i jego obecność w organizmie jest konieczna.

Podaj przykład pozytywnej roli cholesterolu w organizmie człowieka.

1812

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (2 pkt)

Choroby człowieka Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Antybiotyki stosuje się w leczeniu chorób zakaźnych, np. przewodu pokarmowego, układu oddechowego i moczowego. Zwalczają one komórki bakterii, nie wpływając na komórki organizmu. Mogą jednak powodować niszczenie naturalnej flory bakteryjnej człowieka.

Wyjaśnij, dlaczego u kobiet ubocznym skutkiem stosowania antybiotyków bywają grzybice układu rozrodczego.

1813

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (2 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Łuskiewnik różowy jest bezzieleniową byliną pasożytującą na korzeniach drzew liściastych, głównie na leszczynie, topoli i olszy. Większą część życia spędza pod ziemią, gdzie rozrasta się do wielkiego, pokrytego łuskowatymi, białawymi liśćmi kłącza z silnie rozwiniętym systemem korzeniowym, który ssawkami wnika do korzeni drzew. Pędy nadziemne łuskiewnika pojawiają się po około 10 latach rozwoju rośliny, są białawe lub różowe, pokryte łuskowatymi liśćmi. Na pędach tych rozwijają się kwiaty. Nasiona łuskiewnika kiełkują tylko wówczas, gdy znajdą się w pobliżu odpowiedniego żywiciela.

Na podstawie tekstu podaj dwa argumenty potwierdzające, że łuskiewnik jest pasożytem.

1814

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Szybkość reakcji katalizowanych przez enzymy zależy m.in. od aktywności enzymów, na którą mogą wpływać różne czynniki, np. pH środowiska reakcji.
Na wykresach przedstawiono zależność między szybkością reakcji katalizowanych przez dwa enzymy trawienne (I i II) a pH środowiska reakcji.

Wyjaśnij, czy oba enzymy zilustrowane na schemacie mogą wykazywać najwyższą aktywność w tym samym odcinku przewodu pokarmowego.

1815

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 17. (1 pkt)

Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Jednym z rodzajów zmienności występujących w przyrodzie jest zmienność modyfikacyjna, zwana też fluktuacyjną.

Wyjaśnij, na czym polega ten rodzaj zmienności.

1816

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (2 pkt)

Choroby człowieka Pozostałe

Istnieje udowodniona zależność między niedoborem kwasu foliowego w diecie kobiet w ciąży a zwiększonym ryzykiem wystąpienia defektów cewy nerwowej (rozszczep rdzenia kręgowego i kręgosłupa) u ich dzieci. Naukowcy wykazali, że po ekspozycji na ostre światło słoneczne ludzie o jasnej skórze mieli znacznie obniżony poziom kwasu foliowego we krwi. W 1996 r. argentyński pediatra P. Lapunzina opisał przypadki trzech młodych, zdrowych kobiet, które opalały się w solarium we wczesnych tygodniach ciąży i urodziły dzieci z wadami rozwojowymi cewy nerwowej.

Na podstawie tekstu sformułuj dwa zalecenia, do których powinny stosować się kobiety we wczesnych tygodniach ciąży, żeby zmniejszyć ryzyko wystąpienia defektów cewy nerwowej u swoich dzieci.

1817

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

W uzębieniu stałym człowieka występują cztery rodzaje zębów.

Podaj nazwy rodzajów zębów przedstawionych na rysunkach.

A.
B.
C.
D.

1818

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 18. (2 pkt)

Mięczaki Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono budowę wewnętrzną ślimaka winniczka z oznaczeniem układu krążenia.

a)	Jaki jest układ krążenia tego ślimaka: otwarty czy zamknięty? Zaznacz właściwą odpowiedź.

otwarty
zamknięty

b)	Do kreski (----) umieszczonej na schemacie dorysuj grot strzałki wskazujący kierunek przepływu krwi. Wybierz właściwe zakończenie zdania.

Zaznaczone na schemacie naczynia hemolimfatyczne są

żyłami.
tętnicami.

1819

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 18. (2 pkt)

Układ wydalniczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono średnią zawartość wybranych substancji w osoczu krwi i w dwóch innych płynach (A i B) organizmu człowieka, z których jeden jest moczem pierwotnym, a drugi moczem ostatecznym.

Rodzaj substancji	Zawartość substancji w g/cm³ płynu
Rodzaj substancji	w osoczu krwi	w płynie A	w płynie B
Glukoza	0,1	0	0,1
Mocznik	0,03	2,0	0,03
Białko	8,0	0	0
Sole nieorganiczne	0,72	1,5	0,72

a)	Podaj, który z płynów (A czy B) jest moczem ostatecznym zdrowego człowieka. Odpowiedź uzasadnij.

b)	Podaj nazwę procesu, którego skutkiem jest różnica w składzie chemicznym moczu pierwotnego i moczu ostatecznego, oraz określ na czym ten proces polega.

1820

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 18. (1 pkt)

Dziedziczenie Choroby człowieka Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Fenyloketonuria jest chorobą uwarunkowaną recesywnym genem autosomalnym, która dziedziczy się zgodnie z pierwszym prawem Mendla.

Spośród zdań (A–D) wybierz i zaznacz błędne stwierdzenie dotyczące dziedziczenia fenyloketonurii.

Choroba występuje u homozygot recesywnych.
Jeżeli oboje rodzice są heterozygotami pod względem obecności genu warunkującego fenyloketonurię, to prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka wynosi 75%.
Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka rodziców, z których jedno jest chore na fenyloketonurię, a drugie jest heterozygotą pod względem obecności tego genu, wynosi 50%.
Jeżeli jedno z rodziców jest homozygotą dominującą, a drugie heterozygotą pod względem genu fenyloketonurii, to prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka wynosi 0%.