Na etykiecie naczynia z roztworem kwasu ortofosforowego(V) podane są następujące
informacje:
Wzór: H3PO4 Stężenie procentowe (w proc. masowych): 85% Gęstość: 1,71 kg/litr
Oblicz, ile kilogramów czystego kwasu ortofosforowego(V) zawiera 1 litr opisanego
roztworu. Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.
Na wykresie przedstawiono zależność rozpuszczalności dwóch soli – KNO3 i Pb(NO3)2 − w wodzie od temperatury.
Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002.
W pewnej temperaturze T stężenie procentowe (w procentach masowych) nasyconego
wodnego roztworu KNO3 jest takie samo jak stężenie procentowe (w procentach masowych)
nasyconego wodnego roztworu Pb(NO3)2.
Odczytaj z wykresu wartość temperatury T. Oblicz stężenie procentowe (w procentach
masowych) obu roztworów w temperaturze T.
Uzupełnij schemat doświadczenia – podkreśl wzór odczynnika, który – po dodaniu do
niego roztworów opisanych związków i wymieszaniu zawartości probówek – umożliwi
zaobserwowanie różnic w przebiegu doświadczenia z udziałem ortofosforanu(V) sodu
i siarczanu(VI) amonu.
8.2. (0–1)
Opisz zmiany możliwe do zaobserwowania w czasie doświadczenia (lub zaznacz, że nie
zaobserwowano zmian) pozwalające na potwierdzenie, że do probówki I wprowadzono
roztwór ortofosforanu(V) sodu, a do probówki II – roztwór siarczanu(VI) amonu.
Probówka I:
Probówka II:
8.3. (0–1)
Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji zachodzącej podczas opisanego
doświadczenia.
Przeprowadzono doświadczenie, którego przebieg zilustrowano na rysunku.
Po wprowadzeniu substancji do probówek i dokładnym wymieszaniu ich zawartości
stwierdzono, że w probówkach znajdowały się klarowne roztwory.
6.1. (0–1)
Podaj numery wszystkich probówek, w których po wprowadzeniu substancji do wody
z dodatkiem fenoloftaleiny nie nastąpiła zmiana barwy ich zawartości.
6.2. (0–1)
Uzupełnij tabelę. Podaj numery wszystkich probówek, w których po wprowadzeniu
substancji do wody z dodatkiem fenoloftaleiny nastąpiła zmiana pH (pH wzrosło lub się
obniżyło).
Do dwóch zlewek zawierających po 100 cm3 wody destylowanej o temperaturze 25°C
wprowadzono po 5 g chlorku srebra. Po pewnym czasie w zlewkach powstały nasycone
roztwory chlorku srebra i ustalił się stan równowagi między osadem a roztworem. Następnie
do pierwszej zlewki dodano 1 g stałego chlorku potasu, a do drugiej dolano 20 cm3 wody
o temperaturze 25°C.
Opisany eksperyment przedstawiono na poniższym rysunku:
Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz i zaznacz jedno określenie spośród podanych
w każdym nawiasie.
Po dodaniu chlorku potasu i po ponownym ustaleniu się stanu równowagi masa osadu
w zlewce I była (większa niż / taka sama jak / mniejsza niż) przed dodaniem soli.
Po dodaniu wody do zlewki II i po ponownym ustaleniu się stanu równowagi stężenie jonów
srebra było (większe niż / takie samo jak / mniejsze niż) przed dodaniem wody.
W temperaturze 25°C iloczyn rozpuszczalności chlorku srebra w wodzie jest równy 1,8·10−10.
Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002.
Do wodnego roztworu azotanu(V) srebra dodano wodny roztwór chlorku potasu i otrzymano
mieszaninę o objętości 1 dm3 i o temperaturze 25°C. W tej mieszaninie stężenie azotanu(V)
srebra wynosiło 1,0·10−4 mol·dm−3, a stężenie chlorku potasu było równe 1,0·10−6 mol·dm−3.
Czy po zmieszaniu roztworów wytrącił się osad chlorku srebra? Odpowiedź uzasadnij.
Przygotowano wodne roztwory o stężeniu 0,1 mol·dm−3 substancji o wzorach:
C6H5OH HCl CH3NH2 CH3CH2OH
i za pomocą pehametru zmierzono pH wszystkich roztworów.
Uszereguj związki o podanych wzorach zgodnie z rosnącym pH ich wodnych roztworów
– zapisz wzory tych związków w odpowiedniej kolejności. Napisz w formie jonowej
równanie reakcji, która uzasadnia odczyn roztworu o najwyższym pH.
Kolejność związków zgodnie z rosnącym pH roztworów:
Równanie reakcji, która uzasadnia odczyn roztworu o najwyższym pH:
Spośród podanych drobin wybierz wszystkie, które według teorii Brønsteda–Lowry’ego
mogą w roztworze wodnym pełnić funkcję zasady. Napisz odpowiednie wzory. Dla
jednej z wybranych drobin napisz równanie reakcji z wodą, w której to reakcji wybrana
drobina pełni funkcję zasady.
Przeprowadzono doświadczenie, w którym badano działanie pewnego odczynnika na dwa
wodne roztwory soli. W probówce I znajdował się roztwór siarczanu(IV) sodu,
a w probówce II – roztwór krzemianu(IV) sodu. Po dodaniu odczynnika zaobserwowano, że:
w każdej probówce zaszła reakcja chemiczna;
przebieg doświadczenia był różny dla obu probówek;
tylko w jednej z probówek wytrącił się osad.
19.1. (0–1)
Uzupełnij schemat doświadczenia. Wybierz i zaznacz w podanym zestawie wzór jednego
odczynnika, którego zastosowanie spowodowało efekty opisane w informacji.
19.2. (0–1)
Napisz, co zaobserwowano w probówce, w której nie wytrącił się osad podczas opisanego
doświadczenia.
19.3. (0–2)
Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji, które przebiegły w probówkach
I i II i były przyczyną obserwowanych zmian.
Przeprowadzono doświadczenie, w którym do probówki I wlano kwas solny
o pH = 2, a do probówki II – wodny roztwór kwasu octowego (etanowego) o pH = 2. Roztwory
miały temperaturę 298 K. Następnie do obu probówek dodano po 1 gramie pyłu cynkowego.
Opisane doświadczenie zilustrowano poniższym schematem.
Oceń, czy podane poniżej informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest
prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1.
W warunkach doświadczenia stężenie molowe kwasu solnego jest większe niż stężenie molowe wodnego roztworu kwasu octowego.
P
F
2.
Użycie w doświadczeniu wodnych roztworów o pH = 3 skutkowałoby wzrostem szybkości reakcji wyłącznie w probówce II, ponieważ kwas uczestniczący w tej przemianie jest kwasem słabym.
P
F
3.
Ochłodzenie obu użytych w doświadczeniu wodnych roztworów skutkowałoby zmniejszeniem szybkości wydzielania gazu w przemianach zachodzących w probówkach I i II.
Anion tlenkowy O2– jest zasadą Brønsteda mocniejszą niż jon wodorotlenkowy OH–. Jon
tlenkowy nie występuje w wodnych roztworach, ponieważ jako bardzo mocna zasada reaguje
z cząsteczką wody.
Napisz równanie reakcji anionu tlenkowego z cząsteczką wody.
Wykonano doświadczenie, w którym do probówki I wprowadzono wodny roztwór mocznika
CO(NH2)2, a do probówki II – wodny roztwór węglanu amonu (NH4)2CO3. Następnie do obu
probówek dodano ten sam odczynnik, który umożliwił potwierdzenie zawartości obu
probówek.
37.1. (0–1)
Uzupełnij schemat doświadczenia. Podkreśl nazwę odczynnika, który – po dodaniu do
probówek z roztworami opisanych związków i wymieszaniu ich zawartości – umożliwi
zaobserwowanie różnic w przebiegu doświadczenia z udziałem mocznika i węglanu
amonu.
37.2. (0–1)
Napisz, jakie obserwacje potwierdzą, że w probówce I znajduje się wodny roztwór
mocznika, a w probówce II – wodny roztwór węglanu amonu.
Zawartość kwasu askorbinowego w próbce wyznacza się na podstawie stechiometrii jego
reakcji z jodem. Do roztworu zawierającego nieznaną ilość kwasu askorbinowego i niewielką
ilość skrobi dodaje się kroplami roztwór jodu w roztworze jodku potasu. Stężenie roztworu
jodu musi być dokładnie znane, a jego objętość – mierzona. Mówimy, że roztwór kwasu
askorbinowego miareczkuje się roztworem jodu. Dopóki kwas askorbinowy jest obecny
w roztworze, zachodzi reakcja, którą można w uproszczeniu opisać równaniem:
Gdy cały kwas askorbinowy przereaguje, jod dostarczony w nadmiarowej kropli poskutkuje
zabarwieniem skrobi. W tym momencie kończy się miareczkowanie, co oznacza, że osiągnięto
punkt końcowy i należy odczytać objętość zużytego roztworu jodu. Gdy zna się jego stężenie,
można obliczyć, ile kwasu askorbinowego zawierała próbka.
Próbkę X pewnego preparatu, którego głównym składnikiem jest witamina C, rozpuszczono
w wodzie, w wyniku czego otrzymano 100,0 cm3 roztworu. Następnie pobrano 10,0 cm3 tego
roztworu, przeniesiono do kolby i miareczkowano roztworem jodu o stężeniu 0,052 mol ⋅ dm−3.
Stwierdzono, że punkt końcowy miareczkowania został osiągnięty po dodaniu 10,8 cm3
roztworu jodu.
Oblicz w miligramach zawartość witaminy C w próbce X, jeśli wiadomo, że pozostałe
składniki preparatu nie reagują z jodem. Przyjmij, że masa molowa witaminy C jest
równa M = 176 g·mol–1.
Zawartość kwasu askorbinowego w próbce wyznacza się na podstawie stechiometrii jego
reakcji z jodem. Do roztworu zawierającego nieznaną ilość kwasu askorbinowego i niewielką
ilość skrobi dodaje się kroplami roztwór jodu w roztworze jodku potasu. Stężenie roztworu
jodu musi być dokładnie znane, a jego objętość – mierzona. Mówimy, że roztwór kwasu
askorbinowego miareczkuje się roztworem jodu. Dopóki kwas askorbinowy jest obecny
w roztworze, zachodzi reakcja, którą można w uproszczeniu opisać równaniem:
Gdy cały kwas askorbinowy przereaguje, jod dostarczony w nadmiarowej kropli poskutkuje
zabarwieniem skrobi. W tym momencie kończy się miareczkowanie, co oznacza, że osiągnięto
punkt końcowy i należy odczytać objętość zużytego roztworu jodu. Gdy zna się jego stężenie,
można obliczyć, ile kwasu askorbinowego zawierała próbka.
Podaj, jaką funkcję (utleniacza czy reduktora) pełni jod w reakcji z kwasem
askorbinowym. Napisz, na jaki kolor zabarwi się mieszanina reakcyjna w punkcie
końcowym miareczkowania.
