Zadania maturalne z chemii

1021

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 10. (2 pkt)

Bilans elektronowy Napisz równanie reakcji

Jednym z tlenowych kwasów siarki jest kwas trioksotiosiarkowy (nazwa zwyczajowa: kwas tiosiarkowy) o wzorze H₂S₂O₃. Anion S₂O²⁻₃ (tiosiarczanowy) ma strukturę analogiczną do struktury jonu siarczanowego(VI), z tą różnicą, że zamiast jednego atomu tlenu zawiera atom siarki. Centralnemu atomowi siarki w jonie S₂O²⁻₃ odpowiada stopień utlenienia (VI), a skrajnemu – stopień utlenienia (–II). Kwas tiosiarkowy jest substancją nietrwałą, trwałe są natomiast sole tego kwasu – tiosiarczany. Spośród tych soli największe znaczenie ma tiosiarczan sodu – zwykle występujący jako pentahydrat o wzorze Na₂S₂O₃ · 5H₂O. Znajduje on zastosowanie w przemyśle włókienniczym jako substancja służąca do usuwania resztek chloru używanego do bielenia tkanin. Podczas zachodzącej reakcji chlor utlenia jony S₂O²⁻₃ do jonów siarczanowych(VI). W przemianie tej udział bierze również woda.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2004.

10.1. (0–1)

Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równanie reakcji redukcji i równanie reakcji utleniania zachodzących podczas procesu usuwania resztek chloru użytego do bielenia tkanin za pomocą jonów tiosiarczanowych. Uwzględnij, że w przemianie bierze udział woda.

Równanie reakcji redukcji:

Równanie reakcji utleniania:

10.2. (0–1)

Napisz w formie jonowej skróconej sumaryczne równanie opisanej reakcji usuwania chloru.

1022

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (1 pkt)

pH Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Wodny roztwór amoniaku ogrzano, a następnie ochłodzono do początkowej temperatury. Objętość roztworu praktycznie się nie zmieniła, ale jego pH uległo zmianie.

Oceń, jak zmieniło się (wzrosło czy zmalało) pH tego roztworu. Odpowiedź uzasadnij.

pH roztworu

Uzasadnienie:

1023

Matura Maj 2016, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 10. (3 pkt)

Roztwory i reakcje w roztworach wodnych - ogólne Rozpuszczalność substancji Napisz równanie reakcji Zaprojektuj doświadczenie Podaj/zinterpretuj przebieg reakcji

Do probówki wlano 4 cm³ chlorowanej wody wodociągowej.

Zaprojektuj doświadczenie, które pozwoli potwierdzić obecność anionów chlorkowych w wodzie wodociągowej.

10.1. (0-1)

Korzystając z tabeli rozpuszczalności, wybierz właściwy odczynnik spośród następujących i podkreśl jego nazwę.

wodny roztwór chlorku sodu
wodny roztwór azotanu(V) sodu
wodny roztwór azotanu(V) srebra

10.2. (0-1)

Opisz zmiany, które można zaobserwować po dodaniu do badanej wody wybranego odczynnika, potwierdzające obecność anionów chlorkowych.

10.3. (0-1)

Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która spowodowała te zmiany.

1024

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (1 pkt)

Sole Narysuj/zapisz wzór

Pod wyciągiem wykonano doświadczenie zilustrowane na poniższym schemacie.

We wszystkich probówkach zaobserwowano wydzielanie gazów.

Podaj wzory gazów wydzielających się z poszczególnych probówek.

Probówka I:

Probówka II:

Probówka III:

1025

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 10. (2 pkt)

pH Oblicz

Wodny roztwór mocnego kwasu o objętości 20 cm³ i pH = 4 rozcieńczono wodą do objętości 50 cm³.

Oblicz pH roztworu kwasu po rozcieńczeniu. Wynik końcowy zaokrąglij do pierwszego miejsca po przecinku.

1026

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11. (2 pkt)

Stężenia roztworów Oblicz

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2004.

W temperaturze 20°C rozpuszczalność pentahydratu tiosiarczanu sodu wynosi 176 gramów w 100 gramach wody.

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2003.

Oblicz, ile gramów wody należy dodać do 100 gramów nasyconego w temperaturze 20°C wodnego roztworu tiosiarczanu sodu, aby uzyskać roztwór o stężeniu 25% masowych. W obliczeniach zastosuj wartości masy molowej reagentów zaokrąglone do jedności. Wynik końcowy zaokrąglij do jedności.

1027

Matura Maj 2016, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 11. (2 pkt)

Masa atomowa, cząsteczkowa i molowa Stężenia roztworów Oblicz

Rozpuszczono w wodzie 33,2 g jodku potasu (KI), w wyniku czego otrzymano 150 cm³ roztworu.

Oblicz stężenie molowe tego roztworu.

1028

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 11. (2 pkt)

Reakcje i właściwości kwasów i zasad Roztwory i reakcje w roztworach wodnych - ogólne Napisz równanie reakcji Podaj/wymień

Poniżej podano wzory drobin:

CH₃NH₂ HCOOH HS⁻ NH⁺₄

11.1. (0-1)

Spośród powyższych wzorów wybierz i wpisz do tabeli wzory wszystkich drobin, które w roztworach wodnych mogą pełnić funkcję zasad, i wszystkich drobin, które w roztworach wodnych mogą pełnić funkcję kwasów według teorii Brønsteda.

Zasady według teorii Brønsteda	Kwasy według teorii Brønsteda

11.2. (0-1)

Napisz w formie jonowej równanie reakcji zachodzącej po wprowadzeniu metyloaminy do wody.

1029

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11. (1 pkt)

Kwasy karboksylowe Napisz równanie reakcji

Skóra zdrowego człowieka ma pH wynoszące około 5,5. Mydła sodowe zmieniają odczyn skóry i mogą spowodować naruszenie równowagi kwasowo-zasadowej, przez co zmniejsza się odporność skóry na czynniki zewnętrzne.

Oceń, jak zmienia się (rośnie czy maleje) pH ludzkiej skóry pod wpływem wodnego roztworu mydła. Potwierdź swoją ocenę – zapisz w formie jonowej skróconej odpowiednie równanie reakcji dla stearynianu sodu.

Ocena:

Równanie reakcji:

1030

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 12. (1 pkt)

pH Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Zmiana barwy wskaźników pH następuje stopniowo, w pewnym zakresie pH. W tabeli podano zakres pH, w którym następuje zmiana barwy wybranych wskaźników kwasowo-zasadowych.

Wskaźnik	Zakres pH zmiany barwy
oranż metylowy	3,1–4,4
czerwień bromofenolowa	5,2–6,8
fenoloftaleina	8,3–10,0

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2004.

Spośród wymienionych wskaźników: oranż metylowy, czerwień bromofenolowa i fenoloftaleina, wybierz i zaznacz nazwy wszystkich tych, które mogą być użyte w celu odróżnienia:

1. dwóch wodnych roztworów, z których jeden ma pH = 5, a drugi ma pH = 7

oranż metylowy

czerwień bromofenolowa

fenoloftaleina

2. kwasu solnego o stężeniu 0,01 mol⋅ dm⁻³ od wodnego roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,01 mol ⋅ dm⁻³.

oranż metylowy

czerwień bromofenolowa

fenoloftaleina

Zadania maturalne z chemii

Strony

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 10. (2 pkt)

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (1 pkt)

Matura Maj 2016, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 10. (3 pkt)

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (1 pkt)

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 10. (2 pkt)

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11. (2 pkt)

Matura Maj 2016, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 11. (2 pkt)

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 11. (2 pkt)

Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11. (1 pkt)

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 12. (1 pkt)

Strony