Zadania maturalne z biologii

1741

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 2. (2 pkt)

Skład organizmów Tkanki zwierzęce Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Tkanka chrzęstna utworzona jest z owalnych komórek z wyraźnie widocznym jądrem komórkowym. Komórki występują pojedynczo lub w skupieniach po kilka w substancji pozakomórkowej, której głównymi składnikami są włókna kolagenowe i elastynowe (sprężyste). Obecność tych włókien ma decydujący wpływ na mechaniczne właściwości tkanki chrzęstnej.

a)	Wybierz spośród podanych poniżej grup związków organicznych tę grupę, do której należy kolagen.

węglowodany
tłuszcze
białka

b)	Podaj właściwość, jaką kolagen nadaje tkance chrzęstnej.

1742

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 2. (2 pkt)

Tkanki zwierzęce Podaj/wymień

Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa umożliwia ruch poszczególnych części ciała oraz całego organizmu. Swoją funkcję ruchową tkanka ta może spełniać dzięki zdolności kurczenia się. Jest ona zbudowana z włókien, które powstały ze zlania się ze sobą wielu mioblastów, czyli niedojrzałych komórek mięśniowych.

Wymień dwie cechy budowy włókien tkanki mięśniowej szkieletowej, które są przystosowaniem do pełnionej funkcji.

1743

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 3. (3 pkt)

Skład organizmów Podaj/wymień

Poniższe wzory przedstawiają fragmenty makrocząsteczek: glikogenu i celulozy występujących w komórkach różnych organizmów.

a)	Porównaj przedstawione wzory i podaj jedną cechę wspólną i jedną cechę różniącą struktury cząsteczek glikogenu i celulozy.

cecha wspólna
cecha różniąca

b)	Podaj, w komórkach jakich organizmów występuje celuloza i jaką pełni w nich rolę.

1744

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 3. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Metody badawcze i doświadczenia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Żeby sprawdzić pewną hipotezę, przeprowadzono doświadczenie. Do komórek należących do dwóch grup ameb wprowadzono mikropętlę:

w grupie I za pomocą mikropętli usunięto jądro komórkowe,
w grupie II wprowadzono i usunięto mikropętlę, zostawiając jądro.

Wyniki doświadczenia zilustrowano na poniższych rysunkach.

Na podstawie powyższych informacji wykonaj polecenia.

a)	Wyjaśnij, w jakim celu w tym doświadczeniu wprowadzono grupę II?

b)	Sformułuj wniosek dotyczący roli jądra w komórce, wynikający z przeprowadzonego doświadczenia.

1745

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 3. (2 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Krzepnięcie krwi jest złożoną serią reakcji, w których bierze udział ponad 30 związków zwanych czynnikami krzepnięcia. Pierwszym etapem tego procesu jest gromadzenie się w miejscu uszkodzenia naczynia krwionośnego płytek krwi, które uwalniają substancje aktywujące czynniki krzepnięcia. Następująca kaskada reakcji z udziałem kolejnych czynników, do których należą między innymi jony wapnia (Ca²⁺) zakończona jest przemianą protrombiny w trombinę. W dalszych etapach trombina katalizuje zamianę rozpuszczalnego białka osocza – fibrynogenu w nierozpuszczalną fibrynę (włóknik). Cząsteczki fibryny łączą się w długie łańcuchy, tworząc osnowę skrzepu wychwytującą przepływające krwinki.

Na podstawie powyższych informacji wyjaśnij, dlaczego

a)	podczas pobierania krwi do niektórych badań, dodaje się do krwi odpowiednią porcję cytrynianu sodu, który wiąże jony wapnia

b)	niedobór witaminy K powoduje spadek krzepliwości krwi.

1746

Matura Maj 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 3. (1 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Pozostałe

Na rysunku przedstawiono budowę czaszki człowieka.
Spośród kości czaszki widocznych na rysunku tylko jedna zachowuje odrębność i ruchomość.

Zaznacz strzałką i podaj nazwę widocznej na rysunku kości czaszki, która pozostaje odrębna i ruchoma przez całe życie człowieka, oraz określ znaczenie tej kości.

1747

Matura Sierpień 2010, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 3. (2 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W celu ustalenia grupy krwi pacjenta, dodano próbki jego krwi do surowicy krwi z grupy A oraz do surowicy krwi z grupy B. Aglutynacja nastąpiła tylko w surowicy krwi grupy B.

Określ, jaką grupę krwi miał ten pacjent. Wyjaśnij wynik badania uwzględniając obecność przeciwciał w surowicy.

Grupa krwi
Wyjaśnienie

1748

Matura Maj 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 4. (2 pkt)

Tkanki roślinne Podaj/wymień

Drewno (ksylem) jest tkanką niejednorodną, zbudowaną z cewek lub naczyń, miękiszu drzewnego i włókien drzewnych. Elementy tkanki przewodzącej wykazują duże zróżnicowanie budowy i funkcji.

Na podstawie powyższych informacji podaj, które elementy drewna pełnią niżej wymienione funkcje.

funkcja przewodząca
funkcja wzmacniająca

1749

Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 4. (2 pkt)

Metabolizm - pozostałe Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Poniższy niekompletny schemat dotyczy sprzężenia energetycznego między reakcjami katabolicznymi i anabolicznymi zachodzącymi w komórce.

Uzupełnij schemat, wpisując poniższe określenia, tak żeby na jego podstawie można było poprawnie zinterpretować sprzężenie energetyczne między reakcjami katabolicznymi i anabolicznymi w komórce.

anaboliczne, kataboliczne, pochłanianie energii, uwalnianie energii.

1750

Matura Sierpień 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 4. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Spośród podanych niżej informacji wybierz dwie, które błędnie opisują funkcję jelita grubego u człowieka.

Wchłanianie wody i soli mineralnych.
Enzymatyczny rozkład celulozy i wchłanianie produktów jej trawienia.
Wchłanianie witamin z grupy B oraz witaminy K produkowanych przez bakterie.
Wchłanianie produktów trawienia tłuszczów do naczyń limfatycznych.
Produkcja śluzu ułatwiającego przesuwanie się niestrawionych resztek.