1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii

Tkanki zwierzęce

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 15. (4 pkt)

Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Poniżej przedstawiono schematy budowy jednej z grup tkanek zwierzęcych.

15.1. (0–1)

Podaj nazwę rodzaju tkanek zwierzęcych przedstawionych na powyższych schematach oraz dwie wspólne cechy budowy charakterystyczne dla tego rodzaju tkanek.

Nazwa rodzaju tkanki zwierzęcej:

Wspólne cechy budowy:

15.2. (0–1)

Tkanka oznaczona na schemacie literą "E" stanowi najczęściej pokrycie ciała kręgowców. Zewnętrzna warstwa jej komórek może ulegać rogowaceniu.

Podaj nazwę tkanki oznaczonej na schemacie literą "E" oraz określ, jakie znaczenie dla pełnionej przez nią funkcji ma wielowarstwowy charakter tej tkanki.

15.3. (0–2)

Oceń, czy poniższe stwierdzenia, dotyczące połączeń międzykomórkowych są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. Połączenia zamykające (barierowe) spełniają funkcję uszczelniającą miedzy komórkami nabłonka, spełniając istotną rolę np. w przypadku nabłonka jelitowego. P F
2. Desmosomy łącząc się cytoszkieletem komórek pełnią rolę połączeń komunikacyjnych. P F
3. Bezpośrednią wymianę substancji między komórkami zwierzęcymi zapewniają plazmodesmy. P F

Matura Lipiec 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 13. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na poniższym rysunku przedstawiono pewną tkankę występującą w organizmie człowieka.

13.1. (0–1)

Oceń, czy stwierdzenia dotyczące tkanki przedstawionej na rysunku są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
1. Na rysunku przedstawiono budowę tkanki łącznej. P F
2. Literą X oznaczono błonę podstawną. P F
3. Komórki wierzchniej warstwy tej tkanki są martwe. P F

13.2. (0–1)

Na przykładzie jednej widocznej na rysunku cechy budowy przedstawionej tkanki wykaż związek budowy tej tkanki z funkcją ochronną pełnioną przez tę tkankę u człowieka.

Matura Maj 2020, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 1. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na rysunkach przedstawiono dwa typy nabłonków – A i B – występujących w organizmie człowieka.

Na podstawie: M. Podbielkowska, Z. Podbielkowski, Biologia z higieną i ochroną środowiska, Warszawa 1999.
a)Na podstawie rysunków podaj jedną cechę charakterystyczną dla tkanki nabłonkowej, wspólną dla obu typów nabłonków.
b)Określ, który z nabłonków – A czy B – występuje w pęcherzykach płucnych, i wykaż związek budowy tej tkanki z funkcją pęcherzyków płucnych.

Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 68. (4 pkt)

Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W organizmie człowieka występuje tkanka tłuszczowa żółta i brunatna, przy czym brunatna jest obecna tylko u noworodków i małych dzieci.
W tabeli porównano tkankę tłuszczową żółtą i brunatną.

Cecha Tkanka tłuszczowa żółta Tkanka tłuszczowa brunatna
Liczba mitochondriów w komórce duża bardzo duża
Sprzężenia między oddychaniem komórkowym a syntezą ATP ścisłe luźne
Główna forma energii wytwarzanej w komórkach ATP ciepło
Występowanie zakończeń nerwowych na powierzchni komórek nie tak
Na podstawie: H. Mizgajska-Wiktor, W. Jarosz, R. Fogt-Wyrwas, Podstawy biologii człowieka, Warszawa 2013, s. 89.
a)Na podstawie informacji zamieszczonych w tabeli podaj po jednej funkcji tkanki tłuszczowej żółtej i brunatnej w organizmie człowieka.
b)Wykaż związek między występowaniem zakończeń nerwowych na powierzchni komórek w tkance brunatnej a wytwarzaniem przez nią ciepła.
c)Wyjaśnij, uwzględniając funkcję tkanki tłuszczowej brunatnej, dlaczego ta tkanka występuje tylko u noworodków i małych dzieci.
d)Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Syntezę tłuszczów w tkance tłuszczowej żółtej może wzmagać podwyższone stężenie w organizmie

  1. insuliny.
  2. glukagonu.
  3. adrenaliny.
  4. kalcytoniny.

Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 67. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Na rysunku przedstawiono fragmenty wybranych tkanek człowieka (1–4).

Na podstawie: http://pldocs.docdat.com/docs/index-42565.html [dostęp: 18.11.2014];
M. i Z. Podbielkowscy, Biologia z higieną i ochroną środowiska, Warszawa 1998, s. 59, 61, 63.

Poniżej podano przykłady lokalizacji tych tkanek w organizmie (A–E).
Lokalizacja tkanek:

  1. wnętrze nasad kości długich
  2. trzony kości długich
  3. powierzchnie stawowe
  4. krążki międzykręgowe
  5. ścięgna

Spośród podanych przykładów tkanek (1–4) wybierz dwie należące do tkanek łącznych i wypełnij tabelę – podaj nazwy tych tkanek, oznaczenia cyfrowe rysunków, które je ilustrują, oraz oznaczenia literowe ich lokalizacji w organizmie.

Nazwa tkanki Oznaczenie cyfrowe rysunku Oznaczenie literowe lokalizacji
 
 

Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 64. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Metabolizm - pozostałe Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień

Tłuszcze, pochodzące z układu pokarmowego, docierają włosowatymi naczyniami krwionośnymi do komórek tkanki tłuszczowej, w których są gromadzone. Podczas deficytu energii w organizmie ulegają w nich hydrolizie (do kwasów tłuszczowych i glicerolu), a produkty hydrolizy transportowane są przez krew do wątroby lub innych narządów.

a)Korzystając z podanych informacji i własnej wiedzy, podaj przystosowania tkanki tłuszczowej do przeprowadzania zachodzących w tej tkance trzech procesów opisanych w tekście.
b)Uzupełnij schemat ilustrujący metabolizm tłuszczów w komórkach tłuszczowych, a następnie w komórkach wątroby, wpisując w pustych miejscach odpowiednie nazwy produktów reakcji lub procesów. Wybierz je spośród wymienionych poniżej.

Nazwy produktów reakcji lub procesów: glikoliza, hydroliza, β-oksydacja, pirogronian, cholesterol, kwasy tłuszczowe, glicerol, acetylo-CoA.

Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11. (1 pkt)

Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na rysunku przedstawiono trzy organy: biceps, serce i jelito, różniące się rodzajem tworzącej je tkanki mięśniowej.

tkanki mięśniowe - biceps, serce i jelito
1. Biceps jest zbudowany z włókien o naprzemiennym ułożeniu aktyny i miozyny, a taka budowa umożliwia znaczne jego skracanie w trakcie skurczu. P F
2. W obrębie serca jest możliwe bardzo szybkie rozprzestrzenianie się pobudzenia, ponieważ komórki mięśniowe są rozgałęzione i połączone wstawkami. P F
3. Ścianę jelita buduje tkanka mięśniowa gładka, której skurcz jest niezależny od woli. P F

Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 2. (1 pkt)

Tkanki zwierzęce Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Fibroblasty to wrzecionowate komórki tkanki łącznej, zachowujące zdolność do podziałów mitotycznych. Mogą z nich powstawać inne typy komórek tkanki łącznej. Jeden z takich szlaków przemian przedstawiono na schemacie.

szlak przemiany fibroblastu
Na podstawie: W. Sawicki, Histologia. Podręcznik dla studentów, Warszawa 1993,
Biologia. Jedność i różnorodność, praca zbiorowa, Warszawa 2008

Oceń, czy prawdziwe jest stwierdzenie „Liczba komórek tłuszczowych u dorosłego człowieka jest stała”. Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając właściwości fibroblastów.

Matura Czerwiec 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Do komórek tkanki łącznej należą m.in.: fibroblasty, plazmocyty, osteoblasty, chondrocyty, makrofagi oraz komórki mezenchymalne tworzące tkankę łączną zarodkową.

Uzupełnij tabelę opisującą funkcje wybranych komórek tkanki łącznej – wpisz właściwe nazwy tych komórek wybrane spośród wymienionych powyżej.

Lp. Pełnione funkcje Nazwa komórek
1. Produkcja składników istoty międzykomórkowej, np. kolagenu w tkance łącznej właściwej.
2. Fagocytoza i wydzielanie substancji biologicznie czynnych wpływających na inne komórki.
3. Produkcja immunoglobulin (przeciwciał).
4. Produkcja składników organicznych kości.

Matura Maj 2019, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 3. (3 pkt)

Tkanki zwierzęce Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Na rysunku przedstawiono fragment układu ruchu człowieka.

Na podstawie: http://www.sport-med.pl
a)Podaj nazwę tkanki, z której zbudowany jest brzusiec, oraz nazwę tkanki, z której zbudowane są ścięgna mięśnia dwugłowego.

Brzusiec:
Ścięgna:

b)Wybierz spośród A–D i zaznacz rodzaj stawu utworzonego przez głowę kości ramiennej i łopatkę.
  1. kulisty
  2. siodełkowy
  3. zawiasowy
  4. obrotowy
c)Wymień nazwy kości wchodzących w skład obręczy kończyny górnej człowieka.

Matura Maj 2019, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 1. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na zdjęciu mikroskopowym zaznaczono strzałkami komórki pewnej ludzkiej tkanki. Mają one walcowaty kształt i tworzą charakterystyczną, pojedynczą warstwę.

Na podstawie: https://opentextbc.ca/anatomyandphysiology

Wybierz spośród A–D i zaznacz rodzaj tkanki, którą tworzą opisane komórki.

  1. tłuszczowa
  2. nerwowa
  3. łączna podporowa
  4. nabłonkowa

Matura Maj 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 1. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień

Triacyloglicerole, czyli tłuszcze właściwe, są przede wszystkim materiałami zapasowymi dla różnych organizmów. W organizmie człowieka o wadze ciała 70 kg masa tłuszczów właściwych wynosi ok. 11 kg. Głównym miejscem przechowywania triacylogliceroli jest cytoplazma komórek tłuszczowych. U ludzi o prawidłowej masie ciała największe nagromadzenie tych komórek występuje w tkance podskórnej.

Na schemacie przedstawiono budowę cząsteczki pewnego triacyloglicerolu.

Na podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, praca zbiorowa, Warszawa 2008.
a)Wymień nazwy dwóch enzymów trawiących tłuszcze w przewodzie pokarmowym człowieka i określ liczbę cząsteczek różnych kwasów tłuszczowych, która powstanie po całkowitym strawieniu przedstawionej na schemacie cząsteczki.

Enzymy trawiące triacyloglicerole:

Liczba cząsteczek różnych kwasów tłuszczowych:

b)Podaj przykład funkcji, którą pełnią tłuszcze zgromadzone w podskórnej tkance tłuszczowej człowieka, innej niż stanowienie materiału zapasowego.

Matura Maj 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11. (3 pkt)

Tkanki zwierzęce Oddychanie komórkowe Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Potomstwo niedźwiedzi polarnych jest karmione mlekiem zawierającym ok. 27% tłuszczu, natomiast dorosłe osobniki żywią się głównie ssakami morskimi bogatymi w tłuszcz, na które polują, przebywając wyłącznie na lodzie morskim. Konsekwencją takiej diety jest występowanie u niedźwiedzi grubej warstwy tłuszczu pod skórą oraz wokół narządów wewnętrznych. Ponieważ te zwierzęta nie mają przez dużą część roku dostępu do słodkiej wody (np. ciężarna samica w czasie pobytu w legowisku przez 4–5 miesięcy nie je i nie pije), korzystają głównie z wody pochodzącej z metabolizmu tkanki tłuszczowej.
Populacja niedźwiedzi polarnych jest szacowana na 20 000–25 000 osobników. Trend liczebności populacji jest zniżkowy. Występowanie niedźwiedzi polarnych jest ograniczone przez dostępność lodu morskiego.

Na podstawie: S. Liu, E.D. Lorenzen, M. Fumagalli i inni, Population Genomics Reveal Recent Speciation and Rapid Evolutionary Adaptation in Polar Bears. „Cell”, t. 157 (4), 2014.

11.1. (0–1)

Podaj nazwę procesu metabolicznego, którego substratami są związki pochodzące z rozkładu tłuszczu zgromadzonego w tkance tłuszczowej niedźwiedzia polarnego, a jednym z produktów jest woda metaboliczna.

11.2. (0–1)

Uzasadnij, że podskórna tkanka tłuszczowa niedźwiedzi polarnych stanowi przystosowanie do środowiska życia tych zwierząt. W odpowiedzi uwzględnij funkcję tkanki tłuszczowej, inną niż funkcja źródła wody metabolicznej.

11.3. (0–1)

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykaż, że działania prowadzące do ograniczenia globalnego ocieplenia przyczyniają się do ochrony niedźwiedzi polarnych.

Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 6. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Metabolizm - pozostałe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Skurcz mięśnia szkieletowego jest procesem aktywnym i wymaga nakładu energii, której bezpośrednim źródłem jest ATP. Zapas ATP w wypoczętym mięśniu wystarcza na ok. 1–2 s, dlatego ten związek musi być stale odnawiany. Zmęczenie mięśni, poza subiektywnym odczuciem, przejawia się spadkiem szybkości i siły ich skurczu. Mechanizm zmęczenia mięśni nie został w pełni wyjaśniony, ale decydującą rolę wydają się odgrywać dwa czynniki: kumulacja protonów (spadek pH) w sarkoplazmie włókien mięśniowych oraz spadek zawartości ATP na skutek znacznej przewagi jego zużycia nad produkcją.

Na podstawie: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej, pod red. W.Z. Traczyka i A. Trzebskiego, Warszawa 2001.
a)Oceń, czy poniższe informacje dotyczące procesów zachodzących podczas skurczu mięśnia szkieletowego są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. Grupy fosforanowej niezbędnej do odtworzenia ATP we włóknie 1. mięśniowym pracującego mięśnia może dostarczyć bezpośrednio fosfokreatyna. P F
2. ATP we włóknach mięśnia szkieletowego jest odtwarzany wyłącznie w procesie glikolizy. P F
3. ATP we włóknach mięśnia szkieletowego jest odtwarzany m.in. przez fosforylację oksydacyjną. P F
b)Podaj przyczynę spadku pH (kumulacji protonów) w sarkoplazmie włókien mięśnia szkieletowego.

Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 4. (5 pkt)

Ssaki Tkanki zwierzęce Oddychanie komórkowe Anatomia i fizjologia - pozostałe Fizjologia roślin Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Uwalnianie przez organizmy energii cieplnej jest warunkiem ich przeżycia. Zwierzęta w hibernacji, noworodki niektórych gatunków (w tym – człowieka) i ssaki przystosowane do życia w niskich temperaturach wytwarzają ciepło dzięki tzw. białkom rozprzęgającym. Białka te występują licznie w błonie grzebieni mitochondriów komórek brunatnej tkanki tłuszczowej, gdzie tworzą kanały jonowe. Aktywne białka rozprzęgające transportują protony z przestrzeni międzybłonowej do macierzy mitochondrialnej, uwalniając jednocześnie energię gradientu protonowego w postaci ciepła. Skutkiem ubocznym jest zmniejszenie wydajności powstawania ATP z udziałem syntazy ATP. Komórki brunatnej tkanki tłuszczowej mają bardzo liczne mitochondria o dużych i licznych grzebieniach. Tkanka ta jest silnie unaczyniona.
Również niektóre rośliny mają zdolność wytwarzania dużej ilości ciepła. Przykładem może być skupnia cuchnąca (Symplocarpus foetidus), zapylana przez muchówki i kwitnąca od lutego do marca, kiedy leży jeszcze śnieg, a temperatura otoczenia jest jeszcze niska. Temperatura jej kwiatostanu osiąga ok. 20°C. Mitochondria tej rośliny uwalniają dużo ciepła, co pozwala kwiatom wydzielać substancje zapachowe. W kwitnącej roślinie wysoka temperatura utrzymuje się ok. dwóch tygodni.

Na podstawie: J. Berg, J. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia, Warszawa 2009;
M. Jefimow, Fakultatywna termogeneza bezdrżeniowa w regulacji temperatury ciała zwierząt stałocieplnych, „Kosmos”, t. 56, 2007.

4.1. (0–1)

Wyjaśnij, odnosząc się do mechanizmu fosforylacji oksydacyjnej, dlaczego obecność aktywnego białka rozprzęgającego w błonie wewnętrznej mitochondrium komórek brunatnej tkanki tłuszczowej jest przyczyną zmniejszenia wydajności powstania ATP z udziałem syntazy ATP.

4.2. (0–1)

Wykaż związek między cechami brunatnej tkanki tłuszczowej – silnym unaczynieniem oraz obecnością licznych mitochondriów w jej komórkach – a funkcją pełnioną przez tę tkankę u zwierząt.

4.3. (0–1)

Wykaż, uwzględniając stosunek powierzchni ciała do jego objętości, że u nowo narodzonych ssaków konieczne jest wytwarzanie dużej ilości ciepła dla utrzymania stałej temperatury ich ciała.

4.4. (0–1)

Wyjaśnij, w jaki sposób opisana zdolność skupni cuchnącej do wytwarzania ciepła w czasie kwitnienia ułatwia tej roślinie rozmnażanie płciowe.

4.5. (0–1)

Spośród wymienionych narządów organizmu człowieka wybierz i zaznacz ten, który oprócz swojej podstawowej funkcji może również pełnić funkcję termogeniczną.

  1. mięśnie szkieletowe
  2. skóra
  3. mózgowie
  4. tarczyca

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 3. (3 pkt)

Budowa i funkcje komórki Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na rysunku przedstawiono komórkę wydzielniczą gruczołu mlekowego ssaków.

a)Podaj nazwę elementów oznaczonych na rysunku literą X oraz nazwę rodzaju tkanki, do której należy komórka wydzielnicza gruczołu mlekowego.

Nazwa elementów X:
Nazwa rodzaju tkanki:

b)Na podstawie schematu oceń, czy poniższe informacje dotyczące komórki gruczołu mlekowego są prawdziwe. Zaznacz P, jeżeli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. W komórce gruczołu mlekowego są wytwarzane i wydzielane laktoza, tłuszcze oraz immunoglobuliny IgA. P F
2. Strukturą związaną z wydzielaniem białek mleka jest silnie rozbudowany aparat Golgiego. P F
3. W rozwiniętej siateczce szorstkiej zachodzi synteza lipidów wydzielanych przez komórkę. P F
c)Wykaż związek obecności licznych mitochondriów w komórkach wydzielniczych gruczołu mlekowego ssaków z funkcją tych komórek.

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 2. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Podaj/wymień

Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa umożliwia ruch poszczególnych części ciała oraz całego organizmu. Swoją funkcję ruchową tkanka ta może spełniać dzięki zdolności kurczenia się. Jest ona zbudowana z włókien, które powstały ze zlania się ze sobą wielu mioblastów, czyli niedojrzałych komórek mięśniowych.

Wymień dwie cechy budowy włókien tkanki mięśniowej szkieletowej, które są przystosowaniem do pełnionej funkcji.

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 2. (2 pkt)

Skład organizmów Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Tkanka chrzęstna utworzona jest z owalnych komórek z wyraźnie widocznym jądrem komórkowym. Komórki występują pojedynczo lub w skupieniach po kilka w substancji pozakomórkowej, której głównymi składnikami są włókna kolagenowe i elastynowe (sprężyste). Obecność tych włókien ma decydujący wpływ na mechaniczne właściwości tkanki chrzęstnej.

a)Wybierz spośród podanych poniżej grup związków organicznych tę grupę, do której należy kolagen.
  1. węglowodany
  2. tłuszcze
  3. białka
b)Podaj właściwość, jaką kolagen nadaje tkance chrzęstnej.

Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (1 pkt)

Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono budowę układu wydalniczego i rozrodczego mężczyzny.

Komórki nabłonkowe wyścielające kanaliki kręte I rzędu w nefronach zawierają liczne mitochondria, a od strony światła kanalika zaopatrzone są w mikrokosmki.

W poniższych zdaniach podkreśl w nawiasach właściwe określenia tak, aby powstały informacje prawdziwe.

  1. Liczne mitochondria dostarczają energię do procesów (aktywnego transportu / dyfuzji) glukozy i aminokwasów z moczu pierwotnego do komórek kanalika.
  2. Mikrokosmki (zwiększają / zmniejszają) powierzchnię resorpcji i sekrecji kanalika.

Strony