Zadania maturalne z biologii

Znalezionych zadań - 979

Strony

221

Biomedica 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 22. (3 pkt)

Układ rozrodczy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Dojrzały plemnik człowieka jest wysoce zróżnicowaną i jedną z najmniejszych komórek rozrodczych występujących u ssaków.

22.1. (0–1)

Podaj, czy dojrzałe plemniki są komórkami zdolnymi do podziałów.

22.2. (0–1)

Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń zaznaczając P – jeśli zdanie jest prawdziwe lub F – jeśli zdanie jest fałszywe.

1. Wyróżniamy plemniki X i plemniki Y w zależności od zawartych w nich chromosomów płciowych. P F
2. Dojrzały plemnik składa się z główki, wstawki, szyjki i witki. P F
3. Główka plemnika zawiera jądro komórkowe 1n o skondensowanej chromatynie, niewielką ilość cytoplazmy oraz akrosom. P F
4. Akrosom powstaje ze zlania się pęcherzyków aparatów Golgiego. P F
5. Szyjka jest najkrótszą częścią plemnika. P F

Uwagi od BiologHelp:
Ze względu na zgłoszenia dotyczące tego zadania wyjaśniam, że w budowie plemnika wyróżniamy szyjkę, choć nie jest ona zaznaczana we wszystkich opracowaniach. Wzmiankę o obecności szyjki znajdziemy np. w:

22.3. (0–1)

Główka plemnika zawiera jądro komórkowe (1n) o skondensowanej chromatynie. Wyjaśnij, dlaczego skondensowana chromatyna w jądrach plemników sprawdza się lepiej podczas wędrówki plemników w drogach rodnych samicy od chromatyny luźnej.

To zadanie pochodzi ze zbioru matura 2022 wydawnictwa Biomedica
Kup pełny zbiór zadań
222

Biomedica 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 23. (2 pkt)

Układ hormonalny Układ wydalniczy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

W procesie wytwarzania moczu powstaje początkowo mocz pierwotny, który podlega wielu skomplikowanym przemianom, mającym na celu m.in. jego zagęszczenie i powstanie finalnie moczu ostatecznego.

23.1. (0–1)

Wyjaśnij, jak zmieni się objętość moczu ostatecznego w przypadku niedoboru wazopresyny. Odpowiedź uzasadnij.

23.2. (0–1)

Wymień dwie różnice między moczem pierwotnym a ostatecznym w warunkach fizjologicznych.

To zadanie pochodzi ze zbioru matura 2022 wydawnictwa Biomedica
Kup pełny zbiór zadań
223

Matura Maj 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 24. (2 pkt)

Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Metody badawcze i doświadczenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Zbieranie plonów z upraw prowadzi do wyjaławiania gleb, dlatego tak istotne jest ich nawożenie. Zapotrzebowanie na składniki mineralne u roślin bada się, stosując w uprawie pożywki pełne (zawierające wszystkie niezbędne dla rozwoju rośliny mikro- i makroelementy) oraz pożywki lub roztwory, z których wyklucza się określone jony. Rośliny uprawia się w doniczkach wypełnionych żwirem uprzednio wypłukanym w wodzie destylowanej i wyprażonym. Połowa uprawianych roślin stanowi próbę kontrolną, a połowa – próbę badawczą.

Na podstawie: H. Wiśniewski, Biologia, Warszawa 1995.

24.1. (0–1)

Wybierz i zaznacz wariant doświadczenia (A–D) umożliwiający wykazanie roli magnezu we wzroście i rozwoju roślin.

Próba kontrolna Próba badawcza
A. woda destylowana pożywka pełna
B. pożywka pełna pożywka bez źródła magnezu
C. woda destylowana z dodatkiem źródła magnezu pożywka pełna
D. pożywka pełna woda destylowana

24.2. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego w zbiorowiskach naturalnych, w przeciwieństwie do nienawożonych pól uprawnych, zawartość fosforu w glebie utrzymuje się na względnie stałym poziomie. W odpowiedzi uwzględnij porównanie tych dwóch rodzajów ekosystemów.

224

Biomedica 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 24. (3 pkt)

Układ oddechowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Poniżej przedstawiono schematycznie budowę pęcherzyków płucnych: prawidłowego oraz dotkniętych kilkoma zmianami patologicznymi.

24.1. (0–1)

Na podstawie schematu wyjaśnij, dlaczego wystąpi spadek intensywności dyfuzji pęcherzykowej w pęcherzyku oznaczonym literą C.

24.2. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego mimo prawidłowej budowy pęcherzyka płucnego oznaczonego literą F, dochodzi do spadku intensywności dyfuzji.

24.3. (0–1)

Na podstawie wniosków podanych w zad. 24.1-24.2 podaj dwa czynniki, od których zależy intensywność dyfuzji gazów oddechowych w płucach.

To zadanie pochodzi ze zbioru matura 2022 wydawnictwa Biomedica
Kup pełny zbiór zadań
225

Biomedica 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 26. (3 pkt)

Skład organizmów Ekspresja informacji genetycznej Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Poniżej przedstawiono schemat budowy polirybosomu.

26.1. (0–1)

Podaj, z jakiego rodzaju RNA zbudowane są rybosomy.

26.2. (0–1)

Wyjaśnij, jakie znaczenie dla efektywności pracy komórki ma występowanie polirybosomów.

26.3. (0–1)

Podaj, jak nazywa się proces zachodzący na polirybosomie.

To zadanie pochodzi ze zbioru matura 2022 wydawnictwa Biomedica
Kup pełny zbiór zadań
226

Biomedica 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 28. (3 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Tarantule (nazwa zwyczajowa) to pajęczaki świetnie przystosowane do drapieżnictwa. Odżywiają się szeregiem innych zwierząt, takich jak owady, płazy. W przypadku niektórych tarantuli zaobserwowano, że w gniazdach tych pajęczaków żyją czasem małe gatunki żab, które stanowiłyby łatwy cel dla tarantul, jednak nie są przez nie zjadane. Żaby żywią się małymi owadami. Z kolei owady te zjadają lub uszkadzają jaja tarantuli.

28.1. (0–1)

Na podstawie tekstu podaj trzy rodzaje zależności między organizmami. Uwzględnij odpowiednie przykłady.

28.2. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego tarantule nie zjadają małych żab bytujących w ich gniazdach.

28.3. (0–1)

Określ, jaki jest możliwy pozytywny skutek dla żab bytowania w gnieździe tarantuli.

To zadanie pochodzi ze zbioru matura 2022 wydawnictwa Biomedica
Kup pełny zbiór zadań
227

Matura Maj 2020, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 1. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na rysunkach przedstawiono dwa typy nabłonków – A i B – występujących w organizmie człowieka.

Na podstawie: M. Podbielkowska, Z. Podbielkowski, Biologia z higieną i ochroną środowiska, Warszawa 1999.
a)Na podstawie rysunków podaj jedną cechę charakterystyczną dla tkanki nabłonkowej, wspólną dla obu typów nabłonków.
b)Określ, który z nabłonków – A czy B – występuje w pęcherzykach płucnych, i wykaż związek budowy tej tkanki z funkcją pęcherzyków płucnych.
228

Matura Lipiec 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 1. (5 pkt)

Tkanki roślinne Fizjologia roślin Metody badawcze i doświadczenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Pierwotnym źródłem cukrów u roślin jest proces asymilacji dwutlenku węgla w chloroplastach. Węgiel eksportowany jest z chloroplastów głównie w postaci triozofosforanów, choć w wielu przypadkach do cytoplazmy jest uwalniana również glukoza, powstająca w wyniku hydrolizy skrobi okresowo gromadzonej w tych organellach. W warunkach zakłócenia eksportu produktów fotosyntezy skrobia gromadzi się w chloroplastach liści, co jest dobrym wskaźnikiem tego zaburzenia.

Poniżej przedstawiono doświadczenie, którego celem było sprawdzenie wpływu deficytu magnezu na zaburzenia eksportu cukrów w liściach rzodkiewnika pospolitego.

Hipoteza:
Pierwszym z badanych objawów niedoboru magnezu u rzodkiewnika pospolitego jest zaburzenie eksportu cukrów z liści.

Przebieg doświadczenia:
Przez 21 dni prowadzono uprawę hydroponiczną sadzonek rzodkiewnika pospolitego, stosując różne pożywki:

  • połowę roślin zasilano pożywką pełną – próba A;
  • drugą połowę roślin zasilano pożywką bez soli magnezu – próba B.

Rośliny oświetlano przez 12 h na dobę. Przez cały czas trwania doświadczenia obserwowano zabarwienie liści oraz ważono rośliny. Natomiast 14. dnia trwania doświadczenia wybrane rośliny barwiono płynem Lugola.

Wyniki doświadczenia:

  1. Barwienie płynem Lugola – przykładowe rośliny po 14 dniach uprawy przedstawiono na zdjęciu poniżej;
  2. Barwa liści roślin – od 15. dnia wystąpiło stopniowe żółknięcie liści roślin w próbie B;
  3. Masa roślin – od 16. dnia odnotowywano, że rośliny z próby B miały niższą świeżą masę niż rośliny w próbie A.
Na podstawie: Ch. Hermans, N. Verbruggen, Physiological characterization of (…) Arabidopsis thaliana, „Journal of Experimental Botany”, Vol. 56, 2005.

1.1. (0–1)

Określ, która próba roślin – A czy B – stanowiła próbę kontrolną w opisanym doświadczeniu. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do znaczenia tej próby w sprawdzeniu postawionej hipotezy.

1.2. (0–1)

Oceń, podkreślając TAK lub NIE, czy wyniki doświadczenia potwierdziły postawioną hipotezę. Wyjaśnij uzyskane wyniki.

Potwierdzenie hipotezy: TAK / NIE

Wyjaśnienie:

1.3. (0–1)

Wykaż związek między stopniowym żółknięciem badanych roślin a ich uprawą na pożywce bez soli magnezu.

1.4. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego rośliny zasilane pożywką bez soli magnezu miały niższą świeżą masę niż rośliny zasilane pożywką pełną.

1.5. (0–1)

Spośród wymienionych elementów budowy rośliny wybierz i podkreśl wszystkie te, które biorą bezpośredni udział w transporcie węglowodanów z komórek miękiszu asymilacyjnego liści rzodkiewnika do komórek korzeni tej rośliny.

komórki przyrurkowe
naczynia
cewki
rurki sitowe
włókna drzewne
229

Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 2. (1 pkt)

Tkanki zwierzęce Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Fibroblasty to wrzecionowate komórki tkanki łącznej, zachowujące zdolność do podziałów mitotycznych. Mogą z nich powstawać inne typy komórek tkanki łącznej. Jeden z takich szlaków przemian przedstawiono na schemacie.

szlak przemiany fibroblastu
Na podstawie: W. Sawicki, Histologia. Podręcznik dla studentów, Warszawa 1993,
Biologia. Jedność i różnorodność, praca zbiorowa, Warszawa 2008

Oceń, czy prawdziwe jest stwierdzenie „Liczba komórek tłuszczowych u dorosłego człowieka jest stała”. Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając właściwości fibroblastów.

230

Matura Maj 2020, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 2. (2 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Kręgosłup człowieka w płaszczyźnie strzałkowej ma esowaty kształt. Występują w nim fizjologiczne (naturalne) krzywizny: lordozy i kifozy, co przedstawiono na poniższym rysunku.

Na podstawie: W. Lewiński, Anatomia i fizjologia człowieka, Reda 1996.
a)Spośród wymienionych odcinków kręgosłupa wybierz i zaznacz dwa, w których występują lordozy.
  1. szyjny
  2. piersiowy
  3. lędźwiowy
  4. krzyżowy
  5. guziczny
b)Określ, jaką funkcję spełniają fizjologiczne krzywizny kręgosłupa.

Strony