W wyniku polikondensacji mocznika z pewnym aldehydem powstaje tworzywo sztuczne,
mające zastosowanie między innymi do wyrobu płyt laminowanych, produkcji blatów
kuchennych, wytwarzania wykładzin mebli. Tworzywo należy do aminoplastów i ma wzór:
Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2008, s. 128.
174.1 (0-1)
Napisz wzór strukturalny mocznika oraz aldehydu, który w reakcji polikondensacji
z mocznikiem tworzy opisane tworzywo.
174.2 (0-1)
Wodny roztwór mocznika ogrzewano z dodatkiem stężonego kwasu siarkowego(VI).
Zaobserwowano wydzielanie się pęcherzyków bezbarwnego gazu.
Aminokwas treonina ulega w roztworze wodnym przemianom zgodnie z przedstawionym
schematem:
175.1 (0-1)
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
O kierunku przemian zgodnie z podanym schematem decyduje
stężenie treoniny w roztworze.
pH roztworu.
obecność katalizatora w roztworze.
obecność wody jako rozpuszczalnika.
175.2 (0-2)
Napisz wzór soli, jaką tworzy treonina w wyniku działania na nią wodnego roztworu
wodorotlenku sodu i określ, jakie właściwości (kwasowe czy zasadowe) aminokwas ten
wykazuje w opisanej reakcji.
Aminokwas alanina w roztworze wodnym o zasadowym odczynie ulega reakcji zgodnie
z zapisem:
176.1 (0-1)
Wypełnij tabelę, wpisując wzory kwasów i zasad Brønsteda, które w tej reakcji
tworzą sprzężone pary.
Sprzężona para
kwas
zasada
Punkt izoelektryczny aminokwasów to takie pH roztworu, przy którym aminokwas występuje
w postaci soli wewnętrznej.
176.2 (0-1)
Podaj wzór jonu, w którego postaci alanina występuje w roztworach wodnych o pH > 7
i wzór jonu, w którego postaci aminokwas ten występuje w roztworach wodnych
o pH < 5.
176.3 (0-1)
Napisz równanie reakcji tworzenia dipeptydu o nazwie glicyloalanina Gly-Ala.
176.4 (0-1)
Dokończ zdanie, zaznaczając wniosek A lub B i jego uzasadnienie 1. lub 2.
Badając właściwości alaniny, stwierdzono, że alanina
A.
jest
związkiem optycznie czynnym,
1.
ponieważ w jej cząsteczce występuje asymetryczny atom węgla.
B.
nie jest
2.
ponieważ w jej cząsteczce nie występuje asymetryczny atom węgla.
Kwas ortoborowy H3BO3 jest bardzo słabym jednoprotonowym kwasem, który w roztworach
wodnych działa nie jako donor protonów, lecz jako akceptor jonów wodorotlenkowych,
reagując z wodą zgodnie z równaniem:
H3BO3 + 2H2O ⇄ H3O+ + [B(OH)4]–
Stała równowagi tej reakcji jest równa 5,8 · 10–10.
W obecności środków odciągających wodę, np. stężonego H2SO4, kwas ortoborowy tworzy
z alkoholami estry.
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.
Narysuj wzór elektronowy cząsteczki kwasu ortoborowego, oznaczając kreskami
wiązania oraz wolne pary elektronowe. Wyjaśnij, dlaczego kwas borowy jest
akceptorem jonów wodorotlenkowych.
Kwas cytrynowy (kwas 2-hydroksypropano-1,2,3-trikarboksylowy) o składzie C6H8O7
spełnia ważną funkcję w metabolizmie organizmów jako produkt przejściowy cyklu Krebsa,
w którym ulega izomeryzacji do kwasu izocytrynowego o następującym wzorze:
Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) kwasu cytrynowego.
Tabela przedstawia nazwy, skróty nazw i wzory trzech aminokwasów.
Sekwencję (kolejność) aminokwasów w peptydach wyraża się, zapisując w odpowiedniej
kolejności trzyliterowe skróty nazw aminokwasów, z których peptyd powstał. Reszta
aminokwasu, którego skrót jest zapisany po lewej stronie, ma w peptydzie wolną grupę
aminową, a reszta aminokwasu, którego skrót nazwy jest zapisany po prawej stronie, ma
wolną grupę karboksylową.
Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) tripeptydu utworzonego z alaniny, fenyloalaniny
i glicyny, w którym sekwencja reszt aminokwasów jest następująca: Ala-Phe-Gly.
Poniżej przedstawiono ciąg przemian prowadzących do powstania cykloheksenu.
ClCH2-(CH2)4-CH2Cl + Zn, etanol A + Cl2, światło B + KOH, etanol/ogrzewanie cykloheksen
Uzupełnij tabelę, wpisując wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone związków
organicznych oznaczonych na schemacie literami A i B oraz wzór cykloheksenu.
