Zadania maturalne z biologii

1631

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 8. (2 pkt)

Regularne ćwiczenia fizyczne są jednym ze sposobów zapobiegania i leczenia choroby niedokrwiennej serca (choroby wieńcowej). Ludzie prowadzący aktywny tryb życia i regularnie uprawiający ćwiczenia fizyczne wykazują o połowę mniejsze ryzyko zachorowania na choroby serca. Również otyli, którzy są bardziej aktywni, znajdują się w grupie osób mniej zagrożonych chorobami układu krążenia.

Podaj dwa argumenty uzasadniające korzystny wpływ aktywności fizycznej na układ krążenia.

1632

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 8. (3 pkt)

Układ nerwowy i narządy zmysłów Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Na schemacie przedstawiono kolejne etapy (I, II, III) przewodzenia impulsu nerwowego przez błonę aksonu nagiego (bez osłonki mielinowej).

Przewodzenie impulsu nerwowego - schemat

a)	Podaj, która ze stref oznaczonych na schemacie literami A, B lub C jest strefą repolaryzacji błony komórkowej.

b)	Wyjaśnij, jakie znaczenie ma proces repolaryzacji w przewodzeniu impulsów nerwowych przez błonę aksonu.

c)	Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

W porównaniu z aksonem posiadającym osłonkę mielinową przedstawiony na schemacie akson przewodzi impulsy nerwowe

wolniej i w sposób ciągły.
wolniej i w sposób skokowy.
szybciej i w sposób skokowy.
szybciej i w sposób ciągły.

1633

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 8. (1 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Zaznacz poprawne dokończenie poniższego zdania.

Niedobór witaminy B₁₂ (kobalaminy) w organizmie człowieka może powodować

niedokrwistość.
krzywicę.
zaburzenia widzenia.
szkorbut.

1634

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9. (1 pkt)

Układ krążenia Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunku przedstawiono budowę ściany naczynia krwionośnego włosowatego.

Podaj jedną, widoczną na rysunku, cechę budowy naczynia włosowatego i określ jej znaczenie w procesie wymiany składników między krwią a tkankami ciała.

1635

Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Enzymy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Informacja do zadań 9. i 10.
W tabeli przedstawiono wyniki badania zależności aktywności kinazy pirogronianowej (kluczowego enzymu w procesie glikolizy) od pH w komórkach mięśni szkieletowych oraz ściany żołądka pewnego kręgowca.

Wartość pH	Aktywność kinazy pirogronianowej (j. umowne/g tkanki)
Wartość pH	w mięśniach szkieletowych	w tkankach ściany żołądka
6,0	67	41
6,5	159	121
7,0	168	135
7,5	153	111
8,0	126	86

Na podstawie danych z tabeli wykonaj w jednym układzie współrzędnych wykres liniowy dla każdej z tkanek przedstawiający zależność aktywności kinazy pirogronianowej od pH.

1636

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Budowa i funkcje komórki Wirusy, wiroidy, priony Podaj/wymień

Wirusy roślinne przenoszone są z rośliny na roślinę przeważnie przez owady odżywiające się sokiem roślinnym. Aby przenieść się z zainfekowanej komórki roślinnej do komórki sąsiedniej, nie muszą dokonywać lizy komórki lub odpączkowywać, tak jak wirusy zwierzęce.

a)	Podaj nazwę struktur występujących w komórce roślinnej, przez które mogą przenosić się wirusy roślinne z komórek zainfekowanych do komórek sąsiednich.

b)	Podaj przykład funkcji, jaką te struktury pełnią w komórce roślinnej.

1637

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Na schemacie przedstawiono krążenie krwi w organizmie człowieka. Literami A–D oznaczono części serca.

a)	Do niżej podanych nazw części serca przyporządkuj litery, którymi oznaczono je na schemacie.

Prawy przedsionek
Prawa komora
Lewy przedsionek
Lewa komora

b)	Uzupełnij schemat, tak aby odzwierciedlał kierunek transportu i zawartość we krwi gazów oddechowych (O₂ i CO₂). Wpisz w wyznaczone miejsca określenia krążącej krwi utlenowana lub odtlenowana.

1638

Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 9. (3 pkt)

Układ nerwowy i narządy zmysłów Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Siatkówka oka zawiera liczne komórki receptorowe czopkonośne i pręcikonośne, których wypustki cytoplazmatyczne – czopki i pręciki są właściwymi receptorami wzrokowymi. Czopki odpowiadają za widzenie barwne i ostre w pełnym świetle. Pręciki umożliwiają widzenie w słabym świetle lub w ciemności, ale widziane obrazy nie są ani barwne, ani ostre. Miejsce na siatkówce na osi widzenia to punkt ostrego widzenia (tzw. plamka żółta), a miejsce, z którego wychodzą włókna nerwu wzrokowego to tarcza nerwu wzrokowego (tzw. plamka ślepa).

a)	Zaznacz poniżej miejsce A lub B, w którym znajdują się komórki receptorowe, i podaj, który rodzaj komórek w nich przeważa.

Punkt ostrego widzenia
Tarcza nerwu wzrokowego

Rodzaj komórek

b)	„W nocy wszystkie koty są szare” – na podstawie powyższego tekstu wyjaśnij przyczynę tego zjawiska.

c)	Zwyrodnienie plamki żółtej, tzw. AMD, związane z wiekiem, dotyczy zmian centralnej części siatkówki. Zaznacz poniżej czynność, z którą może mieć największy problem osoba dotknięta tą chorobą.

Odczytywanie wiadomości SMS na ekranie telefonu komórkowego.
Rozróżnianie czerwonego i zielonego światła na przejściu dla pieszych.
Dobór koloru farby do pomalowania ścian.
Prowadzenie samochodu o zmroku.

1639

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 9. (2 pkt)

Choroby człowieka Nicienie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Zaznacz poniżej dwie zasady postępowania, które pozwolą uniknąć zarażenia się glistą ludzką.

Należy myć ręce przed posiłkiem.
Nie wolno spożywać mięsa, które nie było badane przez weterynarza.
Należy ograniczyć możliwość zarażenia się drogą kropelkową.
Należy starannie myć owoce i warzywa.
Nie należy spożywać mięsa niedogotowanego lub niedosmażonego.

1640

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10. (2 pkt)