1. Strona główna

Zadania maturalne z biologii

Informacje o zbiorze zadań i wyszukiwarce Arkusze i materiały maturalne w formacie PDF
Znalezionych zadań - 129

Strony

Co chcesz wydrukować?
Zadania do wydrukowania
Numeracja zadań
Jak zapisać do PDF?
Liczba zadań do wylosowania spośród znalezionych
111

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 4. (3 pkt)

Skład organizmów Metody badawcze i doświadczenia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie

Do doświadczenia przygotowano trzy probówki zawierające:

probówka I – kleik z mąki ziemniaczanej
probówka II – miąższ z jabłka
probówka III – miąższ z owocu banana.

Do każdej z nich dodano kilka kropli płynu Lugola (roztwór jodu w wodnym roztworze jodku potasu) – odczynnika do wykrywania skrobi.

a)Sformułuj problem badawczy tego doświadczenia.
b)Wskaż probówkę, która stanowi próbę kontrolną w tym doświadczeniu.
c)Podaj, na jaki kolor zmieni się zawartość probówek, w których jest obecna skrobia.
112

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 7. (1 pkt)

Choroby człowieka Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Badania przesiewowe to zorganizowane masowe badania diagnostyczne osób bez objawów określonej choroby. Celem badania jest wykrycie choroby w okresie bezobjawowym, co umożliwia skuteczne jej leczenie. Badania przesiewowe są szeroko stosowane w programach zdrowia publicznego i prewencji nowotworów.

Zaznacz poniżej opis, który dotyczy badania przesiewowego.

  1. Badanie poziomu cukru wykonywane trzy razy dziennie u pacjentów z cukrzycą.
  2. USG wykonywane u kobiet, u których lekarz stwierdził zmiany w piersiach.
  3. Kontrolne prześwietlenia klatki piersiowej u pacjentów po przebytym zapaleniu płuc.
  4. Badanie mammograficzne obejmujące wszystkie kobiety w określonym przedziale wiekowym.
113

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Enzymy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Informacja do zadań 9. i 10.
W tabeli przedstawiono wyniki badania zależności aktywności kinazy pirogronianowej (kluczowego enzymu w procesie glikolizy) od pH w komórkach mięśni szkieletowych oraz ściany żołądka pewnego kręgowca.

Wartość pH Aktywność kinazy pirogronianowej (j. umowne/g tkanki)
w mięśniach szkieletowych w tkankach ściany żołądka
6,0 67 41
6,5 159 121
7,0 168 135
7,5 153 111
8,0 126 86

Na podstawie danych z tabeli wykonaj w jednym układzie współrzędnych wykres liniowy dla każdej z tkanek przedstawiający zależność aktywności kinazy pirogronianowej od pH.

114

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (1 pkt)

Enzymy Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie

Informacja do zadań 9. i 10.
W tabeli przedstawiono wyniki badania zależności aktywności kinazy pirogronianowej (kluczowego enzymu w procesie glikolizy) od pH w komórkach mięśni szkieletowych oraz ściany żołądka pewnego kręgowca.

Wartość pH Aktywność kinazy pirogronianowej (j. umowne/g tkanki)
w mięśniach szkieletowych w tkankach ściany żołądka
6,0 67 41
6,5 159 121
7,0 168 135
7,5 153 111
8,0 126 86

Na podstawie powyższych danych sformułuj wniosek dotyczący aktywności kinazy pirogronianowej w zależności od rodzaju tkanki i wartości pH.

115

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 26. (1 pkt)

Inżynieria i badania genetyczne Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Wyhodowano transgeniczne świnie z ludzkim genem kodującym enzym, który modyfikuje łańcuchy cukrowe glikoprotein znajdujących się w błonach komórkowych. Tym samym enzym ten upodobnia glikoproteiny komórek świni do glikoprotein znajdujących się na powierzchni komórek ludzkich narządów – antygenów układu zgodności tkankowej człowieka. Naukowcy potrafią też usunąć z genomu świni geny, które warunkują powstawanie glikoprotein charakterystycznych dla błon komórkowych komórek świni.

Na podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, pod red. M. Maćkowiak, A. Michalak, PWN, Warszawa 2008

Podaj, jakie znaczenie w transplantacji narządów człowieka mogą mieć opisane badania.

116

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 27. (3 pkt)

Dziedziczenie Pozostałe

Rodzice mają dwójkę potomstwa i spodziewają się kolejnego dziecka. Badania wykazały, że matka ma grupę krwi B, ojciec – grupę krwi A, starsze dziecko również grupę krwi A, a młodsze – ma grupę krwi 0.

a)Zapisz genotypy obojga rodziców, stosując dla oznaczenia alleli grup krwi symbole IA, IB, i.

Genotyp matki
Genotyp ojca

b)Zapisz krzyżówkę ilustrującą dziedziczenie grup krwi w tej rodzinie i określ, jakie jest prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko będzie miało grupę krwi B.
Krzyżówka

Prawdopodobieństwo

117

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 28. (2 pkt)

Układ immunologiczny Inżynieria i badania genetyczne Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Terapię genową można stosować jako metodę leczenia chorych na nowotwory. W zwalczaniu czerniaka próbuje się wykorzystać następującą metodę: przygotowuje się genetycznie zmienione komórki nowotworu pacjenta, a następnie wprowadza się je do jego organizmu.

a)Wyjaśnij, dlaczego opisaną metodę można nazwać „szczepionką przeciwnowotworową”.
b)Określ, czy taka „szczepionka przeciwnowotworowa” przygotowana dla konkretnego pacjenta będzie skuteczna w terapii innego pacjenta. Odpowiedź uzasadnij.
118

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 29. (2 pkt)

Inżynieria i badania genetyczne Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Owca Dolly była pierwszym sklonowanym ssakiem. Sklonowano ją, przenosząc jądro komórkowe z komórki nabłonkowej gruczołu mlekowego owcy rasy fińskiej do pozbawionego jądra oocytu owcy rasy szkockiej. Podział oocytu stymulowano impulsem elektrycznym, a powstały zarodek przeniesiono do macicy matki zastępczej, którą była owca rasy szkockiej. Matka zastępcza urodziła owcę rasy fińskiej – Dolly.

Uzasadnij, że Dolly i jej genetyczna matka miały ten sam genom jądrowy, a różniły się genomem mitochondrialnym.

Genom jądrowy

Genom mitochondrialny

119

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 30. (2 pkt)

Inżynieria i badania genetyczne Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Jednym z podstawowych dowodów w procesie ustalania domniemanego ojcostwa jest ekspertyza genetyczna. Z materiału biologicznego pobranego od pozwanego, dziecka i matki uzyskuje się wzory prążkowe fragmentów DNA. Występowanie prążka we wzorze prążkowym danej osoby można interpretować jako obecność allelu dominującego. Porównanie wzorów prążkowych dziecka, matki i pozwanego pozwala wykluczyć lub potwierdzić ojcostwo.

Poniżej przedstawiono wyniki dotyczące badania ojcostwa w dwóch sprawach alimentacyjnych.

Ustalanie ojcowstwa
a)Ustal, w której sprawie alimentacyjnej (I czy II) można potwierdzić ojcostwo pozwanego. Odpowiedź uzasadnij.
b)Podaj inny przykład zastosowania ekspertyzy genetycznej w sądownictwie.
120

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 30. (1 pkt)

Inżynieria i badania genetyczne Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Aby uzyskać czysty czynnik VIII krzepliwości krwi, wykorzystano proces odwrotnej transkrypcji, w wyniku którego na matrycy eukariotycznego mRNA otrzymano tzw. cDNA. Uzyskany produkt (cDNA) jest pozbawiony intronów i innych sekwencji towarzyszących. Za pomocą wektorów wprowadza się go do komórek bakterii, gdzie następuje jego ekspresja.

Wyjaśnij, dlaczego gen kodujący białko organizmu eukariotycznego musi być wprowadzony do komórek bakterii w postaci cDNA.

Strony

Liczba zadań do wylosowania spośród znalezionych