Toksyna botulinowa, wytwarzana przez bakterie jadu kiełbasianego, znalazła w ostatnich
latach zastosowanie w kosmetyce − do redukcji zmarszczek mimicznych, powstających
na skutek nawykowego kurczenia niektórych mięśni twarzy. Toksynę wstrzykuje się
w miejsca szczególnie podatne na tworzenie się zmarszczek. Działanie jej polega
na fragmentacji białka SNAP-25, które jest niezbędne do uwolnienia neuroprzekaźnika acetylocholiny.
Na rysunku przedstawiającym prawidłowo działającą synapsę nerwowo–mięśniową
numerami 1–4 oznaczono miejsca, w których możliwe jest zahamowanie funkcjonowania tej
synapsy przez różne rodzaje toksyn.
a)
Wypisz z rysunku numer oznaczający miejsce, w którym blokowane jest działanie synapsy przez toksynę botulinową.
b)
Na podstawie tekstu wyjaśnij, dlaczego po wstrzyknięciu toksyny botulinowej uzyskuje się redukcję zmarszczek mimicznych.
Cukrzyca jest chorobą związaną z zaburzeniem regulacji poziomu glukozy we krwi
spowodowanym przez różne czynniki.
Wymień nazwy dwóch hormonów wydzielanych przez trzustkę, które biorą udział w regulacji stężenia glukozy we krwi, i podaj, na czym polega rola każdego z nich.
Zdrowym rodzicom urodziło się dziecko, u którego wykryto fenyloketonurię – chorobę
autosomalną warunkowaną przez recesywny allel (a) pewnego genu. W rozwiązaniu zadania
zastosuj oznaczenia literowe uwzględnione w tekście.
a)
Podaj genotypy rodziców tego dziecka.
Genotyp matki:
Genotyp ojca:
b)
Zapisz krzyżówkę genetyczną, na podstawie której określisz prawdopodobieństwo wystąpienia fenyloketonurii u kolejnego dziecka tej pary.
Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u kolejnego dziecka (w %):
U muszki owocowej allel warunkujący długie skrzydła (A) dominuje nad allelem skrzydeł
szczątkowych (a), natomiast szara barwa ciała (B) dominuje nad barwą czarną (b). Geny
zlokalizowane są na jednym chromosomie. Podwójnie heterozygotyczną samicę o długich
skrzydłach i szarej barwie ciała skrzyżowano z samcem o szczątkowych skrzydłach i czarnym
ciele. W pokoleniu F1 otrzymano 1000 osobników potomnych o następujących genotypach:
Aabb – 410
aaBb – 405
AaBb – 90
aabb – 95
a)
Na podstawie analizy wyników krzyżowania wpisz w wyznaczone miejsca obok chromosomów homologicznych symbole literowe alleli (oznaczone kreskami) heterozygotycznej samicy z pokolenia rodzicielskiego o genotypie AaBb.
b)
Z pokolenia F1 wypisz genotypy zrekombinowane i określ ich fenotypy.
c)
Podaj odległość wyrażoną w cM (centymorganach) między genem warunkującym długość skrzydeł a genem barwy ciała u muszki owocowej.
Zooksantelle to drobne, żółte lub brązowawe glony, które żyją w symbiozie z wieloma
gatunkami koralowców. Koralowce są zwierzętami osiadłymi, żyjącymi na niedużych
głębokościach, zwykle do 50 m.
Podaj po jednym przykładzie korzyści, jakie odnoszą glony i koralowce z tej symbiozy.
Poważnym zagrożeniem dla różnorodności biologicznej określonego obszaru są organizmy
inwazyjne, do których zalicza się rośliny i zwierzęta, przenoszone przez człowieka, celowo
lub przypadkowo, w inne środowiska, a nawet na inne kontynenty. Przykładem gatunku
inwazyjnego jest kudzu (Pueraria lobata) – strączkowa roślina pnąca, pochodząca z Azji,
cechująca się niezwykłymi zdolnościami przystosowawczymi. W sprzyjających warunkach
potrafi rosnąć ponad 5 cm na godzinę. Kudzu sprowadzono do USA w 1876 roku. Obecnie
szybko się rozprzestrzenia we wszystkich środowiskach lądowych – od lasów po miejskie
podwórka, wypierając rodzimą roślinność. Roślina ta oplata słupy, znaki drogowe, całkowicie
pokrywa ogrody i pola uprawne. Kudzu nie ma naturalnych wrogów poza człowiekiem.
Na podstawie: E.O. Wilson, Przyszłość życia, Poznań 2003.
a)
Na podstawie tekstu podaj dwa uwarunkowania szybkiego zwiększania zasięgu przez pnącza kudzu.
b)
Podaj nazwę zależności antagonistycznej występującej między kudzu a lokalną roślinnością.
