Zadania maturalne z biologii

Znalezionych zadań - 174

Strony

131

Matura Maj 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 27. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

W skórze nosorożca białego żerują larwy muchówek oraz kleszcze czerpiące od niego potrzebny pokarm. Są one głównym pokarmem bąkojada czerwonodziobego, którego często obserwuje się na grzbietach nosorożców. Nosorożec ma bardzo słaby wzrok. Gdy zbliża się wróg, ptaki przebywające na grzbiecie zwierzęcia wzlatują z piskiem, ostrzegając go o niebezpieczeństwie.

Podaj nazwy zależności międzygatunkowych, które występują pomiędzy

larwami muchówek a nosorożcem
nosorożcem a bąkojadem czerwonodziobym

132

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 29. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Polana śródleśna to środowisko bogate w różne gatunki organizmów. W trawie żyją roślinożerne gryzonie, np. nornik polny, oraz owady, np. koniki polne, na które polują żaby, np. żaba trawna. Można tu spotkać żmiję zygzakowatą, której pokarmem są drobne ssaki i płazy. Na drobne gryzonie poluje także krążący nad polaną myszołów, a w nocy puszczyk zwyczajny.

a)Podaj nazwę zależności międzygatunkowej między żabą trawną a konikiem polnym.
b)Korzystając z tekstu, wpisz w wyznaczone miejsca (1–4) poniższego fragmentu sieci pokarmowej nazwy odpowiednich organizmów, żyjących na polanie śródleśnej.
Sieć pokarmowa
133

Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 31. (2 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Modraszek arion składa jaja na kwiatach różnych gatunków macierzanki. Z jaja po kilku dniach wylęga się gąsienica, która żywi się macierzanką, przechodzi linienia, rosnąc jednak niewiele. Po pewnym czasie gąsienica opuszcza roślinę; musi jednak w ciągu doby zostać znaleziona przez robotnicę mrówki wścieklicy. Gdy dojdzie do takiego kontaktu, gąsienica wydziela słodki płyn, spijany przez mrówkę, która następnie transportuje gąsienicę do mrowiska. Wewnątrz kolonii gąsienica modraszka przestaje wydzielać słodki płyn i zaczyna odżywiać się larwami mrówek. W ciągu 10 miesięcy życia w mrowisku, zanim przeobrazi się w poczwarkę, zjada nawet 300 larw.
Na podstawie: M. Selezniew Modraszek arion. www.uwb.edu.pl

a)Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Opisana zależność między larwami modraszka ariona i larwami mrówki wścieklicy to

  1. drapieżnictwo.
  2. komensalizm.
  3. konkurencja.
  4. mutualizm.
b)Wymień poziomy troficzne, do których należy larwa modraszka ariona w kolejnych etapach rozwoju.
134

Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 31. (1 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Sposób odżywiania się gąbek wymaga nieustającego filtrowania wody. Organizmy te mogą przefiltrować od 100 do 2000 litrów wody w ciągu doby na 10 cm3 swego ciała. Pochłaniają z niej wapń, krzem, bakterie, cząstki zawiesiny organicznej i niektóre zanieczyszczenia, pod warunkiem, że ich stężenie jest niewysokie i nie przekracza wartości krytycznych dla gąbek.

Na podstawie: J. Grzegorek, E. Jastrzębska, E. Pyłka-Gutowska, Zoologia. Podręcznik. dla LO, Warszawa 1997.

Korzystając z tekstu, uzasadnij pozytywne znaczenie gąbek dla środowiska, w którym żyją.

135

Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 32. (1 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

W skład ekosystemu jeziora wchodzą między innymi populacje trzech gatunków rybożernych ptaków: czapli siwej, kormorana czarnego i rybołowa. Czapla czatuje na swoje ofiary przy brzegu, kormoran nurkuje i łapie je pod wodą, natomiast rybołów chwyta z powietrza ryby pływające przy powierzchni wody.

Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Konkurencja o pokarm między czaplami, kormoranami i rybołowami jest niewielka, ponieważ

  1. łańcuchy pokarmowe, do których należą te gatunki, nie mają wspólnych ogniw.
  2. nisze ekologiczne tych gatunków tylko nieznacznie się pokrywają.
  3. przedstawione gatunki ptaków są konsumentami różnych rzędów.
  4. przedstawione gatunki reprezentują różne poziomy troficzne.
136

Matura Czerwiec 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 35. (2 pkt)

Ekologia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Wiedza o zależnościach międzygatunkowych znajduje zastosowanie praktyczne. Dla sosny posadzonej na ubogich gruntach, poważnym zagrożeniem jest pasożytniczy grzyb huba korzeniowa. Rozwój huby korzeniowej mogą hamować na drodze allelopatii inne gatunki grzybów, np. takie, które żyją w symbiozie z korzeniami brzozy i jawora.

Na podstawie: T. Umiński, Ekologia, środowisko, przyroda, Warszawa 1995.

a)Na podstawie tekstu wyjaśnij, dlaczego między młodymi sosnami sadzi się młode brzozy i jawory.
b)Podaj nazwę rodzaju symbiozy grzybów z korzeniami drzew oraz określ korzyść dla drzew, wynikającą z tego rodzaju współżycia.
137

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 27. (3 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

DDD to środek chemiczny stosowany do zwalczania larw niektórych gatunków komarów. Na poniższym schemacie przedstawiono zmiany stężenia DDD w organizmach tworzących fragment sieci pokarmowej jeziora, w którym środek ten był zastosowany.

Fragment sieci pokarmowej
a)Określ zależność między stężeniem DDD w organizmach a ich miejscem we fragmencie sieci pokarmowej przedstawionej na schemacie.
b)Wyjaśnij, dlaczego w przedstawionym fragmencie sieci pokarmowej stężenie DDD w organizmie ryby drapieżnej jest porównywalne ze stężeniem DDD w organizmie ptaka rybożernego.
c)Spośród podanych określeń wybierz i podkreśl dwa, które mogą poprawnie charakteryzować zależność międzygatunkową między rybą drapieżną i ptakiem rybożernym w przedstawionym fragmencie sieci pokarmowej.
  • antagonistyczna,
  • nieantagonistyczna,
  • drapieżnictwo,
  • konkurencja,
  • pasożytnictwo
138

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 28. (2 pkt)

Ekologia Podaj/wymień

Kowalik to ptak z rzędu wróblowych, który żywi się przede wszystkim larwami i poczwarkami owadów, wydobywanymi z pęknięć kory drzew. W okresie zimowym głównym jego pokarmem są nasiona roślin. Krogulec należy do ptaków drapieżnych i poluje m.in. na kowaliki. Oba ptaki występują w całej Europie w lasach, parkach i sadach.

a)Na podstawie powyższego tekstu podaj wszystkie poziomy troficzne, które może zajmować kowalik w łańcuchach pokarmowych.
b)Korzystając z powyższych informacji, zapisz prawdopodobny łańcuch pokarmowy z udziałem kowalika i krogulca.
139

Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 28. (2 pkt)

Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na poniższych wykresach przedstawiono zmiany liczebności populacji dwóch gatunków hodowanych w warunkach laboratoryjnych, powiązanych określonymi zależnościami.

Wykresy liczebności

Zmianom liczebności populacji, przedstawionym na wykresach 1 i 2, przyporządkuj po jednym sposobie oddziaływania międzygatunkowego (A–E), które są dla nich charakterystyczne.

  1. drapieżnictwo
  2. komensalizm
  3. protokooperacja
  4. konkurencja
  5. mutualizm

Wykres 1
Wykres 2

140

Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 29. (1 pkt)

Ekologia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Obieg materii w przyrodzie to proces ciągłego krążenia niezbędnych do życia substancji chemicznych między środowiskiem a organizmami żywymi.

Uzupełnij poniższy schemat, tak aby ilustrował obieg materii w przyrodzie. Wpisz w odpowiednie miejsca schematu określenia wybrane z poniższych.

związki organiczne,     związki nieorganiczne,     producenci,     destruenci,     konsumenci

Schemat krążenia materii

Strony