W wyniku polikondensacji mocznika z pewnym aldehydem powstaje tworzywo sztuczne,
mające zastosowanie między innymi do wyrobu płyt laminowanych, produkcji blatów
kuchennych, wytwarzania wykładzin mebli. Tworzywo należy do aminoplastów i ma wzór:
Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2008, s. 128.
174.1 (0-1)
Napisz wzór strukturalny mocznika oraz aldehydu, który w reakcji polikondensacji
z mocznikiem tworzy opisane tworzywo.
174.2 (0-1)
Wodny roztwór mocznika ogrzewano z dodatkiem stężonego kwasu siarkowego(VI).
Zaobserwowano wydzielanie się pęcherzyków bezbarwnego gazu.
Aminokwas treonina ulega w roztworze wodnym przemianom zgodnie z przedstawionym
schematem:
175.1 (0-1)
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
O kierunku przemian zgodnie z podanym schematem decyduje
stężenie treoniny w roztworze.
pH roztworu.
obecność katalizatora w roztworze.
obecność wody jako rozpuszczalnika.
175.2 (0-2)
Napisz wzór soli, jaką tworzy treonina w wyniku działania na nią wodnego roztworu
wodorotlenku sodu i określ, jakie właściwości (kwasowe czy zasadowe) aminokwas ten
wykazuje w opisanej reakcji.
Aminokwas alanina w roztworze wodnym o zasadowym odczynie ulega reakcji zgodnie
z zapisem:
176.1 (0-1)
Wypełnij tabelę, wpisując wzory kwasów i zasad Brønsteda, które w tej reakcji
tworzą sprzężone pary.
Sprzężona para
kwas
zasada
Punkt izoelektryczny aminokwasów to takie pH roztworu, przy którym aminokwas występuje
w postaci soli wewnętrznej.
176.2 (0-1)
Podaj wzór jonu, w którego postaci alanina występuje w roztworach wodnych o pH > 7
i wzór jonu, w którego postaci aminokwas ten występuje w roztworach wodnych
o pH < 5.
176.3 (0-1)
Napisz równanie reakcji tworzenia dipeptydu o nazwie glicyloalanina Gly-Ala.
176.4 (0-1)
Dokończ zdanie, zaznaczając wniosek A lub B i jego uzasadnienie 1. lub 2.
Badając właściwości alaniny, stwierdzono, że alanina
A.
jest
związkiem optycznie czynnym,
1.
ponieważ w jej cząsteczce występuje asymetryczny atom węgla.
B.
nie jest
2.
ponieważ w jej cząsteczce nie występuje asymetryczny atom węgla.
Do probówek zawierających wodny roztwór białka kurzego dodano stężony roztwór kwasu
azotowego(V) do probówki I i roztwór azotanu(V) ołowiu(II) do probówki II.
Zaobserwowano zmiany w obu probówkach świadczące o przebiegu reakcji chemicznych.
177.1 (0-1)
Opisz zaobserwowane zmiany, które świadczą o tym, że w obu probówkach zaszła
reakcja chemiczna.
177.2 (0-1)
Napisz nazwy dwóch aminokwasów dających w reakcji ze stężonym HNO3 taki sam efekt, jaki zaobserwowano w probówce I.
Uczniowie przeprowadzili dwuetapowe doświadczenie. I etap doświadczenia zilustrowali
schematem:
Po ochłodzeniu zneutralizowali nadmiar kwasu wodorotlenkiem sodu i przeprowadzili II etap
doświadczenia, według schematu:
Podczas II etapu doświadczenia zaobserwowali powstanie ceglastoczerwonego osadu.
Stosując wzory sumaryczne związków, napisz uproszczone równanie reakcji
zachodzącej podczas I etapu doświadczenia.
Zaznacz warunki prowadzenia procesu.
Na rysunku przedstawiono wzory dwóch wybranych disacharydów:
180.1 (0-1)
Uzupełnij tabelę, wpisując literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeżeli
jest fałszywe.
Zdanie
P/F
1.
Przedstawiony powyżej disacharyd I składa się z reszty α-D-glukopiranozy i reszty β-D-glukopiranozy, a disacharyd II z dwóch reszt α-D-glukopiranozy.
2.
W reakcji z zawiesin Cu(OH)2 obu disacharydów w temperaturze pokojowej niebieski osad znika i powstaje klarowny szafirowy roztwór.
3.
Reszty monosacharydowe w cząsteczkach obu disacharydów połączone są wiązaniem O-glikozydowym.
180.2 (0-1)
Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz i podkreśl jedno określenie spośród podanych
w każdym nawiasie tak, aby zdania były prawdziwe.
Przedstawiony na rysunku disacharyd I (ma właściwości redukujące/nie ma właściwości redukujących), a disacharyd II (ma właściwości redukujące/nie ma właściwości
redukujących).
Związek oznaczony numerem II (jest/nie jest) optycznie czynny.
W procesie hydrolizy disacharydu oznaczonego numerem I powstaje równomolowa mieszanina (galaktozy i glukozy/glukozy i fruktozy).
Na rysunku przedstawiono schemat układu okresowego pierwiastków (bez lantanowców
i aktynowców), na którym umieszczono strzałki A i B odpowiadające kierunkom zmian
wybranych wielkości charakteryzujących pierwiastki chemiczne.
Podkreśl wszystkie wymienione poniżej wielkości, których wzrost wskazują strzałki
oznaczone literami A i B.
Dla pierwiastków 1. grupy strzałka A wskazuje kierunek wzrostu
najwyższego stopnia utlenienia promienia atomowego promienia jonowego
Dla pierwiastków grup 1.–2. i 13.–17. okresu III strzałka B wskazuje kierunek wzrostu
najwyższego stopnia utlenienia promienia atomowego charakteru metalicznego
