Układ kostny i mięśniowy

Oto lista zadań maturalnych z danego działu biologii. Aby skorzystać z dodatkowych opcji, uniknąć duplikatów zadań lub wybrać zadania z pozostałych działów kliknij poniżej.

Przejdź do wyszukiwarki zadań

 

Matura Czerwiec 2024, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 15. (3 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Skurcz mięśnia jest wywołany impulsem nerwowym docierającym do włókna mięśniowego za pośrednictwem neuronów ruchowych. Rozgałęzione aksony tych neuronów tworzą z włóknami mięśniowymi synapsy nerwowo-mięśniowe. Wzbudzenie włókna mięśniowego i pojawienie się w nim potencjału czynnościowego powodują uwolnienie z siateczki sarkoplazmatycznej do cytozolu jonów Ca2+, które są niezbędne do rozpoczęcia skurczu. Utrzymanie wysokiego stężenia jonów wapnia wewnątrz miofibryli wymaga stałego dopływu impulsów nerwowych. Brak impulsu jest przyczyną szybkiego obniżenia stężenia jonów Ca2+ w sarkoplazmie do stanu spoczynkowego. Skutkuje to odłączeniem jonów Ca2+ od troponiny, a filament aktynowy w kompleksie z innymi białkami wchodzi w fazę spoczynkową.

Na rysunku przedstawiono filament aktynowy w kompleksie z troponiną i topomiozyną w dwóch stanach: spoczynkowym (rysunek A) oraz pobudzonym (rysunek B).

15.1. (0–1)

Podaj funkcję tropomiozyny pełnioną podczas spoczynku mięśnia.

15.2. (0–1)

Wyjaśnij, w jaki sposób uwolnienie jonów Ca2+ do cytozolu włókna mięśniowego prowadzi do jego skurczu. W odpowiedzi uwzględnij oddziaływanie filamentów aktynowych i miozynowych.

15.3. (0–1)

Uzupełnij poniższe zdania tak, aby w poprawny sposób opisywały proces skurczu mięśnia. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie.

Siła skurczu mięśnia zależy od liczby aktywowanych neuronów (czuciowych / ruchowych), od wielkości ich jednostek motorycznych oraz od częstotliwości stymulacji włókna mięśniowego. Na skutek sumowania kolejnych skurczów siła skurczu tężcowego (wzrasta / maleje) w stosunku do siły skurczu pojedynczego.

Matura Czerwiec 2024, Poziom rozszerzony (Formuła 2023)Zadanie 15. (3 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Podaj/wymień Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Skurcz mięśnia jest wywołany impulsem nerwowym docierającym do włókna mięśniowego za pośrednictwem neuronów ruchowych. Rozgałęzione aksony tych neuronów tworzą z włóknami mięśniowymi synapsy nerwowo-mięśniowe. Wzbudzenie włókna mięśniowego i pojawienie się w nim potencjału czynnościowego powodują uwolnienie z siateczki sarkoplazmatycznej do cytozolu jonów Ca2+, które są niezbędne do rozpoczęcia skurczu. Utrzymanie wysokiego stężenia jonów wapnia wewnątrz miofibryli wymaga stałego dopływu impulsów nerwowych. Brak impulsu jest przyczyną szybkiego obniżenia stężenia jonów Ca2+ w sarkoplazmie do stanu spoczynkowego. Skutkuje to odłączeniem jonów Ca2+ od troponiny, a filament aktynowy w kompleksie z innymi białkami wchodzi w fazę spoczynkową.

Na rysunku przedstawiono filament aktynowy w kompleksie z troponiną i topomiozyną w dwóch stanach: spoczynkowym (rysunek A) oraz pobudzonym (rysunek B).

15.1. (0–1)

Podaj funkcję tropomiozyny pełnioną podczas spoczynku mięśnia.

15.2. (0–1)

Wyjaśnij, w jaki sposób uwolnienie jonów Ca2+ do cytozolu włókna mięśniowego prowadzi do jego skurczu. W odpowiedzi uwzględnij oddziaływanie filamentów aktynowych i miozynowych.

15.3. (0–1)

Uzupełnij poniższe zdania tak, aby w poprawny sposób opisywały proces skurczu mięśnia. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie.

Siła skurczu mięśnia zależy od liczby aktywowanych neuronów (czuciowych / ruchowych), od wielkości ich jednostek motorycznych oraz od częstotliwości stymulacji włókna mięśniowego. Na skutek sumowania kolejnych skurczów siła skurczu tężcowego (wzrasta / maleje) w stosunku do siły skurczu pojedynczego.

Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2023)Zadanie 20. (3 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Anatomicznie mięśnie podzielić można ze względu na ich kształt na płaskie, wrzecionowate i okrężne. Często występują one w parach, w których każdy z mięśni odpowiedzialny jest za ruch przeciwstawny do partnera. Mięśnie takie określamy mianem antagonistycznych. W zależności od wykonywanej czynności mięśnie antagonistyczne podzielić możemy na szereg rodzajów, np. zginacze i prostowniki, przywodziciele i odwodziciele.

Na poniższym schemacie przedstawiono budowę szkieletu kończyny górnej wraz z położeniem dwóch głównych mięśni ramienia.

20.1. (0–1)

Podaj nazwę kości oznaczonej na powyższym schemacie literą "A".

20.2. (0–1)

Przedstaw znaczenie antagonizmu mięśni dwu- i trójgłowego ramienia dla funkcji stawu łokciowego.

20.3. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego mięśnie szkieletowe człowieka posiadają przyczepy umiejscowione zazwyczaj na co najmniej dwóch różnych kościach, nie zaś w obrębie tej samej kości. W odpowiedzi uwzględnij funkcje mięśni szkieletowych.

Biomedica 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 17. (2 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Choroby człowieka Podaj/wymień

Kręgosłup dzieli się na 5 odcinków: szyjny (7 kręgów), piersiowy (12), lędźwiowy (5), krzyżowy (5 zrośniętych z kością krzyżową), ogonowy (guziczny) (3-5) – zrośniętych w pojedynczą kość ogonową (guziczną). Kształt kręgosłupa oscyluje wokół litery „S”, posiada fizjologiczne krzywizny: odcinek szyjny i lędźwiowy wygięte są do przodu (lordoza), a piersiowy i krzyżowy do tyłu– kifoza.

17.1. (0–1)

Podaj, jakie znaczenia mają fizjologiczne krzywizny kręgosłupa.

17.2. (0–1)

U niektórych osób prowadzących siedzący tryb życia może wystąpić boczne skrzywienie kręgosłupa. Podaj nazwę tego schorzenia.

To zadanie pochodzi ze zbioru matura 2022 wydawnictwa Biomedica
Kup pełny zbiór zadań

Informator CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2023)Zadanie 10. (3 pkt)

Układ oddechowy Układ kostny i mięśniowy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Mioglobina jest białkiem występującym w mięśniach kręgowców. U ssaków nurkujących służy jako magazyn tlenu: pozwala na pracę mięśni w warunkach chwilowego niedotlenienia całego organizmu. Natomiast obecność mioglobiny w mięśniach pozostałych ssaków przede wszystkim wpływa na efektywność dyfuzji tlenu z krwi do mięśni.

Na poniższym wykresie przedstawiono powinowactwo mioglobiny do tlenu oraz powinowactwo hemoglobiny do tlenu w pięciu różnych pH.

Na podstawie: R.G. Garrett, C.M. Grisham, Biochemistry, University of Virginia 2010, s. 474;
J.M. Berg, J.L. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia, Warszawa 2009, s. 183–193.

10.1. (0–1)

Określ, jaki wpływ na dyfuzję tlenu z krwi do włókien mięśniowych ma mioglobina występująca w cytozolu tych komórek. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do danych przedstawionych na wykresie.

10.2. (0–1)

Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby w poprawny sposób opisywało ono procesy wymiany gazowej zachodzące w płucach człowieka. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie.

Podczas wymiany gazowej w płucach człowieka dyfuzja CO2 z krwi do pęcherzyków płucnych jest przyczyną (wzrostu / spadku) pH krwi, a dzięki temu następuje (wzrost / spadek) powinowactwa hemoglobiny do tlenu.

10.3. (0–1)

Uzupełnij poniższy schemat tak, aby poprawnie ilustrował drogę tlenu z powietrza pęcherzykowego, aż do jego wykorzystania w procesie tlenowego oddychania wewnątrzkomórkowego. Wpisz we właściwe miejsca wymienione poniżej nazwy.

oksymioglobina
oksyhemoglobina
mitochondrium

tlen cząsteczkowy →

Matura Maj 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 15. (4 pkt)

Układ nerwowy i narządy zmysłów Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

W organizmie człowieka kości chronią ważne narządy wewnętrzne, umożliwiają ruch i pełnią funkcję podporową. U noworodków występuje ok. 270 kości, ale u osób dorosłych jest ich już tylko 206. Najdłuższą kością w ciele człowieka jest kość udowa. Z kolei najmniejsze kości to kosteczki słuchowe, a wśród nich najmniejszą jest strzemiączko. Są to jedyne kości, które nie zmieniają swojego rozmiaru przez całe życie człowieka.

Na podstawie: K. Kornicka, Zaskakujące życie kości, „Wiedza i Życie” 8, 2018.

15.1. (0–1)

Określ funkcję strzemiączka i podaj nazwy pozostałych kosteczek słuchowych.

Funkcja strzemiączka:

Nazwy pozostałych kosteczek słuchowych:

15.2. (0–1)

Określ przyczynę różnicy w liczbie kości między noworodkiem a osobą dorosłą.

15.3. (0–1)

Podaj jedną funkcję kości długich człowieka, inną niż wymienione w tekście.

15.4. (0–1)

Dokończ zdanie. Zaznacz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Występowanie tkanki kostnej jest charakterystyczne dla wszystkich

  1. skorupiaków.
  2. głowonogów.
  3. strunowców.
  4. kręgowców.

Matura Marzec 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 12. (4 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunku przedstawiono budowę kręgosłupa człowieka w dwóch różnych fazach rozwojowych. Cyframi I–V oznaczono poszczególne odcinki kręgosłupa.
Uwaga: Nie zachowano proporcji wielkości struktur.

Na podstawie: J. Chlebińska, Anatomia i fizjologia człowieka, Warszawa 1986.

12.1. (0–1)

Określ, który z rysunków – A czy B – przedstawia budowę kręgosłupa noworodka. Odpowiedź uzasadnij, porównując wybraną cechę budowy kręgosłupa noworodka z odpowiednią cechą budowy kręgosłupa osoby dorosłej.

Rysunek:

Uzasadnienie:

12.2. (0–1)

Wypisz z rysunku odcinki kręgosłupa dorosłego człowieka, które mają pomiędzy wszystkimi kręgami krążki międzykręgowe. Zapisz ich oznaczenia cyfrowe spośród I–V.

12.3. (0–1)

Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A, B albo C oraz odpowiedź 1., 2. albo 3.

Krążki międzykręgowe występujące w kręgosłupie dorosłego człowieka są zbudowane z tkanki

A. łącznej i odpowiadają 1. za tworzenie kręgosłupa i ochronę rdzenia kręgowego
B. chrzęstnej 2. za utrzymywanie kręgów w odpowiednich odstępach i amortyzację wstrząsów.
C. kostnej 3. za wytwarzanie płynu mózgowo-rdzeniowego

12.4. (0–1)

Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące kręgosłupa dorosłego człowieka są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

1. Kręgi w odcinku piersiowym mają powierzchnie stawowe dla żeber (dołki żebrowe). P F
2. Przez wszystkie odcinki kręgosłupa przechodzi kanał, w którym znajduje się rdzeń kręgowy. P F
3. We wszystkich kręgach w kręgosłupie wyróżnia się trzon, łuk i osadzone na nim wyrostki. P F

Matura Maj 2020, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 3. (3 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schemacie przedstawiono budowę stawu.

Na podstawie: R. Aleksandrowicz, Mały atlas anatomiczny, Warszawa 2000.
a)Spośród odpowiedzi A–D wybierz i zaznacz poprawne dokończenie poniższego zdania.

Staw przedstawiony na rysunku można ze względu na kształt zaklasyfikować do stawów

  1. kulistych.
  2. obrotowych.
  3. zawiasowych.
  4. siodełkowych.
b)Uzupełnij poniższe zdania tak, aby powstał poprawny opis budowy i działania stawu przedstawionego na rysunku.

Staw przedstawiony na rysunku łączy ramię z (przedramieniem / obręczą barkową). Jest stawem (prostym / złożonym). Umożliwia wykonywanie ruchów w (jednej / trzech) płaszczyznach.

c)Wyjaśnij, uwzględniając zarówno budowę chrząstki szklistej pokrywającej powierzchnie stawowe, jak i budowę stawu, w jaki sposób odżywiane są chondrocyty tej tkanki.

Matura Maj 2020, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 2. (2 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Kręgosłup człowieka w płaszczyźnie strzałkowej ma esowaty kształt. Występują w nim fizjologiczne (naturalne) krzywizny: lordozy i kifozy, co przedstawiono na poniższym rysunku.

Na podstawie: W. Lewiński, Anatomia i fizjologia człowieka, Reda 1996.
a)Spośród wymienionych odcinków kręgosłupa wybierz i zaznacz dwa, w których występują lordozy.
  1. szyjny
  2. piersiowy
  3. lędźwiowy
  4. krzyżowy
  5. guziczny
b)Określ, jaką funkcję spełniają fizjologiczne krzywizny kręgosłupa.

Matura Maj 2019, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 8. (2 pkt)

Układ oddechowy Układ kostny i mięśniowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

W klatce piersiowej człowieka występuje 12 par żeber. Żebra łączą się z kręgami kręgosłupa za pomocą stawów, natomiast w przedniej części większość żeber jest połączona z mostkiem za pomocą tkanki chrzęstnej.
Praca klatki piersiowej, powodująca wentylację płuc, jest czynnością w zasadzie niezależną od woli, wykonywaną automatycznie. Ruchami oddechowymi kieruje układ nerwowy poprzez ośrodek oddechowy, znajdujący się w rdzeniu przedłużonym. Zostaje on pobudzony, gdy we krwi wzrasta stężenie CO2.

Na rysunku przedstawiono budowę klatki piersiowej człowieka.

Na podstawie: http://morehealthy.ru/material/stroenie-osobennosti-i-tipy-grudnoi-kletki-cheloveka-3486.html
a)Na podstawie rysunku i przedstawionych informacji uzupełnij zdania dotyczące budowy klatki piersiowej człowieka – wpisz w wyznaczone miejsca cyfry określające liczbę par poszczególnych rodzajów żeber.

Z mostkiem za pomocą tkanki chrzęstnej połączonych jest bezpośrednio par żeber, zwanych żebrami właściwymi. Kolejne pary łączą się chrząstkami z ostatnimi żebrami właściwymi, a ostatnie pary to tzw. żebra wolne, które kończą się swobodnie w powłokach ciała.

b)Wykaż związek między połączeniem żeber z mostkiem i ze sobą za pomocą tkanki chrzęstnej a ruchami oddechowymi klatki piersiowej człowieka.

Matura Maj 2019, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 3. (3 pkt)

Tkanki zwierzęce Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Na rysunku przedstawiono fragment układu ruchu człowieka.

Na podstawie: http://www.sport-med.pl
a)Podaj nazwę tkanki, z której zbudowany jest brzusiec, oraz nazwę tkanki, z której zbudowane są ścięgna mięśnia dwugłowego.

Brzusiec:
Ścięgna:

b)Wybierz spośród A–D i zaznacz rodzaj stawu utworzonego przez głowę kości ramiennej i łopatkę.
  1. kulisty
  2. siodełkowy
  3. zawiasowy
  4. obrotowy
c)Wymień nazwy kości wchodzących w skład obręczy kończyny górnej człowieka.

Matura Maj 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 17. (3 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

U dorosłego człowieka pomiędzy kośćmi czaszki występują połączenia ścisłe w postaci szwów oraz stawy. W czaszce noworodka występuje większa liczba kości niż u człowieka dorosłego, a niektóre połączenia ścisłe nie są jeszcze zrośnięte i tworzą tzw. ciemiączka, gdyż proces kostnienia czaszki kończy się dopiero w drugim roku życia.

Na rysunkach przedstawiono budowę czaszki dorosłego człowieka (A) oraz budowę czaszki noworodka – widok z góry (B).

Na podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, praca zbiorowa, Warszawa 2008.
a)Podaj nazwy kości czaszki oznaczonych na rysunku numerami 1, 2 i 3.
b)Wybierz spośród A–C i podkreśl rodzaj połączenia, które występuje między kośćmi mózgoczaszki i kością oznaczoną na schemacie numerem 3.
  1. sztywne
  2. półruchome
  3. ruchome
c)Określ, jakie znaczenie adaptacyjne mają w czaszce ciemiączka.

Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 6. (2 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień

Na rysunku przedstawiono mięśnie szkieletowe i kości, biorące udział przy zginaniu kończyny górnej w stawie łokciowym.

a)Na podstawie rysunku podaj, który z mięśni – A czy B – uczestniczy w ruchu przedramienia przedstawionym na rysunku i podaj nazwę tego mięśnia.

Oznaczenie mięśnia:     Nazwa mięśnia:

b)Oceń, czy poniższe informacje dotyczące funkcjonowania układu ruchu człowieka są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. Kości, które są miejscem przyczepu mięśni szkieletowych, stanowią czynną część układu ruchu człowieka. P F
2. Mięśnie powodujące zginanie i prostowanie kończyny współpracują parami, dzięki czemu powodują ruchy sobie przeciwstawne. P F
3. Do pracy wszystkich rodzajów mięśni niezbędna jest energia, głównie pochodząca bezpośrednio z ATP. P F

Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 5. (2 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Na rysunku przedstawiono szkielet człowieka, na którym literami A–C oznaczono wybrane połączenia stawowe.

Uzupełnij tabelę, w której opiszesz połączenia stawowe wskazane na rysunku. Wpisz właściwe informacje w odpowiednie komórki tabeli.

Nazwa stawu Typ stawu
(zawiasowy / obrotowy / kulisty* / zawiasowo-obrotowy*)
Zakres ruchu
(w jednej płaszczyźnie / w wielu płaszczyznach)
A.
B.
C.

*Zmodyfikowano oryginalną treść zadania od CKE poprzez dodanie dwóch dodatkowych opcji dla kolumny "Typ stawu".

Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 4. (3 pkt)

Choroby człowieka Układ kostny i mięśniowy Układ pokarmowy i żywienie Układ hormonalny Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Jedną z chorób kości jest osteoporoza, należąca do grupy chorób, w których duże znaczenie ma stosowana przez człowieka dieta.
Na rysunkach przedstawiono przekrój przez kość kobiet w różnym wieku. Jasnym kolorem oznaczono beleczki kostne, ciemnym – przestrzeń pomiędzy beleczkami kostnymi.

a)Na podstawie rysunków określ, na czym polega zmiana struktury kości spowodowana osteoporozą i podaj tego przyczynę.
b)Zaznacz poprawne dokończenie poniższego zdania.

Dieta chroniąca organizm przed osteoporozą powinna uwzględniać pokarmy bogate w

  1. magnez i witaminę B.
  2. fosfor i witaminę A.
  3. wapń i witaminę D.
  4. cynk i witaminę C.
c)Wyjaśnij, dlaczego zagrożenie osteoporozą u kobiet wzrasta wraz z ich wiekiem. W odpowiedzi uwzględnij nazwę i rolę hormonów zmniejszających ryzyko wystąpienia choroby.

Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 20. (2 pkt)

Układ hormonalny Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Niedobór wapnia w organizmie człowieka może wynikać m.in. z długotrwałego zmniejszonego dostarczania tego pierwiastka wraz z pokarmem lub ze złego wchłaniania wapnia w jelicie. Hipokalcemią określa się zbyt niskie stężenie wapnia we krwi, czyli spadek jego zawartości w surowicy poniżej 2,25 mmol/l. Objawami hipokalcemii mogą być tężyczka, czyli nadmierna pobudliwość mięśni do skurczu, niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca. Zmniejszone spożycie wapnia stosunkowo rzadko prowadzi do objawów hipokalcemii, gdyż organizm ma jego zapasy zdeponowane w kościach. Z kolei odpowiednie przyjmowanie tego pierwiastka z pokarmem nie zabezpiecza organizmu przed hipokalcemią, ponieważ stężenie wapnia we krwi jest regulowane hormonalnie.

Na podstawie: W. Jakubas-Kwiatkowska, A. Błachowicz, E. Franek, Hipokalcemia w praktyce klinicznej – przyczyny, objawy i leczenie, „Choroby Serca i Naczyń” nr 4, 2005.
a)Wybierz i zaznacz nazwę hormonu, którego niedobór w organizmie może być przyczyną hipokalcemii.
  1. kortyzol
  2. kalcytonina
  3. parathormon
  4. trijodotyronina
b)Wyjaśnij, uwzględniając procesy związane z utrzymaniem homeostazy, dlaczego długotrwałe zmniejszone dostarczanie wapnia z pokarmem przez osobę dorosłą może prowadzić do osłabienia jej kości.

Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 3. (1 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Zdolność komórek mięśniowych do skurczu wynika z ich szczególnej budowy. Wnętrze komórek wypełniają włókienka białkowe (filamenty: grubsze – filamenty miozynowe i cieńsze – filamenty aktynowe). Podstawową jednostką kurczliwą komórki tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej jest sarkomer. Na poniższych schematach przedstawiono: I – sarkomer w rozluźnionym i rozciągniętym mięśniu i II – sarkomer podczas skurczu.

Na podstawie analizy schematów uzupełnij poniższe zdania – wpisz w wyznaczone miejsca odpowiednie oznaczenia literowe.

Podczas skurczu w obrębie sarkomeru, wskutek przesuwania się względem siebie filamentów aktynowych i miozynowych, skróceniu ulegają prążki oraz prążek . Nie zmienia się natomiast długość prążka , gdyż same filamenty nie zmieniają swojej długości. Efektem tych zmian jest skrócenie sarkomeru.

Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007)Zadanie 2. (2 pkt)

Układ kostny i mięśniowy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na rysunku przedstawiono budowę kręgosłupa człowieka. Cyframi I–V oznaczono odcinki kręgosłupa.

a)Uzupełnij tabelę – wpisz brakujące nazwy odcinków kręgosłupa oraz liczbę kręgów, wybraną spośród: 4–5, 7, 5, 12.
Odcinek kręgosłupa Nazwa odcinka kręgosłupa Liczba kręgów w odcinku kręgosłupa
I
II piersiowy
III
IV
V guziczny
b)Do wymienionych poniżej cech budowy kręgosłupa (A–C) przyporządkuj po jednej funkcji pełnionej przez kręgosłup dzięki tym cechom, wybranej spośród 1.–4.

Cechy budowy kręgosłupa

  1. esowate wygięcia kręgosłupa
  2. czerwony szpik kostny w trzonach kręgów
  3. połączenia stawowe między kręgami

Funkcje

  1. wytwarzanie krwinek
  2. wykonywanie ruchów
  3. ochrona rdzenia kręgowego
  4. amortyzacja wstrząsów

A.
B.
C.

Strony